کمیسیون اقتصادی مجلس در بهمن ماه ۱۴۰۲، گزارش یک شوری «طرح جدید بانکداری» را به مجلس شورای اسلامی ارائه داده است، اما شاید چندان باورپذیر نباشد که اولین قانون بانکداری ایران در ۴۸ ماده در تیرماه ۱۳۳۴ توسط کمیسیون های مشترک مجلسین تصویب شده باشد. این قانون، نهاد بانک را چنین تعریف کرده است: «بانک مؤسسه...
یک پرسش ساده بانکی، آن است که آیا بانک ها می توانند برای کارهای انتفاعی و سودآور، وام قرض الحسنه بدون سود پرداخت کنند؟ درحالی که وام قرض الحسنه اساسا برای گره گشایی از مشکلات مالی مردمان جامعه پدید آمده است. تازه ترین اطلاعیه بانک مرکزی در سال جدید، اختصاص ۱۰۰ همت تسهیلات قرض الحسنه براساس قانون بودجه سال ۱۴۰۳ به منظور...
از قدیم گفته اند «سالی که نکوست از بهارش پیداست». تصور می کنم سال ۱۴۰۳ برای بانک مرکزی، سالی پرتحول و ساختارشکن خواهد بود. در هفتم آذرماه ۱۴۰۲، قانون جدید بانک مرکزی در ۶۷ ماده به رئیس جمهور ابلاغ شد. بند «ب» ماده ۶۷ این قانون در مورد زمان و نحوه اجرای آن می گوید: «این قانون شش ماه پس از ا...
بانکداری مانند هر صنعت دیگری، سختی ها و دشواری های خاص خودش را دارد؛ از کمبود منابع و تسهیلات تکلیفی گرفته تا مشکلات مالیاتی و هزینه های سرسام آور عملیاتی و پرسنلی و برآوردن خواسته ها و توقعات مشتریان. حل این مشکلات، جزئی از نگرانی ها و دلواپسی های روزمره مدیران بانک مرکزی و شبکه بانکی کشور بوده و هست. در حالی واپسین ر...
یک پرسش ساده آن است که آیا بانک ها می توانند در پرداخت تسهیلات، عدالت گستری کنند و عدالت را همانند اعتبارسنجی از جمله ابزارهای قانونی برای پرداخت وام و تسهیلات بانکی محسوب نمایند؟ از نظر اخلاقی، رعایت عدالت در امور جاری، امری مفید است و جزئی از آموزه های دینی ماست. عدالت اقتضا می کند که اگر امکاناتی هست به صورت عادلانه...
در کشورهای مختلف معمولا هر صنف کارگری یا صنف کارفرمایی دارای اتاق فکر مستقل از دولتیان است تا هم داده های فکری و تجارب حرفه ای صنف مربوط را در اختیار اعضا یا نهادهای اجرایی و قانون گذاری قرار دهد و هم آنکه در صورت لزوم حافظ منافع تشکیلاتی آن صنف در مراجع مختلف اداری و قضایی باشد. اتحادیه ها و سندیکاهای کارگری و کارفرما...
بررسی های اولیه نشان می دهد که در طرح جدید بانکداری، حداقل ۱۸ بار از واژه «مجازات» استفاده شده است. آیا این پدیده بدان معناست که در طرح جدید بانکداری، واژه های «تخلف» و «جرم» هر دو دارای یک معناست و این طرح در صدد آن است که با «جرم» تلقی کردن تخلفات بانکی، انبوه پرونده تخ...
قانون عملیات بانکی بدون ربا در دهه ۶۰ تصویب شده و تایید شرعی شورای نگهبان را به همراه دارد. اصول و مبانی این قانون بیش از چهار دهه حاکم بلامنازع عملیات بانکی بدون ربا بوده و مبانی شرعی آن عموما برگرفته از فقه شیعه است، اما با انتشار متن رسمی طرح جدید بانکداری که محصول کمیسیون اقتصادی مجلس است، مشخص شد اصول و مبانی شرعی...
در آستانه انتخابات مجلس، انتشار گزارش رسمی کمیسیون اقتصادی مجلس در مورد طرح بانکداری (۱۰ بهمن ماه ۱۴۰۲)، موجی از تعجب در محافل کارشناسی بانکی پدید آورد؛ طرحی که در 37 ماده تنظیم شده و «طرح بانکداری جمهوری اسلامی» نام گرفته، اما نشانه هایی از موافقت یا مشارکت بانک مرکزی و همچنین شبکه بانکی کشور یا نهادهای کا...
بخشنامه اخیر بانک مرکزی، «الزامات ناظر بر نحوه همکاری موسسات اعتباری با شرکت های تسهیلات یار» نام دارد و در 13 دی ماه برای اجرا به شبکه بانکی کشور ابلاغ شده است. بخشنامه بانک مرکزی، شرکت های تسهیلات یار را چنین تعریف کرده است: «شرکتی تجاری است که از طریق ایجاد ارتباط بین موسسه اعتباری، مشتری و تأمین ک...
براساس قوانین مالیاتی فعلی، سود سپرده های بانکی اشخاص حقوقی و نه اصل سپرده بانکی، مشمول مالیات بوده، اما تا به حال، سود یا اصل سپرده بانکی اشخاص حقیقی، مشمول مالیات نبوده است. اما ظاهرا مصوبه بودجه ای اخیر مجلس، این قاعده را به هم زده است. شرح ماجرا آنکه براساس بخشنامه شماره 148841 مورخ 14 شهریورماه 1401 بانک مرکزی، سا...
هفته گذشته «ایسنا» گزارش داد «مدیرعامل و اعضای هیأت مدیره یکی از بانک های عامل کشور که از پاسخ به استعلام اطلاعات تراکنش های بانکی توسط سازمان امور مالیاتی خودداری کرده بود، ممنوع الخروج شدند.» از منظر حقوقی یا خبری، نام این بانک یا مدیرعامل و اعضای هیأت مدیره آن چندان مهم نیست. مهم، مبنا و مستن...
تسهیلات بانکی پس از پرداخت می بایستی در زمان های مورد توافق بین بانک و مشتری بازپرداخت شوند؛ وگرنه هم بانک تسهیلات دهنده و هم مشتری تسهیلات گیرنده هر دو دچار مشکل خواهند شد. در این حالت بانک بایستی برای وصول مطالبات معوق، راه مراجع قضایی یا ثبتی را در پیش گیرد تا شاید اگر خدا خواهد، پس از مدت ها پیمودن تشریفات مفصل قان...
بانک مرکزی در جدیدترین بخشنامه خود، یک کسب وکار جدید با نام «تسهیلات یار» را به شبکه بانکی کشور معرفی کرده است. بخشنامه بانک مرکزی، «الزامات ناظر بر نحوه همکاری موسسات اعتباری با شرکت های تسهیلات یار» نام گرفته و در تاریخ 13 دی ماه 1402 برای اجرا به شبکه بانکی کشور رسما ابلاغ شده تا به فعالیت و...
این روزها تبلیغات رنگارنگ برخی بانک ها در مورد پرداخت وام قرض الحسنه با کارمزدهای بسیار پایین و مبالغ بالا به اوج رسیده است. تبلیغاتی که مردم را امیدوار می سازد به محض مراجعه به شعبه بانک و تکمیل و امضای فرم های بانکی، وام قرض الحسنه 300 میلیونی با کارمزد پایین به حساب آنان واریز خواهد شد تا به زخم زندگی زنند و مشکلات...
در حقوق جزا، اصطلاحی مشهور موسوم به مجریان تحت تعقیب (most wanted criminals) کاربرد بسیار دارد. منظور از این اصطلاح، قانون شکنانی هستند که همواره تحت پیگرد پلیس قرار دارند. نمی دانم چرا یکی از اصطلاحات قانون جدید بانک مرکزی، یعنی «اشخاص تحت نظارت» بی اختیار و ناخواسته من را به یاد این اصطلاح، یعنی «mo...
مجلس در طراحی قانون جدید بانک مرکزی، شورای فقهی را به یکی از ارکان بانک مرکزی، ارتقای جایگاه سازمانی داد تا این شورا افزون بر مصوبات شرعی در کنار بانک مرکزی و مراجع نظارتی داخل و بیرون سیستم بانکی بر عملکرد نظام بانکی کشور، نظارت شرعی نیز داشته باشد. اما مجمع تشخیص بر این قانون، ایراداتی وارد کرد، آن را نپذیرفت و اصلاح...
در بانکداری، پدید آمدن اختلاف بین بانک و مشتری بر سر مسائل گوناگون بانکی، امری عادی است. بسیاری از این اختلافات در همان مراحل اولیه با گفت وگو و تفاهم دوستانه بانک ها با مشتریان، قابل حل است اما در صورت پایداری این گونه اختلافات، چاره ای جز متوسل شدن به مراجع قضایی یا مراجعه به نهادهای داوری برای حل اختلاف نخواهد بود....
جریمه مالیاتی بانک ها که قرار است برای تخلف از قانون جهش تولید مسکن از آنان گرفته شود، همچنان در صدر اخبار داخلی بانک هاست. ظاهرا بانک ها مکاتباتی در این زمینه با مقامات اجرایی داشته اند، بدان امید که این مقامات همانگونه که پرداخت مستمر تسهیلات تکلیفی را از بانک ها انتظار دارند، راهگشای مشکلات بانک ها نیز باشند، اما خب...
وب سایت اینوستوپدیا (Investopedia) در تعریف وظایف و مسئولیت های بانک های مرکزی گفته است: «یک بانک مرکزی به عنوان «وام دهنده آخرین راه حل» توصیف شده است، به این معنا که وقتی بانک های تجاری نمی توانند کمبود عرضه را پوشش دهند، مسئول تأمین منابع مالی برای اقتصاد کشور خود است. به عبارت دیگر، بانک مرکزی از...