سرمقاله

1 روز پیش

ریال دیجیتال: براساس کدام سازوکار قانونی؟

مراسم رونمایی از «ریال دیجیتال» هفته گذشته با حضور مدیران بانک مرکزی و شبکه بانکی کشور با هدف توسعه بانکداری الکترونیک برگزار شد. پرسش اصلی این است که این پدیده نوپا، یعنی «ریال دیجیتال» چیست؟ آیا پول ملی مشابه اسکناس است، یا اعتبار بانکی، یا فقط تعهد بانک مرکزی است؟ به گفته بانک مرکزی، «د...

1 هفته پیش

مرابحه پروژه ای با سود دستوری

اداره کل مقررات و مجوزهای بانک مرکزی در جدیدترین شیوه نامه خود به استناد نظریه مورخ 20 دی ماه 1402 شورای فقهی بانک مرکزی، پرداخت «تسهیلات مرابحه» به صورت «اعتبار پروژه ای» را برای بانک ها مجاز اعلام کرده است. اوراق بهادار مرابحه، مختص بازار سرمایه است، اما تسهیلات بانکی مرابحه در عملیات بانکی بد...

2 هفته پیش

رئیس جمهور آینده و شبکه بانکی کشور

در تب وتاب سیاست ورزی این روزها، پیش بینی اینکه چه کسی رئیس جمهور آینده ایران خواهد شد، چندان آسان نیست. حوزه فعالیت بنده، تحلیل مسائل پولی و بانکی است و با قطار پرشتاب سیاست، کاری ندارم. نمی دانم دیدگاه های اقتصادی و بانکی رئیس جمهور آینده چیست و او چه ملاحظات و انتظاراتی از مجموعه بانکی کشور خواهد داشت؛ مجموعه ای بزر...

2 هفته پیش

اقتصاد در بزنگاه انتخابات

کمتر از 20 روز دیگر چهاردهمین انتخابات ریاست جمهوری برگزار می شود. برگزاری زودهنگام این انتخابات به دلیل مرگ شهادت گونه ابراهیم رییسی و همراهانش بر اثر سانحه سقوط بالگرد در روز 30 اردیبهشت ماه، شرایط غیرمنتظره ای را رقم زد تا انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم یک سال زودتر از موعد قانونی خود برگزار شود. حدودا 80 نفر در چهار...

3 هفته پیش

ساختار نظارتی بانک مرکزی اروپا

در اروپا تا چند دهه پیش از این هر کشور بانک مرکزی خودش را داشت و حوزه حکمرانی و سیاستگذاری بانک مرکزی محدود به مرزهای جغرافیای آن کشور بود، اما پیدایش اتحادیه اروپا و در پی آن ایجاد پول قدرتمند اروپایی به نام یورو این قاعده را بهم زد و ایده تشکیل بانک مرکزی اتحادیه اروپا شکل گرفت. بدین ترتیب تشکیل بانک مرکزی اروپا (Eur...

4 هفته پیش

رابطه یکسویه اقتصاد و سیاست

سال هاست که اقتصاد در این آب و خاک به نفع سیاست، کنار رفته است. هفته گذشته رئیس كل بانك مركزی در «سی و یكمین همایش سالانه سیاست های پولی و ارزی» گفت كه «در شرایط فعلی به دلیل تحریم ها و محدودیت ها، امكان تك نرخی كردن ارز وجود ندارد.» معنای دیگر حرف او این است که تا زمانی که تحریم‏ ها وجود دا...

4 هفته پیش

بهداشت اعتباری بانک ها

در میان مردمان این آب و خاک، اصطلاح پرکاربرد «بهداشت فردی»، واژگانی غریب و ناآشنا نیست. همگان می دانند که رعایت حداقل استانداردهای بهداشتی از ابتلای انسان به بسیاری از بیماری ها پیشگیری می کند و سلامت وی را پاس می دارد. استانداردهای بهداشتی با توجه به سن یا جنسیت یا وضعیت سلامت هر فرد متفاوت است. به عنوان م...

1 ماه پیش

چالش های گسترش فعالیت سوداگرانه؛ با نگاهی به تجربه یک اقتصاد توسعه یافته

واسطه گری و دلالی در اقتصاد به فعالیت هایی اطلاق می شود که بدون ارائه نقشی در زنجیره تولید تا مصرف بسان یک آفت می تواند موجب افزایش هزینه و قیمت کالا برای مصرف کننده شوند؛ موضوعی که متاسفانه طی یک دهه اخیر جایگاه ویژه ای در اقتصاد کشور پیدا کرده و به صورت محسوس و غیرمحسوس نظام اقتصادی کشور را تهدید می کند. جذابیت های ا...

1 ماه پیش

ابهامات بخشودن سود تسهیلات بانکی

آیا می توان سود تسهیلات بانکی را به بدهکاران بانکی بخشید و همین طور جرائم دیرکرد اقساط تسهیلات را و هم زمان حقوق شرعی و قانونی سپرده گذاران بانک ها را پاس داشت؟ ظاهرا پاسخ این پرسش از دید قانونگذار مثبت است؛ زیرا بند «ض» تبصره ۷ قانون بودجه سال ۱۴۰۲ که مورد ایراد شورای نگهبان قانون اساسی نیز قرار نگرفته و ت...

1 ماه پیش

در جمع بزرگان بانکی ایران

همواره بر این باور بوده‎ام که در جمع صمیمی و پرمهر بزرگان بانکی بودن، از آنان درس بانکداری همراه با پاکدستی آموختن و از تجارب ذی قیمت شان در کار و زندگی بهره بردن، خوشبختی و بهروزی می خواهد و شوق دیدن یاران و همکاران پرمهر. در پنجشنبه هفته گذشته، بانک مرکزی میزبان جمعی از مدیران و کارشناسان ارشد شاغل و بازنشسته بان...

1 ماه پیش

بانک ها: نمایندگان حقوقی یا وکلای دادگستری؟

به یاد دارم در دوران کودکی، موضوع طنزگونه ساعت انشا این پرسش بود که «علم بهتر است یا ثروت؟» اکنون با تصویب نهایی قانون طرح تأمین مالی تولید و زیرساخت ها شاید این پرسش برای برخی بانک ها مطرح شده باشد که «نماینده حقوقی بهتر است یا وکلای دادگستری؟» نماینده حقوقی شدن و پای در جای پای وکلای شریف دادگ...

1 ماه پیش

پول بدون پشتوانه

در محافل رسانه ای معمولا مباحثی راجع به چاپ اسکناس بدون پشتوانه قانونی توسط دولت های مختلف و تأثیرات منفی تورمی آن منتشر می شود. در مورد درستی یا نادرستی این گونه مطالب اظهارنظر نمی کنم، اما موضوع از جنبه مفهوم و مبانی حقوقی و قانونی پدیده «پول بدون پشتوانه» قابل بحث است. در روزگاران خیلی دور، انسان برای بر...

1 ماه پیش

بانکداری یا فوتبال داری؟

پرسش این است: آیا بانک ها باید بانکداری کنند یا فوتبال داری؟ هرچند در کشورهای مختلف، سرمایه گذاری بانک ها در ورزش های مختلف یا سرمایه گذاری باشگاه های ثروتمند ورزشی در صنعت بانکداری، تحولی جدید و کم سابقه نیست، اما این روزها افزون بر بنگاه داری، فوتبال داری بانک ها نیز پدیده ای نوظهور در بانکداری ایرانی است؛ نوعی سرمای...

2 ماه پیش

تحریف خصوصی سازی

این روزها با واگذاری استقلال و پرسپولیس بار دیگر مباحث مربوط به «خصوصی سازی» جان تازه ای گرفته، اما به نظر می رسد آنچه به نام «خصوصی سازی» در اقتصاد ایرانی آزموده شده است، فرسنگ ها با مفهوم واقعی آن فاصله دارد. متاسفانه این واگذاری نه از سر برنامه ریزی و هدف گذاری سیاستگذار، بلکه با فشار بیرونی...

2 ماه پیش

بازگشت تملیکی ها

املاک تملیکی، آن دسته از املاکی هستند که بانک ها به منظور وصول مطالبات معوق شان با رعایت شرایط قانونی تملک می کنند و قانونا مالکیت این گونه املاک را به دست می آورند. پس برخلاف باور رایج، بانک ها وثایق تسهیلات را مصادره نمی کنند؛ زیرا مصادره اموال صرفا در صلاحیت مراجع قضایی است و بانک ها در این زمینه اختیاری ندارند. گفت...