تقریبا از اوایل نیمه دوم سال 1397، زمزمه ادغام چند بانک و موسسه اعتباری در محافل بانکی به گوش رسید. شاید موسسه ثامن، جزو اولین موسساتی بود که اعلام شد در بانک انصار سابق ادغام می شود. از همان زمان با شدت گرفتن بحث ادغام بانک ها، دلواپسی استخدامی صدها بلکه هزاران نفر از کارکنان بانک ها و موسساتی که در لیست ادغام قرار دا...
پرداخت انواع تسهیلات، یکی از اصلی ترین کارکرد بانک هاست. در حال حاضر، عمده منابع تسهیلات پرداختی بانک ها از محل سپرده های بانکی مردم تامین می شود که بانک ها به عنوان وکیل یا شریک سپرده گذاران، این منابع را صرف پرداخت انواع تسهیلات بانکی به متقاضیان می کنند. ماده 7 قانون عملیات بانکی بدون ربا در زمینه تسهیلات مشارکتی می...
دانش آموختگان رشته حقوق و حتی مردمان عادی کوچه و بازار که بعضا با الفبای علم حقوق آشنایی اندکی دارند، می دانند که «جرم» با «تخلف اداری» متفاوت است و تفاوت این دو مقوله هم از زمین تا آسمان است. قانونگذار در تعریف «جرم» می گوید: «جرم» عبارت است از هر فعل يا ترك فعلی كه در ق...
فصل سوم قانون عملیات بانکی بدون ربا، مشارکت بانک ها و مردم در امور مختلف در قالب تسهیلات بانکی را صراحتا به عنوان یکی از عملیات بانکی مجاز معرفی کرده و می گوید: «بانک ها می توانند به منظور ایجاد تسهیلات لازم برای گسترش فعالیت بخش های مختلف تولیدی و بازرگانی و خدماتی، «قسمتی از سرمایه» و یا منابع...
سرانجام با وجود بحث و مجادلات کارشناسی فراوان در مورد طرح ابداعی کمیسیون اقتصادی مجلس موسوم به «طرح بانکداری جمهوری اسلامی ایران»، این کمیسیون در اواخر خردادماه امسال گزارش شور دوم این طرح بحث برانگیز را مشتمل بر 64 ماده به مجلس شورای اسلامی تقدیم داشت. طرح جدید نسبت به نسخه اولیه دستخوش تغییرات ساختاری زیا...
استاد فرهیخته دکتر محمدجعفر لنگرودی که عمر پربرکت خود را صرف پژوهش در علم حقوق و فقه و پدیدآوری کتابهای ارزشمند حقوقی کرده، پایان نامه دکترای خود را «تاثیر اراده در حقوق مدنی» نام نهاده است. خلاصه بحث این پایان نامه این است که اراده افراد در حقوق مدنی ایران تا چه حد موثر است و تا چه میزان حق و تکلیف برای اف...
براساس مقررات قانون عملیات بانکی بدون ربا، همه اشخاص حقیقی و حقوقی مشروط بر آنکه منع قانونی نداشته باشند، حق سپرده گذاری در همه بانک ها را دارند. سپرده گذاری، نوعی سرمایه گذاری و کسب سود از عملیات بانکی است که نتیجه آن، تقسیم سود حاصل از عملیات بانکی بدون ربا به نسبت مدت و مبلغ سپرده و سهم منابع بانک، بین سپرده گذاران...
قانون اساسی هر کشور را می توان پیمان متقابل حاکمیت و مردم دانست که ساختار تشیکلاتی و روابط حقوقی و سیاسی دولت و ملت را به خوبی روشن می سازد. با پذیرش اصل تفکیک قوا در بیشتر نظام های سیاسی دنیا، قانون گذاری به طور انحصاری در صلاحیت مجلس یا مجالس منتخب مردم است. اصل 76 قانون اساسی کشورمان نیز در بیان صلاحیت قانون گذاری م...
جدیدترین ابلاغیه بانک مرکزی، حاوی تکالیف بودجه ای برای بانک هاست که در قسمتی از آن، از اصطلاحی به نام «درآمد حاصل از هزینه» به نقل از قانون بودجه سال 1401 استفاده شده است. تصور می کنم در فرآیندهای حسابداری و حسابرسی شرکت ها، اصطلاح «درآمد حاصل از هزینه» چندان معمول نیست؛ زیرا قابل تصور نیست بتوا...
در هفته گذشته رئیس کل بانک مرکزی در یک برنامه تلویزیونی اعلام کرد «محورهای اصلاح نظام بانکی تدوین و به دولت ارائه شده و فعالیت های مربوط به آن آغاز شده است که اصلاح رابطه دولت با بانک ها و بانک مرکزی، اصلاح رابطه بانک مرکزی با بانک ها و بانک ها با مشتریان از جمله محورهای اصلی این اصلاح است.» علی صالح آبادی...
طبق اعلام روابط عمومی بانک مرکزی، حسب تصمیمات متخذه در شورای پول و اعتبار مورخ 6 اردیبهشت ماه سال جاری مقرر شده است: «تسهیلات کمک ودیعه مسکن» با نرخ مصوب شورای پول و اعتبار، دوره بازپرداخت حداکثر پنج سال، در سقف های فردی 600، 450 و 350 میلیون ریال به ترتیب در تهران، مراکز استان ها و شهرهای بالای 200 هزار نف...
در سال 1385 در فصلنامه علمی-پژوهشی «مجلس و راهبرد»، مقاله نسبتا مفصلی با عنوان «ارزیابی جایگاه حقوقی نهادهای سیاست گذار پولی و اعتباری در نظام بانکی کشور» نوشتم. در این مقاله تلاش کردم با بررسی قوانین و مقررات، جایگاه قانونی نهادهای اصلی سیاست گذار بانکی کشور، یعنی بانک مرکزی و شورای پول و اعتبا...
مجلس شورای اسلامی در جدیدترین مصوبه خود موسوم به «قانون صدور مجوزهای کسب و کار» در ماده 31 تشریفات مربوط به تنظیم قراردادهای تسهیلات بانکی را چنین تعیین کرده است: «بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مکلف است حداکثر سه ماه پس از لازم الاجرا شدن این قانون، دستورالعمل نحوه ثبت الکترونیکی قراردادهای تسهیلات ب...
جدیدترین بخشنامه بانک مرکزی، شرایط خاصی برای انتصاب داوطلبان پست های مدیریتی بانک ها تعیین کرده است. بدین سبب شاید این پرسش در ذهن بسیاری باشد که شرط رسیدن به پست های عالی مدیریتی در بانک ها چیست و آنان چگونه و با چه فرآیندی انتخاب می شوند؟ آیا معیار انتخاب مبتنی بر دانش و تجربه بانکی است یا حمایت ها و جهت گیری های سیا...
این روزها انتشار فهرست بدهکاران کلان بانکی به شدت رسانه ای و خبرساز شده است. سوال این است که ملاک و نصاب بدهی بانکی مشمول این قبیل فهرست ها چیست و اطلاعات بانکی آن بایستی دربردارنده چه ویژگی هایی باشد؟ آیا این اقدام موجب شفافیت در عملکرد بانک ها و پیشگیری از وقوع تخلفات و پرداخت تسهیلات خارج از ضابطه در نظام بانکی کشور...
دکتر علی صالح آبادی، رئیس کل بانک مرکزی در دیدار نوروزی با مدیران عامل بانک ها گفت که بانک مرکزی در چارچوب برنامه جامع تحول و اصلاح شبکه بانکی کشور، نظارت های هوشمند خود را گسترده تر خواهد کرد؛ به همین منظور بانک ها باید: «انضباط مالی و بهداشت اعتباری خود را در دستور کار جدی قرار دهند»، «اعطای تسهیلات...
اطلاعیه اخیر بانک مرکزی، کوتاه و مختصر اما از نظر مبانی حقوقی و فرآیندهای بانکی بسیار چالش برانگیز است: «اخذ هرگونه سپرده به عنوان وثیقه نقدی به هر عنوان قبل و یا بعد از اعطای تسهیلات توسط بانک/موسسه اعتباری غیربانکی ممنوع است.» اما چرا این اطلاعیه چالش برانگیز و مغایر با مبانی حقوقی و به عبارتی فراقانونی ا...
چندی پیش، روابط عمومی بانک مرکزی خبر داد «رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه شاخص عملکرد بانک های قرض الحسنه در مقایسه با بانک های دیگر مشخص می کند این بانک ها در ثبات مناسب تری قرار دارند، افزود: در تلاش هستیم با کمک به این دو بانک، فرهنگ قرض الحسنه را بیشتر ترویج دهیم.» به راستی قرض الحسنه چیست و...
داوری به زبان ساده به معنای حل و فصل اختلافات مالی و حقوقی افراد خارج از دادگاه و توسط داور یا داوران منتخب طرفین دعوی طبق اصول و ضوابط مشخص است؛ شیوه ای که بدون نیاز به طی تشریفات پیچیده قضایی به اختلافات مردم خاتمه می دهد و تعیین تکلیف می کند. داوری اگرچه ماهیت غیرقضایی دارد و در خارج از تشکیلات مراجع قضایی انجام می...
به گفته اهل علم، «تکلیف مالایطاق» یا فراتر از توان برعهده مردم گذاشتن، منع عقلی دارد، یعنی عقل آدمی برنمی تابد که وظایف و تکالیفی را برعهده اشخاص حقیقی و حقوقی بگذارید که انجام این تکالیف از توان آنان خارج است. این قاعده عقلی در حرفه بانکداری نیز ساری و جاری است. در صنعت بانکداری گرچه پرداخت تسهیلات، کارکرد...