یک پرسش عمومی در میان علاقهمندان به اقتصاد سیاسی ایران وجود دارد که باید پاسخ دقیقی به آن داده شود.
پرسش این است: هزار هزار میلیارد تومان نقدینگی در اختیار کدام نهادها، کدام سازمانهای اقتصادی و چه کسانی است؟
برخی اخبار و گزارشهای غیررسمی حاکی است 200هزار میلیارد تومان یا حدود 20درصد از این رقم در اختیار موسسهها...
مشکل تامین منابع مالی برای فعالیتهای اقتصادی تنگنای امروز کسبوکار ایرانیها، بنگاهها و اقتصاد ملی شده است. بر پایه یک عادت به جا مانده از سنت نیم قرن اخیر، در چنین وضعی همه نگاهها به سوی بانکها دوخته میشود و سخاوت و بخشش و توانایی بانکها در تامین منابع مالی در کانون توجه است. شهروندان عادی و نیازمند وامهای...
سرزمینها و ملتهایی که در نیم قرن سپری شده از حضیض و فلاکت به رفاه و سعادت مادی رسیدهاند بدون تردید واجد دو صفت هوشمندی و سختکوشیاند. بدون وجود این دو صفت در حد اعلا و در نهایت و در اوج نزد ملتها، تصوری از پیشرفت و رفاه نباید داشت. سرزمین و مردم کرهجنوبی در میان صدها سرزمین و مردم دیگر از سختکوشترین و در همی...
سیستم بانکداری موجود در ایران یکی از پیچیدهترین سیستمهای پولی در دنیای امروز به حساب میآید. توزیع مالکیت سهام بانکها میان دولت، نهادهای خصوصی، نهادهای خصولتی و حکومتی و سهام نهادهای عمومی بخشی از این سیستم پیچیده است. نوع مناسبات بانک مرکزی با بانکهای تجاری اعم از بانکهای دولتی و خصوصی (به همین معنای مصطلح) که به...
اقتصاد سیاسی برخلاف اقتصاد کلان که به مسائل تکنیکی میپردازد و رفتار شاخصهایی مثل نرخ تورم، نرخ بهره و بیکاری را بررسی میکند، پیامدهای تحولات کمی و کیفی هر کدام از این شاخصها را در رفتار گروههای ذینفع بررسی میکند. بهطور مثال اقتصاد سیاسی تورم این نکته را در کانون توجه قرار میدهد که اگر نرخ تورم شتابان شده...
شهروندان ایرانی در یکصد سال اخیر تلاش گستردهای داشتهاند تا راهی برای توسعه مادی جامعه ایرانی و به ویژه خودشان پیدا کنند. تجربه نشان میدهد ایرانیان توسعهخواه هستند و برای درآمد و سعادت مادی بیشتر حاضرند ساعتهای بیشتری کار کرده و حتی مهاجرت کنند. مهاجرت دهها هزار دانشجوی نخبه ایرانی برای درآمد بیشتر و شغل بهتر دلیل...
تجربه نشان میدهد مدیران و سهامداران شرکتهای بزرگ جهان در مجموع کمتر از سیاستمداران دچار هیجان میشوند و سرمایه و امکانات خود را تنها به محلهایی میبرند که بدانند سود بلندمدت به دست میآورند. این نگاه اقتصادی سهامداران و مدیران شرکتهای غولپیکر اروپایی که محافظهکارتر از دیگران هستند بیشتر نمود دارد و به همین دلیل ا...
«شانس یکبار در خانه هر فرد را میزند»، یک ضربالمثل نامدار میان ایرانیان است و زمانی به کار برده میشود که فردی یا جامعهای در موقعیت مناسبی قرار بگیرد و فرصت مغتنمی برایش پیش آید. این مثل فارسی شاید با کمی اغراق درباره ایران امروز مصداق داشته باشد که رئیس دولت نیز از آن یاد کرد و گفت: فرصت برجام یک موقعیت دایمی نیست....
اقتصاد ایران در سال 1395 حدود 5درصد رشد را تجربه خواهد کرد. این عددی است که علاوه بر محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی که در جریان تصویب لایحه بودجه 1395 بر آن تاکید کرده است به تایید علی طیبنیا، وزیر امور اقتصادی و مسعود نیلی، مشاور ارشد رئیسجمهور در امور اقتصادی نیز رسیده است. علاوه بر مدیران و...
دولتهایی که بر پایه انتخابات آزاد بر سر کار میآیند ناگزیرند وعدههایی دهند که آرای شهروندان را به دست آورند. این وعدهها اما میتواند از طرف دیگر پاشنه آشیل آنها باشد و منتقدان را در موضعی قرار دهد که محقق شدن وعدهها را پیگیری کرده و به نقطه ضعف دولت تبدیل کنند.
دولت آقای حسن روحانی نیز در همین چارچوب قابل نقد است...
اقتصاد ایران در کلیت خود، اکنون در حوزه سیاستگذاری کلان بر سر سهراهی قرار دارد. یک راه این است که سیاستگذاران در شرایط ویژه قرار گیرند و از امکانات و منابع بینالمللی برای دستیابی به رشدهای بالا و باثبات چشمپوشی کنند. راه دوم این است که علاوه بر استفاده بهینه و با بهرهوری بالا از منابع داخلی به دلیل ناکافی بودن ای...
بانک مرکزی تحت ریاست ولیالله سیف در دو سال سپری شده برای دستور ندادن به سود بانکی خویشتنداری نشان داد تا اینکه نرخ تورم به هر دلیل از شتاب افتاد و به نزدیکی 10 درصد رسید. در هفتههای سپری شده و پس از کاهش نرخ تورم اما ریاست بانک مرکزی زیر فشار شدید منتقدان سیاسی دولت از یک طرف و متقاضیان پول از منابع بانکی از طرف دیگر...
انتخابات دهمین دوره مجلس قانونگذاری ایران با مشارکت مناسب شهروندان ایرانی برگزار شد و مجلس تازه از خرداد 1395 کارش آغاز میشود. مجلس قانونگذاری ایران مطابق قانون اساسی وظایف و به ویژه اختیارات قابل اعتنایی دارد و در برخی از شرایط حتی بر دولت نیز مزیت دارد. این اختیارات فوقالعاده مجلس موجب شده گروههای سیاسی و قشرهای...
روزگار اقتصادی و کسبوکار ایران چندان خوش نیست. رکود ادامهدار سال 1391 جانسختی نشان میدهد و جسم و جان اقتصاد را در چنگ دارد. این روزگار ناخوش کسب و کار ایرانیان برای افراد و گروههایی که نان خود را از مزرعه ناامیدی شهروندان به دست میآورند، نقطه امیدی بود که شاید ایرانیان روی خوش به بازار سیاست نشان ندهند، اما آنچه...
بازار نقد کارنامه و برنامه دولت در حوزه اقتصاد در این روزهای داغ نزدیک به انتخابات مجلس قانونگذاری پررونق است. هر فرد، طیف و حزب سیاسی که در جبهه مخالفان دولت فعلی قرار گرفته است با هر میزان از تخصص و کارشناسی و با هر میزان از باور کارشناسی مجوز پرتاب تیر نقد به سوی دولت را دریافت کرده است. فردی خرید هواپیما را خیانت...
نهاد دولت در ایران به دلایل تاریخی و همچنین مطابق با قانون اساسی اختیارات و وظایف گستردهای دارد که بخشی از آن در اصل 29 قانون اساسی آمده است. نهاد دولت علاوه بر این به دلیل اینکه درآمد حاصل از صادرات نفت را یکسره به خزانه میریزد، توانایی مالی قابل توجهی دارد. این عناصر و مقولهها موجب شده است انتظار از دولتها در ایر...
ولیالله سیف، محمدباقر نوبخت، علی طیبنیا و مسعود نیلی به لحاظ داشتن مسئولیت اجرایی مشورتی در بالاترین سطح اقتصاد، بدون تردید نبض اقتصاد کلان را در اختیار دارند. در میان این چهار نفر اما مسعود نیلی به دلیل سابقه طولانی در بالاترین اندازههای برنامهریزی با رفتار متغیرهای اقتصادی و همچنین تمایلات سیاسی مدیران ارشد دولت...
محمود احمدینژاد، رئیس دولت نهم و دهم هرجا مسئله غامضی میدید که توانایی حل آن را ندارد دستور میداد صورت مسئله تا زمان دیگر پاک شود. یکی از معضلات و مسائل غامض دوران ریاست او بر دولت از 1384 تا تابستان 1392، پنهانسازی آمار و اطلاعات بود. داستان از سال 1385 شروع شد که بانک مرکزی آمار رشد یک دوره صنعت را اعلام و معلوم...
برخی از خبرگزاریهای جهانی عکسی از دیدار حسن روحانی، رئیسجمهور ایران را با توماس آندریاس، مدیراجرایی ایرباس مخابره کردهاند که نشان میدهد این دو نفر در پایتخت فرانسه گفتوگوی تجاری- اقتصادی میکنند. البته وقتی این عکس و خبر را در برابر عکس و خبری میگذاریم که نشان میدهد همین چند سال پیش رئیسجمهور ایران به دیدار راب...
جاده تاریخی ابریشم نماد و نشانه قدرت دو امپراتوری چین و ایران بود که بازرگانان خاور و باختر دنیای آن روز را به یکدیگر وصل میکرد. دو امپراتوری مستقر در دنیای باستان که همسایه هم بودند، برای داد و ستد با هم بود که مناسبات برقرار کردند. این مناسبات و البته جاده ابریشم با روند نزولی قدرت دو امپراتوری در مسیری افتاد که تا...