بخشنامه اخیر بانک مرکزی مجموعه رهنمودهای شورای فقهی بانک مرکزی تحت عنوان «راهنمای اجرایی نظارت و تطبیق شرعی در موسسات اعتباری» را بی کم وکاست به بانک ها ابلاغ کرده است. بررسی به عمل آمده راجع به حدود اختیارات ناظرین شرعی در بانک ها و نیز جایگاه قانونی نهادی به نام دبیرخانه شورای فقهی بانک مرکزی حاکی است که...
آیا می توان مجوز فعالیت یک بانک و مؤسسه اعتباری را تعلیق یا لغو کرد و به حیات بانکی آن خاتمه داد؟ در صورت پاسخ مثبت آیا این کار بایستی مستند به تصمیم بانک مرکزی باشد یا متکی به رأی قطعی مراجع قضایی؟ نکته حقوقی موضوع اینجاست که لغو یا تعلیق موقت مجوز فعالیت یا مجوز تأسیس یک بانک و مؤسسه اعتباری از نظر حقوقی ماهیتا نوعی...
مردم بانک ها را بیشتر با پرداخت وام و اعتبارات و سپرده های بانکی می شناسند. از نظر بسیاری، بانک جایی است که از مردم سپرده می گیرند و به مردم وام می دهند، اما امروزه بانک ها افزون بر پرداخت وام و تسهیلات، تعهدات، سرویس ها و خدمات (Obligations and banking services)گسترده دیگری نیز به مشتریان خود ارائه می دهند. خدماتی که...
برنامه هفتم توسعه بالاخره هفته پیش – یکشنبه 28 خردادماه 1402 - با حضور رئیس جمهوری تسلیم مجلس شد تا خط و مشی توسعه کشور در پنج سال آینده مشخص شود. نکات مثبتی در مورد مباحث بانکی در لایحه برنامه هفتم توسعه پیش بینی شده است؛ از جمله در بند «پ» ماده 10 لایحه مقرر شده است: «هرگونه تکلیف جدید نظام با...
«سی امین همایش سالانه سیاست های پولی و ارزی» با محوریت «تثبیت اقتصادی؛ حکمرانی و سیاستگذاری» هفته گذشته به همت پژوهشکده پولی و بانکی در بانک مرکزی برگزار شد. «ابوذر سروش»، معاون نظارت بانک مرکزی در این همایش از لزوم اصلاح مدل کسب و کار بانک ها سخن گفت و افزود: «اگر قرار است شکا...
در پی تصویب طرح «قانون بانک مرکزی» بار دیگر طرحی 90 ماده ای راجع به بانک و بانکداری در دستور کار مجلس قرار گرفته است. سوال پیش روی صاحب نظران بانکی، آن است که با این قوانین بانکی، آینده بانکداری ایران چگونه خواهد بود؟ شاید نگاهی گذرا به پیشینه تاریخی قوانین مرتبط با بانک و بانکداری، تصویر بانکداری آینده را...
بانک و بانکداری در کشورمان مولود مقررات شرعی نبوده، بلکه پدیده ای کاملا وارداتی بوده است که نحوه کارکرد آن نیز در خارج طراحی شده ولی در طول سالیان کم کم در ایران بومی سازی شده است. نخستین بانکی که در ایران اقدام به تأسیس شعبه نمود، بانک شرق جدید «New Oriental» یا «New East» در سال 1267 بود. در ه...
می گویند روزی از روزها «ملانصرالدین» با شخصی درگیر شد، مشاجره بالا گرفت و کار به دعوا کشید. در نهایت قرار شد که آخر هفته در میدان شهر پنجه در پنجه هم بیندازند تا پیروز میدان مشخص شود. روز موعود فرا رسید و مردمان زیادی برای تماشای نبرد آن دو در میدان شهر گرد آمدند. «ملانصرالدین» با خود اندیشید: &...
«قضازدایی»؛ یعنی برقراری سیاست های مناسب برای کاستن از حجم پرونده های قضایی و بی جهت اوقات گرانبهای مراجع قضایی را تلف نکردن. دعاوی و شکایاتی که می توان با ابداع مکانیزم ها و تشکیلات مناسب قانونی نظیر نهادهای داوری، آنها را خارج از قوه قضائیه حل و فصل نمود و از اتلاف وقت و انرژی مردم و مراجع قضایی برای رعای...
به دنبال هشدار رئیس کل بانک مرکزی به بانک های ناتراز، گمانه زنی رسانه ای در مورد انحلال یا ادغام بانک های ناتراز آغاز شد؛ از جمله روزنامه «آفتاب یزد» به نقل از منابع آگاه نوشت: «علی رغم هشدار رئیس کل بانک مرکزی مبنی بر انحلال بانک های ناتراز تا نیمه امسال (پایان شهریور)، در سومین و چهارمین مرحله از &l...
هفته گذشته بانک مرکزی در بخشنامه ای، احکام و تکالیف نظام بانکی در قانون بودجه ۱۴۰۲ را برای اجرا به بانک ها ابلاغ کرد. به عنوان کسی که با الفبای حقوق بانکی آشناست، بر این باورم که قانون مصوب مجلس پس از انتشار در روزنامه رسمی باید بدون کم و کاست اجرا شود، اما اجرای مطلوب یک قانون نیازمند فراهم آوری شرایط لازم و همچنین تو...
در نیمه اول مهرماه سال گذشته خبرگزاری خانه ملت گزارش داد: «از آنجا که بخش اعظمی از مشکلات اصلی کشور و رشد نقدینگی ناشی از خلق پول توسط بانک ها است، نمایندگان خانه ملت بررسی «طرح بانکداری» را در دستور کار خود قرار داده و این طرح ماه ها در کمیسیون های تخصصی و صحن علنی چکش کاری شد تا اینکه امروز بررسی آن...
هفته گذشته «محمدرضا فرزین»، رئیس کل بانک مرکزی در گفت وگویی مفصل با سیما و با اشاره به ناترازی برخی بانک ها، درمان ناترازی را استفاده از مکانیزم «گزیر» تشخیص داد و در این باره گفت «به دنبال این هستیم که با بانک های ناتراز خصوصی و دولتی برخورد کنیم، حتی مجوزهای لازم را اخذ کرده ایم و تا چند...
شاید برای شما هم این پرسش مطرح شده باشد که ایران چک چیست؟ آیا ایران چک بانک مرکزی، نوعی اسکناس کاغذی و پول رسمی کشور است و باید تحت نظارت هیأت نظارت اندوخته اسکناس با امضای رئیس کل بانک مرکزی و همچنین وزیر امور اقتصادی و دارایی چاپ و منتشر و رواج قانونی یابد، یا فقط یک نوع چک تضمین شده است که در بند 3 ماده یک قانون صدو...
استفاده از عناوین جدید مانند «قرض الحسنه اجتماعی» یا «تأمین رکن ضامن» در قانون بودجه تا حدی تازگی دارد. براساس آموزه های دینی، قرض الحسنه ذاتا ماهیت اجتماعی و اخلاقی و گره گشایی از مشکلات نیازمندان دارد و در جامعه از امور خیر محسوب می شود. گروه بندی این وام به «قرض الحسنه اجتماعی» و...
سالی که گذشت، سالی پربار و فراوان از رویدادهای پراهمیت و کم اهمیت در حوزه بانک و بانکداری بود؛ رویدادهایی که هر کدام به گونه ای در جهت دهی به سیاست های پولی و بانکی و مدیریت کلان شبکه بانکی کشور موثر بودند و خط مشی آینده را ترسیم کردند. به عنوان یکی از علاقه مندان صنعت بانکداری به اعتقاد نگارنده، مهمترین رویدادهای حوزه...
هفته گذشته به همت پژوهشگاه قوه قضائیه و موسسه عالی آموزش بانکداری ایران، وابسته به بانک مرکزی، همایشی تخصصی تحت عنوان «امکان سنجی، پیشگیری و قضازدایی از جرایم و دعاوی بانکی» برگزار شد. گرچه اینجانب سخنران مدعو همایش بودم، اما متاسفانه درگذشت یکی از بستگان نزدیک، توفیق حضور در این همایش را از نگارنده گرفت. ب...
هفته گذشته با تلاش معاونت فناوری های نوین بانک مرکزی، «نهمین همایش بانکداری الکترونیک و نظام های پرداخت» پس از سه سال وقفه به دلیل شیوع کرونا، در سالن همایش های بین المللی برج میلاد تهران برگزار شد؛ همایشی که چندین سال است شبکه بانکی کشور و همکاران بانکی را با دنیای بانکداری الکترونیک و صنایع جانبی و راحتی...
افتتاح حساب جاری، صدور دسته چک و پرداخت چک صادرشده یا صدور گواهی عدم پرداخت در رده خدمات و سرویس های بانکی جای می گیرند که بانک ها به مشتریان ارائه می دهند. کهنسالی قانون چک به سال 1355 برمی گردد. این قانون در تیرماه 1355 در 22 ماده به تصویب مجلس شورا رسید و بارها اصلاح شد. در ادامه این روند، قانون مورد اشاره در آذرماه...
در هفته گذشته بانک مرکزی «دستورالعمل واگذاری اموال مازاد موسسات اعتباری با اصلاحات جدید» را برای اجرا به شبکه بانکی ابلاغ کرد که متضمن امکان مسترد نمودن املاک مسکونی به مالکان قبلی آنها بدون برگزاری مزایده در قالب «اقاله» و تحت شرایط مشخص است، اما «اقاله» چیست و چرا دوباره آرام ولی ب...