بالاخره گزارش یك شوری كمیسیون تلفیق برنامه هفتم با تغییرات قابل توجه نسبت به لایحه پیشنهادی دولت به صحن مجلس آمد و تصویب شد. در طول هفته های گذشته، کارشناسان و صاحبنظران زیادی نسبت به اهداف آرمانی و بلندپروازانه برنامه هفتم صحبت کردند و اجرای موفقیت آمیز آن را با توجه به شرایط تحریمی کشور، چالش برانگیز و تقریبا دور از...
سرانجام هفته گذشته کلیات لایحه برنامه هفتم توسعه با رأی پایین نمایندگان و تغییرات بسیار نسبت به لایحه پیشنهادی دولت در صحن مجلس به تصویب رسید. مطابق معمول، احکامی از برنامه هفتم توسعه نیز به اصلاح نظام بانکی کشور پرداخته است. در صورت اجرای موفقیت آمیز این برنامه پیش بینی شده است که رشد نقدینگی کشور در پایان مدت برنامه...
یکی از موضوعات مهم در لایحه برنامه هفتم توسعه، تکلیف مجلس به بانک مرکزی برای تأسیس یک شرکت دولتی جدید با نام «شرکت مدیریت دارایی های بانکی» است. جالب اینجاست که همین موضوع البته با کمی تفاوت در طرح 90 ماده ای کمیسیون اقتصادی مجلس نیز آمده است. حال سوال این است که چرا برای موضوعات بانکی، قوانین متفاوت تصویب...
مشارکت کاهنده که «مشارکت تناقضی»، «مشارکت تقسیطی» و «مشارکت تدریجی» نیز نامیده شده، چیست و مبنای قانونی و شرعی آن کدام است و چه تفاوتی با تسهیلات مشارکت مدنی دارد؟ مشارکت کاهنده با ابلاغ اصلاحیه «دستورالعمل اجرايی نحوه امهال مطالبات موسسات اعتباری»، محصول مشترک شورای فقهی...
قانون عملیات بانکی بدون ربا در شهریورماه 1362 به تصویب رسید و همه ساله به همین مناسبت در هفته اول شهریورماه به پاسداشت تصویب این قانون، همایش «بانکداری اسلامی» از سوی موسسه عالی آموزش بانکداری ایران برگزار می شود. امسال نیز سی و سومین همایش «بانکداری اسلامی» با محوریت «علل ناترازی بانک ها...
تجهیز منابع بانک ها یا به عبارت ساده تر، جمع آوری پول های مردم توسط بانک ها، بخشی از عملیات گسترده مالی و هنر مدیریت بانکی است؛ مشروط بر آنکه کاملا در چارچوب ضوابط بانک مرکزی صورت پذیرد. هرچه منابع بیشتر، قدرت تسهیلات دهی بانک ها نیز فزون تر، اما تجهیز منابع و جمع آوری پول برای بانک ها مجانی تمام نمی شود و جمع آوری پول...
هر شخص حقیقی یا حقوقی می تواند فقط تا میزان معینی از سهام بانک های خصوصی را بخرد یا از طریق ارث یا جانشینی قانونی تحت مالکیت داشته باشد. قانونگذار بیش از این نصاب را مجاز ندانسته است. بنابراین سهام مازاد اصطلاحا به معنای مالکیت ارادی یا غیرارادی (از طریق ارث یا جانشین قانونی) سهام بانک ها و موسسات اعتباری بیش از نصاب ق...
برخلاف تصور مردم در یک صنعت بانکداری سالم و سلامت، بانک ها دریای بیکران و گنج پایان ناپذیر پول و اعتبار نیستند تا بتوانند بی حساب وکتاب وام و تسهیلات دهند و برای شان مهم نباشد که اقساط وام و تسهیلات پرداخت شده به موقع وصول می شود و به چرخه منابع بانک برگشت داده می شود یا خیر، بلکه برعکس، منابع بانک ها برای پرداخت وام و...
«محمدرضا فرزین»، رئیس کل بانک مرکزی در پیامی به مناسبت تصویب قانون پولی و بانکی کشور در مردادماه 1339 گفت که «63 سال پیش یعنی ۱۸ مرداد ۱۳۳۹، ایده تأسیس بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران با هدف تنظیم بخش پولی به قانون تبدیل و بانک مرکزی به عنوان نهاد سیاستگذار پولی و اعتباری و نهاد ناظر بر موسسات اعتباری...
در بانکداری کلاسیک غربی که بنا به عقیده برخی ها، آلوده به ربا است، اصطلاحی به نام «beneficiary bank account» رواج دارد. ترجمه ساده این اصطلاح به زیان فارسی، «ذی نفع حساب بانکی» است. تا آنجایی که نویسنده اطلاع دارد، پدیده ای به نام «bank account beneficiary» در سیستم بانکی ایران وجود...
در دنیای امروز همان گونه که مردم برای انجام امور خود نیازمند داشتن حساب بانکی هستند، بانک ها نیز در همه جای دنیا نیازمند پول های مردم هستند تا بتوانند منابع مورد نیاز خود را پر و پیمان کرده، بانکداری کنند و وام و اعتبار دهند. پس حساب بانکی مولود نیاز مشترک بانک و مشتری است. اما برخلاف بازار سرمایه و بورس که مشتریان پرو...
بانک مرکزی هفته گذشته از راه اندازی فاز نخست «سامانه ذی نفع واحد» خبر داد و در بخشنامه ای به شبکه بانکی اعلام کرد: «نسخه اول «سامانه روابط اشخاص ذی نفع واحد» مربوط به اطلاعات سببی و نسبی و اطلاعات روابط هیأت مدیره تا سه سطح، بر روی بستر شبکه تبادل اطلاعات بین بانکی آماده بهره برداری از سوی...
بخشنامه اخیر بانک مرکزی مجموعه رهنمودهای شورای فقهی بانک مرکزی تحت عنوان «راهنمای اجرایی نظارت و تطبیق شرعی در موسسات اعتباری» را بی کم وکاست به بانک ها ابلاغ کرده است. بررسی به عمل آمده راجع به حدود اختیارات ناظرین شرعی در بانک ها و نیز جایگاه قانونی نهادی به نام دبیرخانه شورای فقهی بانک مرکزی حاکی است که...
آیا می توان مجوز فعالیت یک بانک و مؤسسه اعتباری را تعلیق یا لغو کرد و به حیات بانکی آن خاتمه داد؟ در صورت پاسخ مثبت آیا این کار بایستی مستند به تصمیم بانک مرکزی باشد یا متکی به رأی قطعی مراجع قضایی؟ نکته حقوقی موضوع اینجاست که لغو یا تعلیق موقت مجوز فعالیت یا مجوز تأسیس یک بانک و مؤسسه اعتباری از نظر حقوقی ماهیتا نوعی...
مردم بانک ها را بیشتر با پرداخت وام و اعتبارات و سپرده های بانکی می شناسند. از نظر بسیاری، بانک جایی است که از مردم سپرده می گیرند و به مردم وام می دهند، اما امروزه بانک ها افزون بر پرداخت وام و تسهیلات، تعهدات، سرویس ها و خدمات (Obligations and banking services)گسترده دیگری نیز به مشتریان خود ارائه می دهند. خدماتی که...
برنامه هفتم توسعه بالاخره هفته پیش – یکشنبه 28 خردادماه 1402 - با حضور رئیس جمهوری تسلیم مجلس شد تا خط و مشی توسعه کشور در پنج سال آینده مشخص شود. نکات مثبتی در مورد مباحث بانکی در لایحه برنامه هفتم توسعه پیش بینی شده است؛ از جمله در بند «پ» ماده 10 لایحه مقرر شده است: «هرگونه تکلیف جدید نظام با...
«سی امین همایش سالانه سیاست های پولی و ارزی» با محوریت «تثبیت اقتصادی؛ حکمرانی و سیاستگذاری» هفته گذشته به همت پژوهشکده پولی و بانکی در بانک مرکزی برگزار شد. «ابوذر سروش»، معاون نظارت بانک مرکزی در این همایش از لزوم اصلاح مدل کسب و کار بانک ها سخن گفت و افزود: «اگر قرار است شکا...
در پی تصویب طرح «قانون بانک مرکزی» بار دیگر طرحی 90 ماده ای راجع به بانک و بانکداری در دستور کار مجلس قرار گرفته است. سوال پیش روی صاحب نظران بانکی، آن است که با این قوانین بانکی، آینده بانکداری ایران چگونه خواهد بود؟ شاید نگاهی گذرا به پیشینه تاریخی قوانین مرتبط با بانک و بانکداری، تصویر بانکداری آینده را...
بانک و بانکداری در کشورمان مولود مقررات شرعی نبوده، بلکه پدیده ای کاملا وارداتی بوده است که نحوه کارکرد آن نیز در خارج طراحی شده ولی در طول سالیان کم کم در ایران بومی سازی شده است. نخستین بانکی که در ایران اقدام به تأسیس شعبه نمود، بانک شرق جدید «New Oriental» یا «New East» در سال 1267 بود. در ه...
می گویند روزی از روزها «ملانصرالدین» با شخصی درگیر شد، مشاجره بالا گرفت و کار به دعوا کشید. در نهایت قرار شد که آخر هفته در میدان شهر پنجه در پنجه هم بیندازند تا پیروز میدان مشخص شود. روز موعود فرا رسید و مردمان زیادی برای تماشای نبرد آن دو در میدان شهر گرد آمدند. «ملانصرالدین» با خود اندیشید: &...