خوراک طیور مهمترین بخش از صنعت مرغداری است که هزینههای آن بر قیمت تمام شده مرغ تاثیر بسیاری دارد. صنعت مرغداری ایران به دلیل واردات بیش از 90درصدی نهادههای تولید، یک صنعت مونتاژ به شمار میرود. میزان تولید ذرت و سویا بهعنوان اصلیترین نهادههای خوراک طیور در کشور اندک و حدود 3 تا 7 درصد است و واردات نقش بزرگی در این صنعت ایفا میکند. با توجه به سیاستهای حاکمیتی کشور مبنی بر خوداتکایی در تولید محصولات کشاورزی و اقتصاد مقاومتی، صنعت مرغداری باید از این همه وابستگی رها شود.
حمایت از تولید، سیاست اصلی وزارت کشاورزی
محمدرضا شافعینیا، مدیرعامل موسسه جهاد استقلال (یکی از موسسههای عمومی غیردولتی وابسته به وزارت جهاد کشاورزی)، با اشاره به اصلیترین وظایف این موسسه برای تولید و تامین غذا در کشور میگوید: موسسه جهاد استقلال براساس سیاستهای استراتژیک کشور از برنامههای وزارت کشاورزی در تولید غذا و تامین نهادههای تولید محصولات کشاورزی حمایت و پشتیبانی میکند.
وی میافزاید: تمامی برنامههای موسسه جهاد استقلال براساس اصول اقتصادی و بهویژه اجرای سیاستهای اقتصاد مقاومتی در تولید محصولات کشاورزی و غذاست. بر همین مبنا برنامهها و فعالیتها بهگونهای ترسیم شده که اثرگذاری زیادی در اقتصاد غذا و تولید غذای مردم داشته باشد و ماموریتهای موسسه تماما بر همین اساس استوار است.
ورود مکانیسمهای جدید کشاورزی به کشور
شافعینیا تاکید میکند: تلاش داریم تا در بخشهای مهمی مانند بهرهوری در آب، خاک و نیروی انسانی در بخش کشاورزی تاثیرگذار باشیم و با هماهنگی و همکاری شرکتهای خارجی دانش و تکنولوژیهای جدید را وارد کشور کنیم. علوم دنیا در بخش کشاورزی پیشرفتهای زیادی کرده و با استفاده از مکانیسمهای جدید، هزینههای تولید محصولات کشاورزی کاهش چشمگیری داشته است. ما باید به این مکانیسمها دست یابیم تا کشاورزی ما اقتصادیتر و محصولات قابل رقابت شوند.
وی با اشاره به پیشرفتهای به دست آمده در سال گذشته، میافزاید: اجرای سیستمهای نوین آبیاری در برخی مناطق کشور اتفاق خوبی در بخش کشاورزی بود که باید ادامه یابد. ضریب مکانیزاسیون کشاورزی ما در سال گذشته 30 تا 35 درصد رشد داشته و این مسئله رشد دوبرابری محصولات کشاورزی و کاهش هزینههای تولید را در برخی مناطق به دنبال داشته است.
سیر صعودی رشد تراز منفی بازرگانی کشاورزی
این در حالی است که براساس تازهترین آمار رسمی بانک مرکزی، گرچه صادرات محصولات در بخش کشاورزی در فصل بهار نسبت به فصل مشابه سال قبل بیش از 16درصد رشد منفی داشته و در مقایسه با فصل پیش از آن 66درصد کاهش را نشان میدهد اما میزان واردات در این بخش نیز اگر چه نسبت به بهار سال گذشته رشدی منفی را تجربه کرده است، در مقایسه با فصل قبل رشدی معادل 127 درصد دارد. این آمار نشان میدهد همچنان تراز بازرگانی در بخش کشاورزی رشد منفی دارد.
مدیرعامل موسسه جهاد استقلال در خصوص محصولات پروتئینی میگوید: مواد پروتئینی نسبت به محصولات کشاورزی کمی گرانتر هستند اما اثر بسیاری در سلامت خانوارها دارند. تمامی سعی وزارت کشاورزی این است که قیمت این مواد در یک سطحی ثابت بماند. بر همین اساس قیمت نهادهها نسبت به سال گذشته کاهش یافته تا تولید مرغ و تخممرغ اقتصادیتر شود. همراه با کاهش حدود 13 تا 15درصدی نهادهها، قیمت مرغ نیز 7درصد کاهش یافت. با این حساب تولید مرغ برای مرغدار نیز به صرفه است و مرغداران راضی هستند.
کاهش قیمت نهادههای طیور
وی با اشاره به اینکه 70درصد قیمت تمام شده مرغ را دان تشکیل میدهد، اظهار میکند: با تمهیداتی که اتخاذ شده هماکنون قیمت هر کیلوگرم کنجاله سویا 1400 تومان و ذرت 700 تومان است، در حالی که سال گذشته نرخ هر کیلوگرم سویا 1750 تومان و ذرت 1100 تومان بوده است. کاهش قیمت دان در سال جاری باعث کاهش ضرر تولیدکنندگان مرغ شده و در نظر داریم با تثبیت قیمتها بتوانیم ضرر و زیان تولیدکنندگان را جبران کنیم.
کشت فراسرزمینی در 3 کشور
وی همچنین از اجرای کشت فراسرزمینی دانههای روغنی در سال جاری خبر داده و میافزاید: براساس سیاست وزارت جهادکشاورزی برای تامین دانههای روغنی مورد نیاز کشور، امسال کشت فراسرزمینی در سه کشور اوکراین، قزاقستان و غنا اجرایی میشود. کشت فراسرزمینی دانههای روغنی و نهادههای دام و طیور و همچنین ورود آب مجازی به کشور در دو سال گذشته به طور جدی مورد پیگیری حمایت دولت بوده است.
شافعینیا با اشاره به کمبود منابع آبی و تغییرات اقلیمی امکان توسعه کشت برخی دانههای روغنی در کشور را قابل دسترس نمیداند و تاکید میکند: در همین راستا برای تامین دانههای روغنی و نهادههای دام و طیور کشور باید کشت فراسرزمینی اجرایی شود. در صورتی که بتوانیم اجارههای بلندمدت12 تا 15 سال را در اراضی مورد نظر برای کشت فراسرزمینی در کشورهای هدف اجرا کنیم بخشی از نیازهای داخلی که وابسته به واردات است، تامین میشود.
کاهش ریسک کشت فرا سرزمینی
وی دربــاره تـضـمـین سـرمـایـهگـذاری بـرای کشـت فــراسـرزمینی میگوید: هماکنون وزارت جهادکشاورزی به دنبال اجرای ساختاری است که بتواند از سرمایهگذاران کشت فراسرزمینی حمایت و پشتیبانی کند تا ریسک تولید در خارج از مرزهای کشور کاهش یابد.
براساس آمار و ارقام 38 تا40 درصد اقتصاد خانوار بر پایه غذاست. به همین دلیل تمامی دولتها حمایتهایی از بخش تولید محصولات کشاورزی و موادغذایی برای کاهش قیمت تولید انجام میدهند تا غذای بیشتر و با کیفیتتری در دسترس آسان مردم قرار گیرد.
شافعینیا میگوید: بنابراین تامین امنیت غذایی نقش اساسی در اقتصاد خانوار دارد که باید برای کاهش قیمتها و دسترسی آسان آن شرایط فراهم شود و وزارت جهادکشاورزی بهعنوان متولی تولید غذای کشور استراتژی حمایت و پشتیبانی از تولیدکنندگان و مصرفکنندگان را در دستور کار دارد.