علت اصلی وقوع حادثه ‌‌آتش‌سوزی پتروشیمی بوعلی بعد از اطفای حریق مشخص می‌شود / HSE در صنعت پتروشیمی نادیده گرفته شده؟ ‌

علت حادثه آتش سوزی در پتروشیمی بوعلی‌سینای ماهشهر بعد از اطفای حریق مشخص و اعلام می‌شود اما مهم‌ترین نکته در این حادثه غیبت HSE از حلقه‌های ماموریت - مسئولیت وزارت نفت و معاونت پتروشیمی این وزارتخانه است.

با شعله‌ور شدن زبانه‌های آتش در مهم‌ترین قطب پتروشیمی کشور، رعایت HSE (سلامت، امنیت و محیط‌زیست) در این مجموعه زیر سوال رفت و مدیران و مسئولان وزارت نفت هنوز هیچ پاسخی به این پرسش نداده‌اند. با گذشت 30 ساعت پس از زمان وقوع حریق، بیژن زنگنه، وزیر نفت خود را به ماهشهر رساند تا با مدیریت مستقیم برای کنترل ومهار آتش راهی بیابد. او با تاکید بر اینکه «تا مهار کامل آتش» ‌در ماهشهر می‌ماند، بر اهمیت حضورش برای کنترل موضوع قوت بخشید.

این نخسیتن بار نیست که آتش سوزی در پتروشیمی‌ها را شاهد هستیم. پیش از این، آتش سوزی در مجتمع پتروشیمی بندر امام در سال 1391 منجر به كشته و زخمی شدن 17 نفر شد. علت این حادثه نشتی گاز در مسیر خط لوله 30 اینچی خوراك ورودی مجتمع پتروشیمی بندر امام اعلام شد. آن زمان اعلام شد که پیش از رخداد این حادثه نشتی گاز اعلام شده بود.

حادثه دیگر در پتروشیمی پارس از زیرمجموعه‌های شرکت هلدینگ خلیج فارس در اردیبهشت ماه سال 94رخ داد و هلدینگ در این خصوص اعلام کرد به دلیل نشت گاز آتش سوزی رخ داده و در کمترین زمان این آتش مهار شده است. این آتش سوزی خسارت جانی به همراه نداشته و تنها به کابل‌های ابزار دقیق و برق کمپرسور خسارات وارد شده است.

حادثه دیگر در پتروشیمی مارون در تیر ماه 94 رخ داد. این آتش سوزی با فداکاری یکی از کارکنان به سرعت کنترل شد. اسفندیار صلاحیت‌پور، مدیر روابط عمومی وقت پتروشیمی مارون درباره حادثه به ایرنا گفته بود: «علت حادثه واحد پلی‌اتیلن این مجتمع اشتعال گاز هگزان بوده كه در داخل لوله لاین محبوس شده بود.»

اکنون نیز پتروشیمی بوعلی سینا به دلیل نشتی در واحد ٩٠٠ پارازایلین موجب شد تا مخزن 2001 دچار حریق شود.

علی محمد بساق‌زاده مدیر کنترل تولید شرکت ملی پتروشیمی، درباره اینکه آیا HSE این پتروشیمی عملکرد ضعیفی داشته است، پاسخ صریحی نمی‌دهد و می‌گوید: مسئله بررسی خواهدشد و باید منتظر ماند.

او به «فرصت امروز» می‌گوید: «اینکه علت چه بوده باید منتظر ماند تا پس از اطفای حریق و بررسی مسائل فنی نتیجه اعلام شود. نمی‌توان به راحتی در این زمینه پاسخ داد.»

غلام‌حسین بیات، مدیرعامل اسبق شرکت ملی پتروشیمی در این باره به «فرصت امروز» می‌گوید: «به راحتی نمی‌توان درباره رخداد این حوادث اظهار نظر کرد اما اولویت در فعالیت هر پتروشیمی و صنعت نفت باید مسئله HSE باشد.»

وی در پاسخ به اینکه شما چه میزان در دوران مدیری‌تان به این مسئله اهمیت دادید؟ می‌افزاید: «همواره تلاش‌ها بر این بوده است که این مسئله رعایت شود.»

محمد آقایی یکی از مدیران صنعت پتروشیمی درباره چرایی رخداد این حادثه به «فرصت امروز» می‌گوید: «حادثه به دلیل نشت گاز رخ داده است و موجب شده تا این حادثه با این وسعت رخ دهد خوشبختانه با تلاش بسیار این حریق در حال اطفا است.»

وی با بیان اینکه باید مسئله HSE در پتروشیمی‌ها جدی گرفته شود، در پاسخ به اینکه چه میزان عدم رعایت HSE در رخ‌دادن این حادثه می‌تواند موثر باشد می‌گوید: «به راحتی نمی‌توانم به این سوال پاسخ دهم و باید مسئولان بعد از اطفای حریق به این موضوع پاسخ دهند.»

بدون شک آتش‌سوزی در پتروشیمی بوعلی که در ساعات پایانی روز چهارشنبه هفته گذشته در منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی رخ داد پس از گذشت چند روز خاموش خواهد شد. این حادثه قطعا با حضور وزیر نفت پس از حدود 30 ساعت از رخداد این انفجار به همراه مسئولان مربوطه که دیرتر از وزیر به محل حادثه سفر کرده‌اند، کنترل خواهد شد. اما سوال اصلی اینجاست که حادثه بعدی گریبانگیر کدام پتروشیمی را خواهدگرفت.

براساس آنچه در سایت وزارت نفت در معرفی اداره کل HSE آمده نظام مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست (HSE-MS)، یک ابزار مدیریتی موثر برای کنترل و بهبود عملکرد بهداشت، ایمنی و محیط زیست در سازمان‌ها است که با ایجاد بستر فرهنگی خلاق و نگرشی نو و نظام‌مند به تبیین تاثیر متقابل بهداشت، ایمنی و محیط زیست پرداخته و از این طریق خطرها و چالش‌ها را به طور منظم و ساختاری مورد ارزیابی و کنترل قرار داده و روش‌های پیشگیرانه ارائه می‌دهد.

هدف نهایی در نظام مدیریتHSE صیانت از کارکنان و عموم جامعه، حفاظت از محیط‌زیست و پاسداری از دارایی‌ها و اعتبار سازمان است. ایجاد محیط‌های کاری ایمن، سالم و بدون حادثه، کاهش آلاینده‌های زیست محیطی، کنترل مواجهه کارکنان با عوامل زیان آور شغلی، ایجاد و توسعه نظام جامع و یکپارچه مدیریت HSE، نهادینه‌سازی نظام اجرایی مدیریت HSE پیمانکاران، اجرای کارآمد و اثربخش مطالعات شناسایی خطرات، ارزیابی ریسک‌ها و مدیریت آنها، تبیین مسئولیت‌ها و اختیارات اجرایی و متعادل‌سازی منابع، شامل نیروی انسانی، تجهیزات و فعالیت‌های تولیدی از اهداف عمده مدیریت HSE در وزارت نفت است.

مدیریت این واحد در حال حاضر سیدباقر مرتضوی است. وی بعدازظهر دیروز و 48 ساعت پس از شروع حریق در ماهشهر عازم این منطقه شده است.

ارتباط با نویسنده : ebrahimi1941@gmail.com