باید متذکر شد کاغذ یک کالای استراتژیک است و نمی توان آن را با لوستر یا یخچال منزل قیاس کرد چراکه در صورت عدم خرید این دو کالا ضرری متوجه فرد نیست اما در صورت نبود یا عدم خرید کاغذ، فرهنگ، تمدن، علم و سایر ارکان فرهنگی یک جامعه می تواند دچار ضررو زیان مادی و معنوی شود بنابراین در صورت افزایش قیمت حتی درصدی در واردات کاغذ، سایر صنایع فرهنگی و آموزشی کشور متاثر از این افزایش قیمت خواهند بود و زمانی که از سایر صنایع وابسته به کاغذ سخن می گوییم می تواند همان کاغذهای کوچک داخل بسته بندی های داروها تا لوازم بهداشتی و آرایشی باشد و هر نوع بسته بندی که با کاغذ ارتباط مستقیم و غیرمستقیم دارد را نیز تحت الشعاع قرار دهد.
از این رو موضوع افزایش تعرفه واردات کاغذ متوجه صنعت نشر و چاپ نیست بلکه بیشتر هر نوع صنعت وابسته به کاغذ را نیز تحت الشعاع قرار می دهد از این روی عنوان می کنیم که این افزایش قیمت ولو 5درصدی در قیمت تعرفه واردات منجر به افزایش چندین برابری سایر کالاهای وابسته به این کالای استراتژیک خواهد شد.
از سوی دیگر با توجه به آرامش نسبی که طی چند سال اخیر در بازار کاغذ ایران حاکم شده و بیشتر ناشی از ثبات قیمت کاغذ در کشور است ما نباید به این راحتی این آرامش نسبی بازار را با تلاطم قیمت و افزایش تعرفه روبه رو کنیم. به نوعی در حال حاضر این افزایش تعرفه واردات بیشتر به ضرر مصرف کنندگان و صاحبان نشر تمام خواهد شد.
در شرایطی که بیشتر مایل هستیم از طریق اقتصاد مقاومتی و افزایش صادرات به شبکه تجارت جهانی بپیوندیم این گونه تصمیمات غیر پژوهشی قطعا بازدهی مناسبی برای ما نخواهد داشت چراکه یکم: با افزایش تعرفه واردات کاغذ در درجه نخست به سیستم مصرف کننده که شامل صنایع دارویی، غذایی، نشر، روزنامه ها، انتشارات، کتاب می شود و سپس مردم به عنوان مصرف کننده نهایی یک افزایش قیمت تحمیلی را به آنان تحمیل کرده ایم و بار گرانی کالا را بر دوش آنان می اندازیم در صورتی که برای حمایت از تولید کننده ابزارهای بهتری در اختیار داریم.
دوم: این افزایش تعرفه واردات کاغذ در شرایطی به مصرف کننده تحمیل می شود که ما درتولید کاغذ داخلی صرفا توان تولید زیر 20درصد از این کالای ایرانی را داریم. به عبارتی کاغذ تولیدی فعلی در ایران که از نوع مکانیکال با الیاف کوتاه است صرفا توانایی مصرف درانواع کارتن سازی را دارد و انواع کاغذهای مرغوبی که برای تولید کتاب یا نشر روزنامه استفاده می شوند وارداتی هستند.
از این روی عنوان می کنیم هرگونه افزایش تعرفه واردات کاغذ به چندین برابر شدن قیمت کاغذ و صنایع وابسته به آن در کشور منجر خواهد شد چراکه در داخل ما صرفا توان تولیدی 20درصد از این محصول را داریم و مابقی به شکل کاغذ وارداتی تامین می شود. از سوی دیگر کاغذهای وارداتی وقتی تبدیل به کاغذ تحریر می شوند مصارف مختلفی نظیر بسته بندی تا اطلاعات آموزشی و مصرفی کوچک درون داروها تا لوازم بهداشتی و آرایشی و صنایع غذایی و نشر و کتاب را شامل می شوند که در آن صورت علاوه بر هزینه کاغذ تحریر به افزایش چندین برابری قیمت یک محصول مصرفی در داخل کشور نیز منجر می شود.
باید به مصرف کنندگان نهایی این محصول این مهم را متذکر شد که تولیدات داخلی کاغذ نه از نظر کیفیت و نه از نظر کمیت توان رقابت یا برابری با کاغذ های وارداتی را ندارد بنابراین نیازمند حمایت جدی است از این روی عنوان می کنیم که الزاما حمایت از کاغذ یا تولید کننده نباید به معنای افزایش قیمت تعرفه واردات کاغذ باشد. این حمایت می تواند به صورت کاهش هزینه های تولید برای تولید کننده باشد.
مثلا اگر قرار است از تولید کننده حمایت شود دولت ازهزینه های انرژی در راستای کمک به تولید کننده بکاهد یا از هزینه های بیمه تامین اجتماعی یک تولید کننده حمایت یا برای تامین مواد اولیه تولید، عوارض حقوقی یا گمرگی را کمتر کند یا اصلا نگیرد چرا می خواهد از طریق افزایش تعرفه های واردات که منجر به افزایش چندین برابری قیمت و کاهش مصرف کننده یک کالای فرهنگی در کشور می شود دست به حمایت بزند؟
ایران در شرایط کم آبی و بحرانی آب به سر می برد و صنعت کاغذ نیز جزو آن دسته از صنایعی است که به آب بیشتر از همه نیازمند است. اگر اکنون این نیاز از طریق واردات از کشورهایی نظیر چین یا کره تامین می شود به این دلیل است که تولید کاغذ در این کشورها به عنوان یک صنعت تلقی می شود. صنعتی که متاثر از آب فراوان و کاشت درخت است و آنان نیز می توانند با قطع هر درخت به کاشت و بهره برداری از سه درخت دیگر دست یابند اما ایران به دلیل خشکسالی از این نعمت محروم است پس نمی توان در ایران دست به تولید کاغذ برد و باید این نیاز از طریق واردات تامین شود اما از آنجایی که کلیه صنایع فرهنگی کشور متاثر از این صنعت است نباید با افزایش تعرفه واردات کاغذ منجر به افزایش چندین برابری قیمت صنایع متاثر از آن در داخل کشور شد از این روی من به عنوان یک ناشر با افزایش این تعرفه واردات ولو 5درصد نیز مخالف هستم.
رئیس انجمن صادرکنندگان صنعت چاپ کشور