چالش های هوش مصنوعی برای جوامع بشری

ظهور یک فناوری تازه همیشه با استقبال عمومی همراه نمی شود. گاهی اوقات کسانی که با شیوه های سابق اسم و رسمی برای خودشان به دست آورده اند، از این توسعه تکنولوژی ناراضی می شوند. به علاوه، دگرگونی جوامع در پی نوآوری های مختلف نیز فرآیند ساده ای نیست. اغلب ما داستان های زیادی درباره مقاومت و نگرانی مردم در دهه ها و حتی سده های گذشته در مواجهه با فناوری های تازه شنیده ایم. حالا نوبتی هم باشد، هوش مصنوعی در کانون توجه قرار دارد. 

احتمالا شما هم تا حالا گه گاهی از ابزارهای هوش مصنوعی استفاده کرده اید. در این صورت خیلی خوب با زیر و بم آنها آشنا هستید. البته هنوز ابعاد زیادی از این فناوری هست که برای انسان ها به طور کامل ناشناخته است. همین امر نگرانی های زیادی در میان گروه های اجتماعی ایجاد کرده است. خب اصلا آینده بشر با چاشنی هوش مصنوعی چه شکلی خواهد بود؟

اولین ایده ای که در رابطه با آینده هوش مصنوعی به ذهن آدم می رسد، سناریوهای علمی- تخیلی درباره نبرد میان انسان و ربات هاست. خب همه ما این سناریوهای سینمایی را بارها و بارها دیده ایم. این در حالی است که برخی از کارآفرینان دائما در تلاش برای رفع نگرانی ها در این حوزه هستند. خب هر چقدر هم این نکات قابل درک باشد، باز هم چیزی از نگرانی های اینچنینی کم نخواهد کرد. 

شاید اسطوره نبرد میان انسان و ربات های هوشمند خیلی واقعی به نظر نرسد، اما چالش های اساسی در مسیر این فناوری اصلا کم نیست. درست به همین خاطر ما در روزنامه فرصت امروز قصد داریم در این مقاله برخی از چالش های هوش مصنوعی برای آینده بشر را زیر ذره بین ببریم. اینطوری شما فرصت کافی برای درک هرچه دقیق تر این فناوری تازه خواهید داشت. شاید هم بعضی از این نگرانی ها به راحتی حل و فصل شود. 

شما در این مقاله یاد می گیرید چطور هر فناوری تازه مشکلاتی را نیز به همراه دارد. به علاوه، مشکلات مورد نظر گاهی اوقات موجب نگرانی شدید مردم می شود. خب اجازه دهید با هم مقدمه کوتاه، یک راست برویم سراغ اصل ماجرا.

چالش های هوش مصنوعی

آیا تا حالا برای شما پیش آمده ترس های کاملا بی پایه و اساس داشته باشید؟ مثلا من هنوز هم از محیط های تاریک خوشم نمی آید. شاید این ترس بی پایه و اساس باشد، اما میلیون ها نفر در سراسر دنیا با آن دست و پنجه نرم می کنند. ترس از هوش مصنوعی بی شک تا این اندازه بی پایه و اساس نیست، اما اگر شما کمی دقت کنید، محورهای اصلی آن به خوبی قابل شناسایی خواهد بود. پس خودتان را آماده کنید تا مهمترین چالش ها و ترس ها نسبت به هوش مصنوعی را به اتقاق یکدیگر مرور کنیم. 

مطلب مرتبط: کاربردهای هوش مصنوعی در ارزیابی تجربه مشتریان از برند

بیکاری گسترده: تهدیدی بی نهایت ترسناک

هوش مصنوعی برای بسیاری از مردم یک رقیب جدی محسوب می شود. مثلا ابزاری را در نظر بگیرید که بدون نیاز به زمان زیاد تمام محاسبات حسابداری را انجام دهد. تازه برای این ابزار خستگی هم معنا ندارد. کافی است خودتان را جای یک کارآفرین قرار دهید؛ آیا در این شرایط شانسی برای حسابدارهای عادی قائل خواهید بود؟ این سوالی است که بسیاری از کارآفرینان باید به طور جدی به آن فکر کنند. 

بی شک بیکاری برای همه مردم کابوسی وحشتناک محسوب می شود. با این حال هوش مصنوعی قرار نیست همه را از دم بیکار کند. قبول دارم برخی از حوزه ها دچار رقابت سنگینی با هوش مصنوعی می شود، اما شما قرار نیست کارتان را به طور جدی تغییر دهید. 

مهمترین مسئله درباره هوش مصنوعی ورود آن به حوزه هایی است که نیاز به مهارت تخصصی بی نهایت زیاد ندارد. خب شما هنوز هم می توانید به عنوان یک مدیر یا طراحی استراتژی بازاریابی به کار خود ادامه دهید. با این حال کارهای دست و پاگیری که مهارت زیادی هم نمی خواهد، به مرور از دست انسان ها خارج می شود. 

ما در روزنامه فرصت امروز نوع نگاه به هوش مصنوعی را در درک تهدیدها بی نهایت موثر می دانیم. شما نمی توانید هوش مصنوعی را دائما نوعی تهدید قلمداد کرده و انتظار موفقیت های بزرگ داشته باشید. یادتان باشد، هوش مصنوعی در واقع یک ابزار است. این ابزار به شما برای رسیدگی بهتر به کارها کمک خواهد کرد، نه چیزی دیگر!

با توجه به زاویه دید بالا، هوش مصنوعی فقط کارها را ساده تر می کند، بنابراین لازم نیست نگران از دست رفتن تمام کارها در دنیای کسب و کار باشید. این امر به شما کمک می کند تا بدون استرس از مزایای هوش مصنوعی استفاده کرده و کارتان را سامان بخشید. 

افزایش نابرابری: تکلیف درآمدها چه می شود؟

هوش مصنوعی در بسیاری از اوقات به افراد برای افزایش کیفیت کار یا حتی کسب درآمد بدون نیاز به زحمت زیاد کمک می کند. شاید این نکته برای بسیاری از مردم دنیا بی نهایت جذاب به نظر برسد، اما در سطحی کلان موجب بروز هرج مرج می شود. خب تکلیف درآمد ناشی از هوش مصنوعی چه خواهد شد؟

یادتان باشد، امروزه همه مردم دنیا نمی توانند از هوش مصنوعی استفاده کنند. اصلا در برخی از کشورها هنوز پشتیبانی از هوش مصنوعی معنایی ندارد. احتمالا شما هم هنگام استفاده از برخی ابزارهای هوش مصنوعی با پیام اعصاب خُردکن «این ابزار در کشور شما سرویس دهی ندارد» رو به رو شده اید. خب وقتی برخی از مردم دنیا شانسی برای استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی نداشته باشند، رقابت در دنیای کسب و کار هر روز ناعادلانه تر خواهد شد. به طوری که پس از مدت زمانی کوتاه شما دیگر هیچ شانسی برای رقابت با کسانی که انواع ابزارها دم دست شان است، نخواهید داشت. 

بی شک افزایش نابرابری در پی استفاده گسترده از هوش مصنوعی تهدید کاملا جدی محسوب می شود. این نکته به شما برای تعامل با مخاطب هدف کمک ویژه ای کرده و کارتان را بی نهایت ساده می سازد. ترجمه دیگر این اتفاق، افزایش زمان خالی برای کارآفرینان و به طور کلی مردم است. با این حال در سوی دیگر مردم سایر کشورها باید همچنان به شیوه سنتی کارشان را دنبال کنند. این همان نکته ای است که موجب بروز مشکلات زیادی از نظر اخلاقی و اقتصادی می شود. 

راستش را بخواهید، هنوز جواب روشنی در قبال مشکلات مربوط به نابرابری وجود ندارد. بشر از دیرباز در تلاش برای رفع این مشکل بوده و همچنان موفقیت زیادی کسب نکرده است. با این حال قرار نیست همیشه هوش مصنوعی به مثابه ابزاری در دست برخی از مردم باقی بماند. بسیاری از شرکت های توسعه دهنده هوش مصنوعی همین حالا نیز با انتقادات فراوانی به خاطر بی توجهی به برخی از کشورها رو به رو هستند. به همین خاطر امیدواری های زیادی برای توسعه دسترسی به این ابزارها وجود دارد. این امر به شما کمک خواهد کرد تا کارتان را بی نهایت ساده تر دنبال کنید. 

مطلب مرتبط: هوش مصنوعی و بازاریابی فوق سریع

انسانیت و اخلاق: ماشین ها چه درکی از اخلاق خواهند داشت؟

خیلی وقت ها پژوهشگران نسبت به خالی شدن جوامع از اخلاق و انسانیت هشدارهای جدی می دهند. این نکته مخصوص به جامعه یا محیطی خاص نیست. زندگی در شرایطی که هیچ کس حد و مرزهای انسانی را رعایت نمی کند، بی نهایت سخت و بیشتر شبیه نوعی کابوس خواهد بود. درست به همین خاطر ظهور هوش مصنوعی این سوال را به همراه داشته که آیا ربات ها درکی از تعاملات انسانی و قواعد آن دارند؟ این سوالی است که بسیاری از افراد هنوز درگیرش هستند. درست به همین خاطر کمتر کسی حاضر به اظهار نظر جدی درباره هوش مصنوعی است. 

اگر بخواهیم از نقطه نظر تکنیکی ماجرا را بررسی کنیم، هوش مصنوعی توانایی بسیار خوبی برای شبیه سازی رفتار انسان دارد. با این حال فرآیند تجزیه و تحلیل و تجربه احساسات امری است که هیچ ابزاری توانایی عرض اندام در آن را ندارد. 

نکته بالا برای بسیاری از کارشناس ها و ناظران دلهره آور است. اگر هوش مصنوعی از قصد طوری طراحی شود که هیچ معادله اخلاقی را رعایت نکند، چه؟ آن وقت کلاه همه ما پس معرکه خواهد بود. 

احتمالا شما هم در شبکه های اجتماعی محتوای مربوط به توصیه های غیراخلاقی یا محتوای نژادپرستانه مربوط به ربات های دارای هوش مصنوعی را مشاهده کرده اید. خب در این صورت شما نمی توانید نسبت به خطر زوال انسانیت و اخلاق در پی توسعه هوش مصنوعی بی توجه باشید. 

خوشبختانه در طول یک سال اخیر بسیاری از توسعه دهندگان هوش مصنوعی محدودیت های زیادی برای پاسخگویی ابزارشان به سوالات چالش برانگیز یا غیرقانونی اعمال کرده اند. با این حال صرف توانایی چنین ابزارهایی برای تجزیه و تحلیل این مدل سوالات نگران کننده است. به طوری که خیلی ها استفاده گسترده از هوش مصنوعی را نوعی خطر فوری قلمداد می کنند. 

ماجرا هرچه باشد، باید منتظر واکنش های بعدی توسعه دهندگان باشیم. بی شک کسی دوست ندارد در محیطی فاقد از انسانیت زندگی کند. به علاوه، اگر هوش مصنوعی سویه بسیار خطرناکی داشته باشد، خیلی زود از نظر قانونی دولت ها نیز وارد عمل خواهند شد. خب حفظ امنیت کشورها که شوخی بردار نیست!

خطای اتوماتیک: حتی هوش مصنوعی نیز خطا می کند!

هوش مصنوعی معمولا به خاطر توانایی اش در پردازش داده های گسترده در کمترین زمان ممکن شناخته می شود. انگار که این ابزارها به کارآفرینان برای تجربه ای بی دردسر کمک کرده و اوضاع شان را همیشه بهتر می کند. در این میان کسی توجه زیادی به خطاهای هوش مصنوعی ندارد. یک نمونه ساده در این میان خطای ابزار جمینای (Gemini) است. این ابزار که محصول گوگل است، در بسیاری از اوقات ادعاهای بی سند و مدرکی را مطرح می کند. بسیاری از پژوهشگران نسبت به استقبال عمومی دانشجویان از این ابزار و تاثیر مخربش بر علم و دانش هشدارهای زیادی داده اند. با این حال کمتر کسی به معنای واقعی کلمه به این هشدارها گوش می دهد. 

هوش مصنوعی حتی اگر توانایی و ظرفیت پردازش بسیار بیشتری از انسان داشته باشد، باز هم یکجا خطا خواهد داشت. خب مگر ابزار یا محصول بی عیب و نقص در دنیا وجود دارد؟ این سوالی است که تکلیف بسیاری از مشکلات در دنیای کسب و کار را روشن خواهد کرد. درست به همین خاطر ما در روزنامه فرصت امروز معتقدیم شما باید قبل از هر کاری نسبت به استفاده از ابزارهای تازه با چشم و گوش باز توجه داشته باشید. 

مطلب مرتبط: رشد بازار ابزارهای هوش مصنوعی؛ چه چیزی در انتظارمان است؟

کم نیستند کارآفرینانی که برخی از کارهای مربوط به کسب و کارشان را به طور کامل برعهده هوش مصنوعی گذاشته اند. باور کنید یا نه، این اعتماد کامل بالاخره کار دست برندها می دهد. همانطور که قبلا گفتیم، هوش مصنوعی برای کمک به کارآفرینان و به طور کلی مردم وارد میدان شده و قرار نیست کاملا جای شما را بگیرد. خب اگر اینطوری بود، دیگر کارآفرینی معنایی نداشت. 

توسعه دهندگان هوش مصنوعی نسبت به خطاهای این حوزه آگاهی دقیق دارند. آنها همیشه به دنبال کاهش این خطاها هستند. با این حال شما نمی توانید نسبت به این موضوع کاملا بی توجه باشید؛ چراکه خیلی زود شرایط تان در بازار را به طور قابل ملاحظه ای دشوار خواهد کرد. 

ما در روزنامه فرصت امروز معتقدیم در آینده خطاهای هوش مصنوعی از این هم کمتر خواهد شد. با این حال شما می توانید با استفاده از نکات مربوط به این حوزه با کمی احتیاط بیشتر مسیرتان به سوی توسعه کسب و کار در دنیای هوشمند را طی کنید. یادتان باشد، در این حوزه نباید به هیچ کس یا ابزاری اعتماد کنید، وگرنه کلاه تان پس معرکه خواهد بود. 

یکی از نکات کلیدی درباره خطای ربات های هوشوند مربوط به بحث نژادپرستی است. خب امروزه دولت ها در سطحی وسیع برای مقابله با این پدیده در تلاش هستند. با این حال گزارش های زیادی از چت جی پی تی مبنی بر پاسخ های نژادپرستانه وجود دارد. این نکته در حالی است که توسعه این خدمات باید کاملا برابر و به دور از تبعیض صورت گیرد. همین امر تردیدهای زیادی در میان مردم ایجاد کرده است.

یک فرض درباره دلیل این نژادپرستی ها اتکای هوش مصنوعی بر یادگیری ماشینی است. این یعنی هوش مصنوعی هر آنچه در روابط انسان ها جریان دارد، یاد می گیرد. از آنجایی که نژادپرستی بخشی از دنیای امروز ما محسوب می شود، مقابله با آن نیز کاری نیست که هوش مصنوعی انجام دهد، بنابراین جوامع انسانی یا سازمان های جهانی باید عملکرد بهتری در این حوزه داشته باشند. 

امنیت سایبری: اطلاعات مان چه می شود؟

آیا تا حالا با خودتان فکر کرده اید هوش مصنوعی با این همه اطلاعاتی که از کاربران می گیرد، چه خواهد کرد؟ اصلا اطلاعات به کنار، این ابزارها با هوش بالایی که دارند، به مرور زمان شناخت خوبی از هر کاربر پیدا می کنند. آن وقت با کمی چاشنی بدبینی کلی فاجعه در انتظارمان خواهد بود. 

نکته ای که در این میان باید بدان توجه کرد، گزارش های منظم شرکت های توسعه دهنده هوش مصنوعی است. بی شک ابزارهای بی نام و نشان نیز در این میان وجود دارد، اما برندهایی مثل گوگل یا ایکس بعید است اعتبارشان را اینطوری به خطر بیندازند. البته این مجوزی برای اعتماد کامل به چنین برندهایی نیست. 

مسئله مربوط به امنیت سایبری در دنیای کسب و کار و آنلاین سابقه طولانی دارد. از وقتی همه چیز با موج دیجیتالی شدن همراه شد، دیگر کسی نتوانست در برابر خطرات آن مقاومت آشکاری نشان دهد. باور کنید یا نه، امروزه خیلی از موسسات امنیت سایبری توانایی تضمین کامل امنیت اطلاعات را ندارند. به همین خاطر باید کمی نسبت به عملکردمان در رابطه با این ابزارها تجدیدنظر کنیم؛ چراکه اصلا بعید نیست این ابزارها دوست های واقعی ما نباشند. 

اگر شما تازه با دنیای هوش مصنوعی آشنا شده اید، احتمالا هنوز کلی چالش و تهدید هست که روح تان هم از آن خبر ندارد. درست به همین دلیل باید طوری رفتار کنید که مشکلات زیادی برای تان روی ندهد، وگرنه کلاه تان پس معرکه خواهد بود. 

یکی از کارهای خطرناکی که برندها در طول سال های اخیر انجام می دهند، استفاده از هوش مصنوعی برای امنیت سایبری است. شاید این امر جذاب به نظر برسد، اما ما در روزنامه فرصت امروز در شرایط کنونی اصلا آن را توصیه نمی کنیم. این شرایط به شما برای تعامل با مخاطب هدف کمکی نخواهد کرد؛ چراکه خودِ این ابزار منبع درز اطلاعات محسوب شده و هنوز بسیاری از کارشناس های امنیتی بدان اعتماد کامل ندارد. 

کنترل هوش مصنوعی: آیا واقعا ممکن است؟

هوش مصنوعی طوری به رشد و توسعه ادامه می دهد که برای خیلی ها سوال برانگیز شده است. آیا به نظر شما بعید نیست هوش مصنوعی از کنترل انسان خارج شود؟ آن وقت ما می مانیم و کلی چالش در راستای حفظ سلامت و امنیت خودمان.

بی شک ترس از هوش مصنوعی امری نیست که خیلی بی دلیل و منطق باشد. با این حال مسئله مربوط به کنترل این ابزار مهمتر از بقیه ترس هاست. در این راستا شما باید خودتان را برای مواجهه با کلی چالش ریز و درشت آماده کنید. 

درز اطلاعات کاربران در شبکه های اجتماعی تجربه بسیار بدی برای کارآفرینان محسوب می شود. این امر موجی از بی اعتمادی نسبت به دنیای آنلاین را به همراه داشته است. به همین خاطر برخی از افراد حتی امروزه نیز از این ابزارها دل خوشی ندارند. 

کنترل هوش مصنوعی امری است که ارزش تأمل بیشتر را دارد. براساس آنچه شرکت های توسعه دهنده این ابزارها می گویند، کسی قرار نیست کنترل کلی این ابزارها را در دست داشته باشد. با این حال چشم پوشی از حجم وسیعی از اطلاعات کاربران کمی بعید به نظر می رسد. 

این نکته به خودی خود تهدیدات امنیتی را به طور قابل ملاحظه ای افزایش خواهد داد. درست به همین دلیل شما باید خودتان را برای رویارویی با مشکلات این حوزه آماده کنید؛ وگرنه همه چیز از دست تان در خواهد رفت.

یادتان باشد، شما تنها کسانی نیستید که رویای استفاده از هوش مصنوعی در کسب و کارتان را دارید. بسیاری از هکرها نیز به دنبال دسترسی به اطلاعات ارزشمند شما هستند. اگر هوش مصنوعی روزنه عبوری برای هکرها داشته باشد، آن وقت اعتماد کامل به چنین ابزارهایی مثل خودکشی خواهد بود. دست کم تا آن زمان نباید از اعتماد کامل به این ابزارها حرف زد؛ چراکه دردسرهای زیادی برای آدم ها به همراه خواهد داشت. 

مطلب مرتبط: کاربردهای هوش مصنوعی در ارزیابی تجربه مشتریان از برند

سخن پایانی

هوش مصنوعی فناوری مهمی محسوب می شود که بسیاری از افراد به آن امید دارند. با این حال اعتماد بی چون و چرا به این ابزارها امری نیست که شما را راحت بگذارد. این نکته برای بسیاری از کارآفرینان دردسرهای بسیار زیادی به همراه خواهد داشت. به طوری که در اغلب موارد شاهد مشکلات جانبی ابزارهای موسوم به هوش مصنوعی هستیم. 

ما در این مقاله سعی کردیم برخی از مهمترین چالش های پیش روی این ابزارها را به شما نشان دهیم. هدف ما ناامید ساختن شما از تحولات آنی نبود. در عوض سعی کردیم نشان دهیم کجاها باید حواس تان بیشتر جمع باشد. خب اگر شما نتوانید کارتان در دنیای کسب و کار را به خوبی جلو ببرید، خیلی زود اوضاع تان به هم خواهد ریخت. وقتی هم اعتماد مشتریان نسبت به شما از بین برود، دیگر هیچ شانسی برای تعامل با آنها نخواهید داشت. 

هوش مصنوعی هنوز در ابتدای راه قرار دارد. بی شک تحولات بسیار بیشتری در این میان رو به روی ما قرار خواهد گرفت. با این حال احتیاط در استفاده از این ابزار ضروری به نظر می رسد. به علاوه، شرکت های مسئول توسعه این فناوری نیز باید حواس شان به مشکلات این حوزه باشد، وگرنه انباشت مشکلات روی هم به زودی همه چیز را خراب خواهد کرد. 

من و همکارانم در روزنامه فرصت امروز امیدواریم نکات مورد بحث در این مقاله کمکی هرچند کوچک به شما برای آشنایی با هوش مصنوعی و چالش های آن کرده باشد. مثل همیشه اگر سوالی داشتید، کارشناس های ما همیشه آماده پاسخگویی هستند.

منابع:

https://www.weforum.org

https://news.harvard.edu