کیفیت کار و روحیه کارمندان دو عامل مهم در موفقیت هر سازمانی هستند. زمانی که این دو عامل دچار افت شوند، عملکرد سازمان نیز تحت تاثیر قرار می گیرد. مثلا تیم فوتبالی را در نظر بگیرید که روحیه تمام بازیکنانش به خاطر شکست های اخیر با خاک یکسان شده و در عین حال هواداران انتظار برد در بازی بعدی را دارند. بی شک چنین تیمی خیلی شانس بیاورد دوباره با شکست سنگین بدرقه نمی شود و خبری از بردهای امیدوارکننده نخواهد بود. این مشکلی است که خیلی وقت ها کارآفرینان هم با آن رو به رو می شوند.
ما در روزنامه فرصت امروز معتقدیم روحیه بخشی به کارمندان در ساختار سازمانی زورکی نیست. بعضی ها فکر می کنند همین که کمی جملات انگیزشی تحویل کارمندان دهند، دیگر همه مشکلات حل شده و بحرانی جلوی روی شان نیست. امیدوارم دست کم شما اینطور فکر نکنید؛ چراکه در بازار برای هیچ کارآفرینی فرش قرمز پهن نکرده اند. در عوض آن شما هستید که باید آستین بالا زده و دنبال ریشه مشکلات بروید. خب تا وقتی ریشه یک مشکل پیدا نشود که نمی توان برای آن راه حلی تجویز کرد، مگر نه؟
ما در این مقاله قصد داریم نگاهی به ریشه های بی انگیزگی و کاهش کیفیت کاری افراد در سازمان ها بیندازیم. اگر شما هم به عنوان یک مدیر با چنین مشکلی رو به رو هستید، بد نیست این مسئله را بررسی کرده و به دنبال راه حلی برای آن باشید. البته در این بین ما تا آخر خط همراه تان هستیم. پس شال و کلاه کنید تا ماجراجویی مان را شروع نماییم.
دلایل افت کیفیت کار و روحیه کارمندان
دلایل مختلفی برای افت کیفیت کار و روحیه کارمندان وجود دارد. ما در ادامه سعی می کنیم برخی از مهمترین دلایل در این حوزه را زیر ذره بین ببریم.
مطلب مرتبط: حفظ تعامل و کیفیت کاری کارمندان
یادتان باشد، کاهش روحیه کارمندان نکته ای نیست که به همین سادگی از کنارش عبور کنید. خیلی وقت ها کارآفرینان به اشتباه از کنار چنین مسائلی عبور کرده و آن را مد نظر قرار نمی دهند. ما در ادامه سعی می کنیم به شما نشان دهیم چنین مسائلی تا چه اندازه بغرنج و دشوار هستند.
عدم رضایت شغلی
یکی از مهمترین دلایل افت کیفیت کار و روحیه کارمندان، عدم رضایت شغلی است. کارمندانی که از شغل خود رضایت ندارند، انگیزه کمتری برای کار دارند و احتمال اینکه کیفیت کار آنها کاهش یابد، بیشتر است. خب کارمندان که ربات های اتوماتیک نیستند که تحت هر شرایطی بهترین کیفیت را داشته باشند.
کارمندان هم مثل هر انسان دیگری تحت تاثیر احساسات و رویدادهای روز هستند. مثلا اگر یک روز حادثه تلخی در سطح ملی روی داده باشد، احتمال اینکه آنها کیفیت کارشان دستخوش تغییر شود، زیاد خواهد بود. نکته کلیدی دیگر در این میان مربوط به مسئله زندگی شخصی افراد است.
مدیران معمولا دوست دارند مسائل مربوط به زندگی شخصی را به طور کامل فاکتور بگیرند. حال آنکه زندگی شخصی یکی از بخش های مهم زندگی کاری محسوب می شود. آدم نمی تواند از نظر زندگی شخصی اوضاع فاجعه باری داشته باشد و در محیط کار خم به ابرو نیاورد.
مجری تلویزیونی را در نظر بگیرید که هفته گذشته یکی از اعضای خانواده اش را از دست داده است. بی شک انتظار اینکه او در یک برنامه کمدی حاضر شده و به خوبی با همه بگو بخند کند، خیلی دور از انتظار است. وضعیت کارمندان عادی هم دقیقا به همین ترتیب است. اگر نظر ما را می خواهید، بد نیست گاهی اوقات به فکر ابراز همدردی با حتی درک کارمندان تان باشد. اینطوری شاید امیدی هرچند کوچک به بهبود عملکرد آنها باقی بماند.
اضافه کاری بیش از حد
اضافه کاری بیش از حد می تواند باعث خستگی و فرسودگی کارمندان شود. کارمندانی که بیش از حد کار می کنند، احتمال اینکه کیفیت کار آنها کاهش یابد و روحیه آنها نیز پایین بیاید، بیشتر است. یادتان نرود، کارمندان هیچ شباهتی به ربات های هوشمند ندارند.
شاید یک ربات ۲۴ ساعته کار کند و خم به ابرو نیاورد، اما داستان انسان ها کاملا متفاوت است. شما را نمی دانم، ولی من که بدون استراحت به موقع حتی یک دقیقه هم کار مفید نخواهم داشت.
قبول دارم گاهی اوقات کسب و کارها در شرایط سختی قرار می گیرند. خب در این صورت اضافه کاری کارمندان امری طبیعی خواهد بود، اما یادتان نرود این یک وضعیت استثنایی است. به زبان خودمانی، شما نباید اضافه کاری را بدل به یک فرهنگ ثابت در شرکت کنید. این کار نه تنها اوضاع شما را حسابی ناگوار خواهد کرد، بلکه کارمندان را هم پله به پله فرسوده می کند. در نهایت کار به جایی می رسد که کارمندان شما دم شان را روی کول شان گذاشته و فرار می کنند.
ماموریت شما در این بخش مثل روز روشن است. شما باید مانع تبدیل شدن اضافه کاری به یکی فرهنگ ثابت در شرکت شوید. این امر نه تنها اوضاع شما را حسابی از کنترل خارج می کند، بلکه به مرور زمان با انبوهی از کارمندان کاملا بی انگیزه تنها خواهد گذاشت.
مطلب مرتبط: بهبود کیفیت کاری با تغییرات هوشمندانه سبک زندگی
فقدان فرصت های ارتقای سازمانی
کارمندانی که فرصت ارتقای شغلی کمی دارند، معمولا بعد از مدتی تمام روحیه شان را از دست می دهند. آن وقت دیگر روحیه دادن به این دسته از افراد از دست ابرقهرمان های هالیوودی هم برنمی آید.
کارمندی را در نظر بگیرید که بعد از سال ها سعی و تلاش در بازار بالاخره فرصتی برای استخدام در شرکت مایکروسافت پیدا کرده است. بی شک کارمند قصه ما تا چند روز غرق در شادی خواهد بود. البته خیلی زود شروع به کند و کار در شغل تازه خواهد کرد. حالا اگر متوجه شود اصلا خبری از ارتقای سازمانی نیست، چه حالی خواهد داشت؟
شاید بگویید همکاری با برندهای بزرگ به خودی خود جذابیت زیادی دارد و اصلا لازم نیست آدم به ارتقای شغلی فکر کند. خب در این صورت شاید این جواب چند ماهی کارمند قصه ما را دست به سر کند، اما آخر چه؟
باور کنید یا نه، کارمندان بدون روحیه ای معطوف به آینده شغلی حتی یک دقیقه هم در کارشان دوام نمی آورند. پس بهتر است با این خط قرمز مهم آنها بازی نکنید. در عوض کمی به فکر این باشید که از کارمندان تان برای فعالیت بهتر در بازار استفاده کنید و مسیر جذابی برای ارتقای شغلی به آنها بدهید.
خب مدیران میانی یا حتی ارشد که همیشه نباید از فرآیند مصاحبه های استخدامی سفت و سخت بیرون بیایند. گاهی اوقات شما برای اینکه نیازهای سازمانی را رفع کنید، باید روی کارمندان برجسته تان تمرکز داشته باشید. این طوری خیلی راحت کارمند درجه یک را بدل به مدیر خواهید کرد. ماجرا جالب شد، نه؟
مدیریت ضعیف
مدیریت ضعیف می تواند باعث ایجاد نارضایتی و کاهش انگیزه کارمندان شود. کارمندانی که احساس کنند مدیریت سازمان به آنها اهمیت نمی دهد، احتمال اینکه کیفیت کار آنها کاهش یابد، بیشتر خواهد بود.
گاهی اوقات کارمندان خودشان را با مدیران شرکت مقایسه کرده و دائما فکر می کنند از آنها سرتر هستند. خب در این صورت شما دو راه بیشتر ندارید. یا اینکه نشان دهید آنها اشتباه می کنند یا اینکه تیم مدیریتی را تغییر دهید.
اگر به توصیه ما در بخش قبل گوش کنید، به مرور زمان مشکلات تان یکی پس از دیگری حل خواهد شد. خب تا وقتی شما مدیران تان را از بین کارمندان برجسته انتخاب می کنید، دیگر جایی برای حرف و حدیث باقی نخواهد ماند.
کیفیت مدیریت مدیران بر تیم های کاری همیشه تعیین کننده است. در این شرایط شما باید به فکر بهبود کیفیت مدیران باشید. وگرنه کارمندان تان یکی پس از دیگری سراغ شغل های تازه خواهند رفت. خب انتظار ندارید که آنها تا ابد چشم انتظار اقدامی از سوی شما بمانند؟
مطلب مرتبط: تقویت روحیه کارمندان
محیط کار نامطلوب
محیط کار نامطلوب همیشه باعث کاهش انگیزه و روحیه کارمندان می شود. کارمندانی که در محیط کار نامطلوب کار می کنند، خیلی زود از کارشان خسته شده و دنبال شغل دیگری می روند.
یادتان نرود، هر کسی برای موفقیت در حوزه کاری اش به محیط مناسب نیاز دارد. اگر شما نتوانید برای کارمندان شرکت محیط درستی فراهم کنید، دیر یا زود کارتان به مشکل می خورد.
اجازه دهید در این بخش از یک مثال فوتبالی جذاب استفاده کنیم. تیم های بزرگی مثل رئال مادرید همیشه زمین تمرینی عالی و کارکنان حرفه ای دارند. این امر کمک می کند تا بازیکنان به خوبی تمرین کرده و موقع مسابقه دیگر مشکلی نداشته باشند. حالا اگر یک تیم بخت برگشته که حتی زمین تمرین ثابتی هم ندارد به تور رئال مادرید بخورد، به نظرتان نتیجه چه خواهد شد؟
بی شک هر پاسخی به غیر از شکست سنگین تیم محلی غیرمنتظره و حتی باورنکردنی خواهد بود. این ماجرا درباره کسب و کارهایی که محیط کاری خوبی ندارند هم مصداق دارد. پس انتظار نداشته باشید کارمندان تان به این سادگی ها از کنار چنین موضوعی عبور کنند.
راهکارهای بهبود کیفیت کار و روحیه کارمندان
تا اینجا برخی از مهمترین عوامل کاهش روحیه و کیفیت کاری نیروی کار را بررسی کردیم. شاید فکر کنید ما به همین نکات بسنده می کنیم و دیگر پشت سرمان را هم نگاه نخواهیم کرد خب در این صورت کاملا دراشتباهید؛ چراکه ما اصلا میانه خوبی با تنها گذاشتن شما بین راه نداریم.
بررسی راهکارهای بهبود کیفیت کار و روحیه کارمندان نه تنها دست شما را در پوست گردو نمی گذارد، بلکه به شما کمک می کند تا چشم انداز وسیع تری پیش روی داشته باشید. امیدوارم تا اینجای کار خیلی خسته تان نکرده باشیم؛ چراکه دیگر راه زیادی تا موفقیت نهایی باقی نمانده است. پس با ما همراه باشید تا کمی دقیق در موضوع را بررسی کنیم.
افزایش رضایت شغلی کارمندان
آیا تا حالا فکر کرده اید کارمندان شما در چه صورتی رضایت شغلی بیشتری خواهند داشت؟ این سوالی است که خیلی از مدیران حتی بدان فکر هم نمی کنند. اشتباه نکنید، همین که حقوق و مزایای کارمندان را سر موعد پرداخت کنید، مسئله حل نمی شود. چنین رویکردی بیشتر شبیه پاک کردن صورت مسئله است تا راهبردی جدی!
مطلب مرتبط: کاهش استرس + بهبود روحیه نیروی کار
برای افزایش رضایت شغلی کارمندان، باید اقداماتی انجام داد تا کارمندان احساس کنند که شغل آنها ارزشمند است و از کار خود لذت می برند. برخی از اقداماتی که می توان برای افزایش رضایت شغلی کارمندان انجام داد، عبارتند از:
• ارائه پاداش و مزایای مناسب
• فراهم کردن فرصت های رشد و پیشرفت
• ایجاد محیط کار مثبت و حمایت گر
• کاهش اضافه کاری بیش از حد
یادتان باشد، وضعیت هر برند با رقبای آن از زمین تا آسمان فرق دارد. بنابراین شما نباید خودتان را با رقبای تان مقایسه کنید. این کار نه تنها هیچ نتیجه مناسبی برای تان به همراه نخواهد داشت، بلکه استرس تان را هم بیشتر می کند.
مهمترین فرمولی که در این بخش به هر قیمتی که شده باید دنبال کنید، مسئله فرار دادن خودتان به جای کارمندان است. شما نمی تواند کاملا از زندگی بقیه به دور باشید و دنبال راهکاری برای زندگی بهتر آنها بگردید. پس بهتر است کمی هم که شده اوضاع را از لنزی متفاوت دنبال کرده و به فکر بهبود وضعیت تان باشید.
بد نیست گاهی اوقات با کارمندان وقت گذرانده و پای درد و دل شان بنشینید. شاید این کار خیلی سخت یا حتی کسل کننده به نظر برسد، اما به مرور زمان بدان عادت می کنید. به علاوه، در این فرآیند نه تنها با دغدغه های کارمندان آشنا می شوید، بلکه نکات تازه ای را هم یاد می گیرید که همیشه به کارتان خواهد آمد.
سخن پایانی
کیفیت کار و روحیه کارمندان دو عامل مهم در موفقیت هر سازمانی هستند. زمانی که این دو عامل دچار افت شوند، عملکرد سازمان نیز تحت تاثیر شدید قرار می گیرد. برای بهبود کیفیت کار و روحیه کارمندان، شناسایی ریشه مشکلات ضروری است.
اگرچه آگاهی از ریشه مشکلات ضروری به نظر می رسد، اما شما نباید به این حد قانع شوید. در عوض جست وجو برای یافتن ریشه های اصلی باید فرآیندی ادامه دار بوده و به شما کمک کند تا ایده هایی برای بهبود وضع کارمندان پیدا کنید. فقط در این صورت امیدی برای ادامه کسب و کارتان وجود خواهد داشت.
من و همکارانم در روزنامه فرصت امروز امیدواریم نکات مورد بحث در این مقاله کمکی هرچند کوچک به شما برای آشنایی با مشکلات و دلایل افت کیفیت کاری و روحیه کارمندان کرده باشد. مثل همیشه اگر مشکل یا سوالی در این رابطه داشتید، همکاران من همیشه آماده کمک به شما هستند. پس تعارف را کنار گذاشته و با ما همراه باشید.
منابع: