اپل یکی از موفق ترین شرکت های دنیاست که محصولاتش در همه جای دنیا طرفدارهای خاص خودش را دارد. شاید فکر کنید اپل فقط با تکیه بر طراحی محصولات خارق العاده به قله های موفقیت رسیده است. خب در این صورت خیلی هم بیراه نرفته اید، اما یادتان باشد ما در دنیایی زندگی می کنیم که بازاریابی حرف اول و آخر را می زند. چه بسا مشتریان به لطف بازاریابی محصولاتی را میخرند که در نگاه اول اصلا نیازی به آنها ندارند!
ما در این مقاله قصد داریم نگاهی به الگوی بازاریابی اپل بیندازیم. از آنجایی که اپل معمولا به عنوان برندی ساکت و گوشه گیر در زمینه بازاریابی شناخته می شود، شناسایی محورهای کلیدی در استراتژی مارکتینگ این غول دنیای دیجیتال جذابیت خاصی خواهد داشت. به علاوه، چنین بررسی موشکافانه ای حکم یک کلاس درس را هم دارد. پس با ما همراه باشید تا استراتژی بازاریابی اپل را زیر ذره بین ببریم.
مطلب مرتبط: اپل دیگر نیازی به سرمایه گذاری بازاریابی ندارد
استراتژی های بازاریابی اپل
اپل در بازاریابی محصولاتش از چند استراتژی کلیدی استفاده می کند. شاید فکر کنید این استراتژی ها از پشت کوه پیدا شده اند و هیچ برند دیگری به آنها دسترسی ندارد. خب در این صورت باید حسابی ناامیدتان کنیم؛ چراکه استراتژی های موردنظر اپل تقریبا در دسترس همه قرار دارد. نکته کلیدی در این میان استفاده درست و منحصر به فرد تیم بازاریابی اپل از این استراتژی هاست. ما در ادامه برخی از مهمترین استراتژی های مارکتینگ این برند دوست داشتنی را بررسی خواهیم کرد.
تمرکز بر تجربه کاربر
اپل بر این باورست که تجربه کاربر مهمترین عامل در موفقیت یک محصول به حساب می آید. به همین دلیل، این شرکت روی طراحی محصولاتش، به خصوص محصولاتی مانند آیفون، آی پد و مک بوک، تمرکز ویژه ای دارد. اگر دقت کرده باشید، محصولات اپل همیشه از نظر طراحی یک سر و گردن از رقبا بالاترست. خب این نکته اصلا اتفاقی نیست؛ چراکه از نظر بازاریابی هرچه محصول شما با تجربه کاربری مشتریان سازگارتر باشد، بازخوردهای بهتری دریافت خواهد کرد. نکته جالب اینکه طراحی جذاب و مطابق با تجربه کاربران خود به خود نوعی بازاریابی محسوب می شود. فکر می کنم حالا فهمیده باشید چرا اپل علی رغم فعالیت بازاریابی محدود این همه موفقیت به نام خودش زده است، مگر نه؟
اپل همیشه در طراحی محصولاتش از جدیدترین فناوری های بازار سود می برد. از این نظر آنها مثل تیم فوتبالی هستند که همیشه بهترین بازیکنان دنیا را در ترکیبش دارد و مثل رئال مادرید لقب کهکشانی ها را یدک می کشد.
اپل در طراحی محصولاتش روی سه عامل اصلی تمرکز دارد:
• زیبایی: محصولات اپل همیشه از نظر طراحی زیبا و جذاب هستند. اپل از رنگ های شاد و زنده در محصولاتش استفاده می کند. همچنین، شرکت از خطوط و منحنی های نرم در محصولاتش سود می برد.
• کارایی: اپل محصولاتی را روانه بازار می کند که نیازهای روزمره و واقعی مشتریان را رفع کند. مثلا وقتی اولین نسل از گوشی های آیفون روانه بازار شد، نیاز مشتریان به یک گوشی هوشمند که صفحه لمسی داشته باشد، مورد توجه قرار گرفت. این ماجرا درباره اولین نسل از رایانه های شخصی اپل نیز مصداق دارد.
• مدرن بودن: محصولات اپل همیشه از نظر کاربرد با جدیدترین فناوری های روز دنیا روانه بازار می شود. خب حتما یک دلیلی دارد که هر سال با عرضه جدیدترین محصولات این برند کلی از مردم دنیا برای خریدش صف می کشند، مگر نه؟ این در حالی است که برخی از رقبای اپل حتی دو سال یکبار هم محصولات تازه روانه بازار نمی کنند!
ایجاد حس لوکس بودن
اپل همیشه خودش را به عنوان یک برند لوکس به مشتریان معرفی کرده است. این روند با رونمایی از گوشی های آیفون، سری آیپد و کمی قبل از آن با توسعه مک بوک شدت گرفت. خب هرچه باشد هنوز هم اپل خودش را اولین برندی می داند که گوشی های هوشمند را در قالبی به درد بخور روانه بازار کرده است.
مطلب مرتبط: نگاهی به استراتژیهای بازاریابی شرکت اپل برای محصول جدیدش
یکی از نقاط قوت همیشگی کمپین های بازاریابی اپل تاکید بر روی ماهیت لوکس این برند است. شاید فکر کنید کمپین های اپل بر روی محصولات مختلف این شرکت تمرکز دارند. خب در این صورت باید کمی ناامیدتان کنیم؛ چراکه اپل روی ماهیت خودِ برند تمرکز کرده است. به طوری که مردم در سراسر دنیا فقط دوست دارند یک محصول اپل را دم دست داشته باشند و با استفاده از آن احساس خاص و لوکس بودن را تجربه کنند.
اگر دقت کرده باشید، تمام کاربران برند اپل حس می کنند خاص ترین افراد دنیا هستند. این همان حسی است که اپل با استفاده از بازاریابی درست در مشتریان ایجاد می کند. نتیجه این استراتژی جذاب جلب نظر میلیون ها نفر در سراسر دنیاست. خب اگر محصولی از اپل را سراغ دارید که روی دست فروشندگان باد کرده است، ما را هم بی خبر نگذارید.
ایجاد حس کمبود
اپل همیشه عرضه محصولاتش را محدود تولید می کند تا حس کمبود را در مشتریان تقویت کند. نکته جالب اینکه چنین شیوه ای در عمل موجب علاقه بیشتر مشتریان برای خرید محصولات شرکت می شود. کمپین های بازاریابی اپل معمولا این حس کمبود را تقویت کرده و به نوعی اضطرار تبدیل می کند. به طوری که مشتریان بدون خرید تازه ترین محصول برند اپل همیشه حس می کنند یک جای کارشان ایراد دارد.
احتمالا شما هم بارها و بارها اسم استراتژی «ترس از دست دادن» یا همان «Fear of Missing Out» به گوش تان خورده است. این استراتژی در دنیای بازاریابی بر ایجاد حالت اضطرار برای خرید محصولات اشاره دارد. به طوری که مشتریان حس کنند در صورت تعلل یا عدم خرید یک محصول شانس بزرگی را از دست داده اند. البته در مورد اپل به دلیل کیفیت بالای محصولات عملا اوضاع همینطوری است؛ چراکه عدم خرید این محصولات برای مشتریان حسابی گران تمام می شود.
گاهی اوقات کسب و کارها در تقویت حس کمبود خیلی زیاده روی می کنند. شاید فکر کنید در این حالت علاقه مشتریان برای خرید دوچندان می شود. خب در این صورت منطق رفتار مشتریان را به خوبی درک نکرده اید؛ چراکه آنها در عمل برای اینکه از یک محصول لذت ببرند، باید تا حدی آزادی عمل هم داشته باشند. وگرنه اوضاع حسابی به هم می ریزد. اوج هنرنمایی اپل در آزادی عمل مشتریان نهفته است. اگر شما سال های سال از طرفداران این برند بوده اید و حالا قصد دارید دیگر جدیدترین نسخه مک بوک را تهیه نکنید، این برند خیلی پاپیچ شما نخواهد شد. این درست همان استراتژی بازاریابی است که در لحظه آخر در دل مشتریان شک و تردید ایجاد می کند. خب اگر همه چیز مطابق برنامه پیش رفته، چرا اپل اصراری برای نگه داشتن من و شما به عنوان مشتری اش ندارد؟
آزادی عملی که برند اپل به مشتریانش می دهد، عملا آنها را بیشتر از هر زمان دیگری به این برند علاقه مند می سازد. با این حساب بد نیست شما هم نیم نگاهی به استفاده از این استراتژی در کسب و کارتان داشته باشید.
استفاده از تبلیغات تاثیرگذار
اپل خیلی خوب از تبلیغات به عنوان ابزار مکمل بازاریابی استفاده می کند. شاید شما هم دیده باشید گاهی اوقات رونمایی از محصولات این برند همراه با هنرنمایی برخی از ستاره های دنیای ورزش و هنر همراه باشد. خب در این صورت یکی دیگر از استراتژی های بازاریابی اپل به خوبی برای تان روشن شده است.
اپل اگرچه خیلی کم در حوزه تبلیغات فعالیت دارد، اما وقتی وارد این صنعت می شود، تمام تلاشش را می کند تا مشتریان میخکوب شوند. درست به همین خاطر خیلی وقت ها با ستاره های تکرارنشدنی مثل لیونل مسی همکاری می کند. این مدل همکاری ها نه تنها برای مشتریان جذاب است، بلکه اسم اپل را در کنار کسانی قرار می دهد که از نظر موفقیت شباهت زیادی به این برند دارند. مثلا مسی را در نظر بگیرید، چند تا فوتبالیست را سراغ دارید که مثل این نابغه آرژانتیتی با توپ کار کنند؟ احتمالا هیچ کس در این دنیا حتی به گرد پای مسی هم نمی رسد. به همین خاطر همکاری میان اپل و او جذابیت زیادی برای همه طرفداران، نه فقط فوتبالی ها، دارد.
گاهی اوقات کسب و کارها از تبلیغات به مثابه ابزاری برای برداشتن مشکلات از سد راه استفاده می کنند. خب اگر شما در بقیه حوزه های بازاریابی یا حتی تولید محصول ضعیف عمل کنید، تبلیغات فقط سرپوش کوتاه مدتی بر روی کارتان محسوب می شود. باور کنید یا نه، مشتریان این روزها خیلی زرنگ تر از این حرف ها هستند که گول تبلیغات توخالی شما را بخورند. نکته کلیدی درباره اپل پشتیبانی تبلیغات و کمپین های بازاریابی با عملکردی حیرت انگیز در بازار است. ماجرا جالب شد، نه؟
جمع بندی نهایی
در ادامه، به عنوان بخش پایانی می توانیم به برخی از نقاط قوت و ضعف الگوی بازاریابی اپل بپردازیم. این کار کمک می کند تا کمی از جمع بندی های کلیشه ای درباره اپل فاصله گرفته و با نگاهی انتقادی اوضاع را زیر ذره بین ببریم.
نقاط قوت
• الگوی بازاریابی اپل براساس نیازها و خواسته های مشتریان طراحی شده است. به همین خاطر محصولات اپل از دهه های گذشته تا حالا مورد توجه دامنه وسیعی از مشتریان بوده است. از طرف دیگر، خیلی از مشتریان مطمئن شده اند که اپل همیشه به فکر مشکلات شان است. درست به همین خاطر دیگر حتی به بقیه برندها نگاه هم نمی کنند!
• استراتژی بازاریابی اپل تا جای ممکن از هزینه های اضافی به دور است. قبول دارم همکاری با ستاره های ورزشی هزینه زیادی روی دست برندها می گذارد، اما خب برای اپل این هزینه ها اصلا مطرح نیست. در عوض بقیه استراتژی هایی که در این مقاله بررسی کردیم، هزینه زیادی برای آنها در پی ندارد. درست به همین خاطر تیم بازاریابی اپل هر ساله جوایز متعددی در زمینه بازاریابی کسب می کند.
مطلب مرتبط: اپل به دنبال بازاریابی گسترده محصولات در شرکت های تجاری
نقاط ضعف
• الگوی بازاریابی اپل گاهی اوقات خیلی دست و پاگیر می شود. مثلا همکاری با ستاره های دنیای ورزش و سازگاری این استراتژی با طراحی مینیمال محصولات کمی سخت به نظر می رسد. گاهی اوقات مشتریان حس می کنند با ترکیبی از آب و روغن در بازاریابی اپل رو به رو هستند که اصلا با هم سازگاری ندارد.
• الگوی بازاریابی اپل می تواند باعث ایجاد حس برتری در بین مشتریان اپل شود. اگرچه این حس به خودی خود جذابیت زیادی دارد، اما همیشه انگشت اتهام را به سوی اپل روانه می کند که به طور کاملا خودخواسته مشتریانش را مغرور بار می آورد. این همان اتهامی است که معمولا منتقدان علیه اپل استفاده می کنند.
بی شک اپل تنها برندی نیست که در این دنیا شهرت افسانه ای در زمینه بازاریابی به دست آورده است. با این حال تاریخچه منحصر به فرد این برند در بین مشتریان و گوشه گیری اش از نظر تبلیغاتی نظر خیلی ها را به خودش جلب کرده است. من و همکارانم در روزنامه فرصت امروز امیدواریم نکات مورد بحث در این مقاله کمکی هرچند کوچک به شما برای آشنایی با الگو و استراتژی های بازاریابی اپل کرده باشد. مثل همیشه اگر سوالی درباره مطالب مقاله داشتید، ما همیشه آماده کمک به شما هستیم.
منابع: