شرکت پتروشیمی بوشهر در عسلویه واقع شده است. واحدهای این پتروشیمی شامل 8 واحد فرآیندی و واحدهای سرویس جانبی است. واحدهای مجموعه در سه فار تعریف شده است. شیرین سازی گاز، استحصال اتان و تولید متانول واحدهای این پتروشیمی هستند. البته این مجتمع واحد یوتیلیتی و سرویس های جانبی نیز دارد. فاینانس پتروشیمی بوشهر در دوران تحریم عملیاتی شد. قرار است فاز نخست این پتروشیمی انتهای سال 95 افتتاح شود. براساس اهمیت کار گفت وگویی با غلامرضا مستجاب الدعو مدیر عامل این پتروشیمی صورت گرفته است.
وضعیت پیشرفت فازهای سه گانه پتروشیمی بوشهر در چه شرایطی است؟
در حال حاضر فاز اول که شامل واحدهای شیرین سازی گاز، استحصال اتان، متانول، جداسازی هوا و واحد تصفیه آب شیرین و واحد بخار است و در مراحل مختلف اجرا به لحاظ مهندسی، خرید و نصب مکانیکی است. این فاز در بخش مهندسی بالاتر از 90 درصد، خرید تجهیزات بالای 80 درصد و عملیات نصب و ساختمان نیز بیشتر از 40 درصد پیشرفت دارد و پیش بینی می شود فاز یک انتهای سال 95 راه اندازی شود. فاز دوم شامل واحدهای الفین، گلیکول و واحد پلی اتلین سنگین است. واحد الفین این فاز با فاصله دو تا دو و نیم سال با فاز یک راه اندازی خواهد شد. مهندسی این واحد بالاتر از 90درصد و عملیات ساختمانی بالاتر از 50 درصد در حال اجرا است. واحد گلیکول نیز مشابه واحد الفین است. واحد پلی اتیلن نیزدر آینده نزدیک قرارداد آن نهایی خواهد شد. فاز سوم که واحدای اسیداستیک و وینیل استات منومر است به فاصله سه سال با فاز یک عملیاتی خواهد شد.
منابع مالی پتروشیمی بوشهر چگونه تأمین شده است؟
تامین مالی پتروشیمی بوشهر با آورده سهامداران (15 درصد) و استفاده از فاینانس چین (85 درصد)در حال انجام است. کل فاینانس 15.2 میلیارد یوان یا 2 میلیارد یورو است.
آورده سهامداران چه میزان است و سهامداران این پتروشیمی چه شرکت هایی هستند؟
15درصد از کل اعتبار یعنی 2میلیارد یورو، آورده سهامداران است. در شرکت پتروشیمی، (شستا) 60 درصد و شرکت پتروشیمی مارون 40درصد سهامدار است.
مهم ترین چالش شما برای اتمام پروژه چیست؟
بزرگ ترین چالش در مورد فاینانس مربوط به روش دریافت از فاینانس است که برای هر صورت وضعیت بین 3 تا 4 ماه زمان نیاز است. البته قول هایی از طرف چین به ما داده شده است که این مدت زمان کمتر شود و ما امیدواریم کاهش یابد. همچنین از نظر اجرا تأخیر در تعهدات پیمانکاران وسازندگان داخلی است. سازندگان داخلی به دلیل طلب های سنگینی که از دستگاه های دولتی دارند، نقدینگی منفی دارند. از طرف دیگر بانک های داخلی نیز همراهی برای تأمین مالی انجام نمی دهند و اگر هم همراه شوند تأمین مالی با بهره سنگین خواهد بود. در نهایت این مسئله موجب شده در انجام تعهدات شان با مشکل مواجه شوند.
در حال حاضر چند درصد از پتروشیمی بوشهر توسط پیمانکاران داخلی ساخته می شود؟
طبق شرایط فاینانس و توافق بانک مرکزی و دولت چین، 50 درصد از فاینانس در چین و 50 درصد بقیه در خارج از چین باید مصرف شود. ما سهم خارج از چین را به سمت ایران هدایت کرده ایم، البته در فاز یک سهم داخلی ها در مهندسی و ساخت تجهیزات و نصب بیش از 50 درصد است. در فازهای بعدی طبق شرایط فاینانس باید ایرانی ها سهم برابری داشته باشند.
مشکل شما تنها تأمین تجهیزات توسط داخلی ها است. آیا چینی ها در تأمین خدمات متعهد هستند؟
مشکلات چین این است که ما با استانداردهای آمریکایی و اروپایی کار می کنیم و کشور چین به تازگی وارد این عرصه شده است و کار کردن بر مبنای این استانداردها مشکلاتی میان ما و سازندگان چینی ایجاد کرده است. برخی از سازندگان چینی در این حوزه بسیار تازه کار هستند از این رو فرصت زیادی نیاز است تا به خواسته های مان برسیم. این رویه موجب شده در تجهیزات ساخت چین هم تاخیرهایی وجود داشته باشد.
راهکار شما برای رفع این تأخیراًت چیست؟
در مدت زمان همکاری، دو کشور به شرایط یکدیگر واقف شده اند. بازار چین برای ما نسبت به دوسال قبل، شناخته تر شده است و بهتر می توانیم مشکلات را برطرف کنیم.
برنامه پتروشیمی بوشهر برای تأمین تجهیزات مورد نیاز با وجود تأخیر در تأمین این تجهیزات چیست؟ آیا برنامه ای برای خرید تجهیزات مورد نیاز از کشورهای خارجی در دستور کارتان وجود دارد؟
مشکل سازندگان تأخیر در اجرای تعهدات شان است نه در نتوانستن. سازندگان داخلی قابلیت و توان لازم برای ساخت تجهیزات مورد نیاز را دارند. به طور میانگین تاخیرهای سازندگان در تحویل کالا چند ماه تا یک سال است. با وجود مشکلات داخلی در اجرای تعهدات شان پتروشیمی بوشهر همکاری خوبی با سازندگان داشته است. حمایت از ساخت داخل برای ما اهمیت دارد. این حمایت ها از سازندگان داخلی ادامه خواهد داشت مگر اینکه به اجبار فاینانس، کاهش یابد.
چه کالاهایی توسط داخلی ها تأمین شده است؟
انواع تجهیزات ثابت مانند راکتورها، برج های تقطیر، مخازن تحت فشار، مخازن اتمسفری، انواع شیرآلات صنعتی، پمپ، توربین گازی و کمپرسورهای واحدها توسط داخلی ها تأمین شده است.
آیا از کیفیت محصولات داخلی رضایت دارید؟
در مقایسه با زمان تحویل کالا باید بگویم از کیفیت راضی تر هستیم. پتروشیمی بوشهر برای استفاده از ظرفیت بازار داخل، بومی سازی تجهیزات مورد نیاز را در دستور کار قرار داده است. در فاز یک پتروشیمی، هشت پکیج یونیت که امکان ساخت در داخل وجود نداشت با همکاری یک شرکت اروپایی توسط پتروشیمی بوشهر عملیاتی شد. براساس این همکاری طراحی و تهیه نقشه ساخت را این شرکت خارجی انجام داد و بعد سازندگان داخلی نسبت به ساخت این پکیج ها اقدام کردند که خروجی این همکاری، بومی سازی و تولید هشت پکیج یونیت توسط شرکت های ایرانی است.
با وجود فعالیت های صورت گرفته در بخش فاینانس و تجهیزات، آیا برای شناسایی بازارهای هدف نیز برنامه ریزی داشتید؟
تمامی محصولات پتروشیمی بوشهر پیش از این توسط پتروشیمی های فعال کشور تولید شده است و ما محصول جدیدی نداریم. بازار بیرون از کشور نیز برای ما شناخته شده است و کاملاً مشخص است. بازار اصلی برای ما بازاری است که بیشترین سود را داشته و بازار پایداری باشد. برای ما به جز کشورهایی که منع صادرات برای آن وجود دارد، هر بازاری می تواند بازار هدف باشد.
ظرفیت تولید بوشهر چگونه است؟
برنامه ما تولید سالانه 3میلیون تن محصول است. 1.6 میلیون تن متانول، 550 هزار تن گلیکول، 1میلیون تن اتیلن، 300 هزار تن پلی اتیلن، 300 هزار تن اسیداستیک، 25هزار تن وینیل استات منومر در سال تولید خواهد شد. ضمن اینکه واحد محصولات جانبی مانند ال پی جی و گوگرد نیز دارد.
چه میزان از این تولید برای صادرات تعریف شده است؟
چشم انداز فروش این پتروشیمی بدین گونه است که بالاتر از 95 درصد تولید، صادراتی خواهد بود. خوشبختانه واحدهای پتروشیمی مشابه در کشور زیاد و عمده هدف ما از تولید صادرات است، زیرا در کنار ساحل هستیم و باید از این مزیت استفاده کنیم. اگر در داخل کشور صنایع پایین دستی تکمیل شود، محصولات بوشهر را در داخل به فروش می رسانیم.
برنامه شما برای ورود به بورس چگونه است؟
سهامداران ما دراین باره باید تصمیم گیرنده باشند. البته با توجه به تجارب کسب شده در این زمینه تصورم این است که سهامداران پتروشیمی بوشهر تمایل دارند این پتروشیمی در بورس عرضه شود، اما این کار در زمان مناسب انجام خواهد شد.
ارتباط با نویسنده : ebrahimi1941@gmail.com