کارگروه‌ها با دست خالی به کجا می‌روند؟

اســحـــاق جهانگیری، معاون اول رییس‌جمهور از تصمیم‌گیری دولت برای تشکیل کارگروه رفع موانع تولید و سرمایه‌گذاری در استان‌ها در آینده نزدیک خبر داده است. کارگروه‌هایی که به ریاست استاندار و با حضور مسئولان استانی دستگاه‌های مرتبط و بانک‌ها تشکیل شوند و به رفع مشکلات واحدهای صنعتی و تولیدی بپردازند. در طول سال‌های اخیر آنچه بیشتر برای حل مشکل تولید به‌عنوان راه حل نخست در نظر گرفته شده، تشکیل کارگروه‌های ویژه استانی بوده است. شورای گفت‌و‌گو، کارگروه اشتغال و سرمایه‌گذاری، ستاد تسهیل و کمیسیون‌های تخصصی اتاق‌های بازرگانی همگی در زمره همین کارگروه‌ها قرار می‌گیرند که به گفته تولیدکنندگان به غیر‌ از تصمیمات مقطعی نتوانسته‌اند، گامی جدی در جهت رفع مشکلات تولید بردارند زیرا مصوبات این کارگروه‌ها تا آن حد که نیاز تولید است، قدرت اجرایی نداشته‌اند. حــــالا معـــــاون اول رییس‌جمهور از تشکیل یک کارگروه تازه برای رفع موانع تولید خبر می‌دهد و با توجه به آنچه سابقه تشکیل این کارگروه‌ها نشان می‌دهد پرسش اینجاست که می‌توان آینده خوبی را برای تصمیم تازه دولت پیش‌بینی کرد؟

صنعتگران به کارگروه‌ها بدبینند

محسن احتشام، رییس اتاق بازرگانی خراسان جنوبی، در گفت و گو با «فرصت‌امروز» در پاسخ به این پرسش مطرح می‌کند: «ما به اندازه کافی از این عناوین داریم. به اعتقاد من تشکیل یک کارگروه بانکی بهترین راه‌حل برای رفع مشکلات تولید است در غیر‌ این صورت وقتی بودجه‌ای برای رفع موانع تولید اختصاص داده نمــی‌شود، نمــی‌توان مشکلات تولید را رفع کرد. در ابتدا دولت باید مشکلات تولید را بشناسد و برای حل این مشکلات منابع مالی اختصاص دهد، اگر این‌گونه نباشد این نوع کارگروه‌ها راه به جایی نمی‌برند.»

بیژن پناهی‌زاده، رییس خانه صنعت و معدن استان خوزستان نیز در این زمینه به «فرصت امروز» می‌گوید: «ما پیش از این کارگروه ستاد تسهیل را در استان‌ها داشتیم که فقط از نظر روانی توانست تاثیرگذار باشد. متاسفانه در این کارگروه‌ها خود اعضا به اجرای آنچه مصوب می‌شود پایبند نیستند. به‌طور مشخص بانک‌ها که یکی از مهم‌ترین مشکلات تولیدکنندگان هستند، هیچ‌یک از این مصوبات را قبول نداشتند و در نهایت خروجی کار مورد پسند نبوده است.»

همچنین مهدی پورقاضی، عضو کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی تهران با توجه به سابقه این نوع کارگروه‌ها، ناامیدانه به آینده کارگروه تازه رفع موانع تولید می‌نگرد و در گفت‌و‌گو با «فرصت‌‌امروز» بیان می‌کند: «عموما تشکیل این کارگروه‌ها نتیجه زیادی به غیر ‌از تاثیرات موقتی در پی نداشته است، بنابراین با توجه به اینکه تجربه این نوع سیستم‌های کارگروهی محلی خوشایند نبوده من به تاثیرگذاری کارگروه رفع موانع تولید نیز امیدوار نیستم.»

درد همان درد است، چاره چیست؟

شناسایی مشکلات تولید اصولا در دسته نخستین ماموریت‌های این نوع کارگروه‌ها قرار می‌گیرد، مشکلاتی که آنقدر پیچیده نیستند و بر کسی هم پوشیده نمانده‌اند. کمبود نقدینگی، نبود ثبات در بازار ارز، پس‌لرزه‌های ناشی از هدفمندی یارانه‌ها، نرخ بالای سود تسهیلات بانکی و محدویت‌های حاصل شده از تحریم‌ها، کلیات مشکلات تولید است. کــاشـی و ســرامیک، بسته‌بندی و چاپ، لاستیک، مواد شوینده، ریسندگی و بافندگی و معدن از جمله مهم‌ترین صنایع خراسان جنوبی هستند.

احتشام درباره مشکلات این صنایع اظهار می‌کند: «مهم‌ترین مشکلات این صنایع همان مشکلات مشترک کل صنایع کشور است، دچار شدن به تورم 45 درصدی، نرخ سود تسهیلات بالا و افزایش نرخ ارز صنعتگران را با مشکلاتی مواجه کرد که مقصرش نبودند، حالا دولت باید برای رفع این مشکلات به صنایع کمک مالی کند همان‌طور که کشورهای ترکیه و آمریکا وقتی صنایع‌شان با چالش مواجه شدند، این اقدام را انجام دادند. متاسفانه واحدهای دارای مزیت رقابتی ما در اثر موارد گفته‌شده امروز با تنگنا مواجه شده‌اند.» او می‌افزاید: «دولت باید بخشی از هزینه‌های سود بانکی را تامین کند تا این صنایع قادر به برخاستن باشند، در غیر‌این صورت کاملا روشن است که با نرخ سود 25 درصد هیچ واحدی نمی‌تواند در عرصه بازار جهانی رقابت کند.»

در خوزستان نیز صنایع عظیمی نظیر پتروشیمی، فولاد، قطعه‌سازی، کانی‌های غیر‌فلزی و معدن، زیست می‌کنند اما این صنایع نیز امروز همان درد مشترک صنایع دیگر را فریاد می‌کنند. پناهی‌زاده درباره مشکلات صنایع این استان می‌گوید: «بزرگ‌ترین مشکل این صنایع تامین نقدینگی و سرمایه در گردش است که متاسفانه منابعی برای تامین این نقدینگی وجود ندارد. از سوی دیگر بسیاری از محصولات تولیدی این صنایع در فروش به مشکل برخورده‌اند، مثلا سابقه نداشته که محصولات فولادی ما انبار شود اما امروز بزرگ‌ترین تولیدکنندگان فولاد، محصولات خود را انبار می‌کنند.» او با اشاره به راهی که دولت برای تاثیرگذاری کارگروه‌ها می‌تواند در پیش بگیرد، تصریح می‌کند: «خانه‌های صنعت و معدن استان‌ها باید در این کارگروه‌ها نقش داشته باشند تا تصمیمات کارشناسی و قابل اجرا برای رفع این موانع گرفته شود. همچنین خود اعضای این کارگروه‌ها باید به تصمیمات خود باور داشته باشند، در غیر‌این صورت نمی‌توان با تشکیل کارگروه‌های تازه منتظر ایجاد تحولی بزرگ بود.»

معاون اول رییس‌جمهور امیدوارانه به تاثیر این کارگروه تازه می‌نگرد و از ابلاغ مصوبه تشکیل این کارگروه خبر می‌دهد، اما در نقطه مقابل صنعتگرانی ایستاده‌اند که عمر فعالیت‌شان بیش از مسئولان دولت است و تجربه خوشایندی از این دست تصمیم‌ها ندارند. حالا همه چیز به نفوذ دولتی‌ها و اراده آنها برای تغییر این تفکر منفی دارد. آیا این کارگروه می‌تواند دست خالی راه به جایی ببرد؟