بازار خیابان رودکی یا همان سلسبیل سابق، از قدیمیترین راسته بازارهای پایتخت بهشمار میآید که در آن میتوانید همه چیز پیدا کنید از شیر مرغ تا جان آدمیزاد. همانطور که قبلا ذکر شد، صنوف متعددی در آن فعالیت میکنند که قدمتشان همسن با همین محله است که به اواخر دهه 30خورشیدی بازمیگردد. این منطقه خرید عمومی، محل مراجعه افراد زیادی از شهروندان تهرانی، به غیر از اهالی آن است.
عده زیادی از مناطق همجوار هم برای تهیه مایحتاج خودشان به اینجا میآیند. خیابان سلسبیل یک راسته بازار طولانی حدودا 3کیلومتری است و بیشتر مشتریهایش اهل محل و خیابانها و محلات دیگر منطقه 10 هستند. البته از دیگر مناطق هم خواهان دارد و هستند مردمی که از جاهای دیگر مخصوصا مناطق جنوبیتر برای خرید به این خیابان مراجعه میکنند، به طوری که مشتری دائمی از شهرستانها دارند و در بعضی از فصول سال به طور مرتب اینجا مراجعه میکنند و خریدهای زیادی انجام میدهند.
این ناحیه قدمت زیادی دارد که به 60 سال پیش میرسد. گرد پیری و کهنگی سرتاپای آن را گرفته و نمای زیبایی ندارد. ویترین پرزرق و برق و نورافشانی سردر مغازهها هم نتوانسته از این فرسودگی و نازیبایی آن کم کند. به هر حال با همه این تفاسیر این خیابان پرسن وسال همچنان به حیات خودش ادامه میدهد و با وجود رکود بازار و کسادی کسب وکار پابرجا مانده است. از رودخانه و چشمههای منشعب آن چیزی جز خاطرهها باقی نمانده و جایش را شلوغی و ترافیک و درهمفرورفتگی آدمها و ماشینها گرفته است.
محدوده بازار
خیابان سلسبیل به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم میشود. قسمت جنوبی از سهراهی سلسبیل تقاطع خیابان اناری (کمیل فعلی) شروع میشود تا تقاطع امام خمینی که چهارراه وثوق خوانده میشود. قسمت شمالی از این چهارراه شروع میشود و تا خیابان آزادی امتداد پیدا میکند. این نمای تجاری این محدوده است و بخش مسکونی آن بسیار بزرگتر از موقعیت تجاری آن است. بهتر است بگوییم خیابان سلسبیل از میان بافت مسکونی آن میگذرد و این خیابان طول و دراز محور مواصلاتی این محله با سایر مناطق است.
در این گذرگاه راست و مستقیم به همه چیز دسترسی پیدا میکنید. در کل کسی که برای خرید و گردش به اینجا بیاید ممکن نیست خرید نکند و دست خالی به خانه برگردد. قیمتهای این منطقه نسبتا معقول است و نسبت به مناطقی مثل جمهوری، کالج، امیراکرم و... 10 تا 15درصد کمتر است. البته اجناس گرانقیمت سفارشی هم دارند که نمونهاش در گالریهای لوکس شهرک غرب پیدا میشود.
مغازههای پوشاک این خیابان بهشت تجارت چمدانی در زمینه لباس محسوب میشود. در تمام طول سال افراد ساک و چمدان بهدستی را در طول عرض و خیابان مشاهده میکنید که مدام در حال رفت آمد و سروکله زدن با کاسبکارها هستند. اینها کسانی هستند که سالی 10 – 12مرتبه به ترکیه، امارات، تایلند و جزیرههای کیش و قشم خودمان میروند و انواع البسه زنانه و مردانه را بار میکنند و میآورند.
بعضی از این افراد با مغازهدارها حساب دفتری دارند و سفارش میگیرند که بین خودشان از توزیع به مصرف! معروف است. قیمتهای این گونه اقلام بین 20 تا 30درصد ارزانتر از سایر کالاهاست. ضمن اینکه مغازههای این راسته بورس انواع لوازم و وسایل آرایشی بهداشتی از شامپو و خمیردندان و رژلب و ریمل گرفته تا شانههای برقی و سشوار و دیگر اقلام آرایشگاهی است.
قیمتها و هزینهها
این مرکز خرید سنتی و قدیمی مغازههای کوچک و بزرگ زیادی دارد و از ابتدا تا انتهای آن پهلو به پهلو هم فروشگاه است، مخصوصا تا تقاطع خیابان ارومیه. مساحت مغازهها از 6متری تا 400متری است. عمده واحدهای تجاری بین 20 تا 45متر هستند و این متراژهای کوچک و معمولی بیشترین خواهان را دارند.
مغازههای این خیابان بیشتر بهصورت تملکی است که خود مالکان به کاسبی مشغولند. رهن و اجاره هم معمول است، بهویژه رهن که برخلاف جاهای دیگر طرفدار دارد. نرخ اجاره بستگی به مکان آن دارد که در کجا واقع شده باشد. نرخ اجاره و رهن در محدوده چهارراه وثوق (تقاطع امامخمینی) از جاهای دیگر گرانتر است و به مبلغ 5 تا 6/5میلیون تومان در ماه هم میرسد، ولی بهطورکلی نرخ اجاره از 1/5میلیون تا 5میلیون تومان متغیر است.
پول پیش خیلی معمول نیست و معمولا برای محکمکاری بین 3 تا 10میلیون تومان از مستاجرها دریافت میشود، ولی بنا به کرایه گرفتن است. رهن در این منطقه معمول است و اتفاقا نرخهای نسبتا بالایی هم دارد. بهای رهن یک مغازه برای سه سال، بین 45 تا 80میلیون تومان است. مبالغ تعیین شده هر سال 10 تا 15درصد به قیمت پایه اضافه میشود.
اجاره و رهنطولانیمدت است و اجارهنامهها از دو سال تا هفتسال تنظیم میشوند. فروش ملک به ندرت اتفاق میافتد و کسی به راحتی مغازهاش را از دست نمیدهد، حتی اگر کاسبیاش تخته شده باشد. بهای فروش مغازه با توجه به مکانش متری 4 تا 15میلیون تومان قیمت دارد.