مصرف سالانه 67میلیارد نخ سیگار در کشور، واقعیتی است که بخواهیم یا نخواهیم با آن روبهرو هستیم. بخشی از این میزان سیگار مصرفی توسط شرکتهای دخانیات تولید و بخشی دیگر از راه واردات رسمی تامین میشود. حدود 40درصد از سیگارهای موجود هم از راه قاچاق سر از فروشگاهها در میآورد. این در حالی است که تولید داخل در سالهای اخیر به نام خصوصیسازی و سرمایهگذاری شرکتهای خارجی، به یک سوم (8/5میلیارد نخ) رسیده است. به گفته محمدحسین برخوردار، مدیرعامل شرکت دخانیات ایران، تولید سیگار با تنگناهای زیادی روبهرو است و در حال حاضر، قاچاق سیگار کولاک میکند.
برخورد شعاری با واقعیتها درست نیست
برخوردار در گفتوگو با «فرصت امروز»، تصریح میکند: تولید سیگار وضعیت خاصی دارد و با توجه به اینکه دولت و مجلس این محصول را کالای سلامت محور نمیدانند و البته حق با آنهاست اما نمیتوان با واقعیتها شعاری برخورد کرد. واقعیت جامعه ما مصرف سالانه 67میلیارد نخ سیگار است که با آن روبهرو هستیم و کاهش مصرف آن هم بیشتر شعاری است.
وی با اشاره به قاچاق گسترده سیگار به کشور، میگوید: مرزهای طولانی آبی، زمینی، سودهای کلان برای قاچاقچیان، بیکاری در مناطق مرزی و گرفتن وظایف حاکمیتی از شرکت دخانیات مهمترین دلایل افزایش حجم قاچاق سیگار به کشور است. در پشت این مسائل، عدهای هستند که با استفاده از این عوامل قاچاق سیگار را هدایت میکنند و دستگاههای نظارتی باید با استفاده از راهکارهای امنیتی، این معضل را کنترل کنند.
شرکت دخانیات متورم و بدون درآمد
مدیرعامل شرکت دخانیات ایران، ادامه میدهد: از زمانی که وظایف حاکمیتی را از شرکت دخانیات گرفتند و به اسم خصوصیسازی این شرکت را تنها با پرسنل متورم کردند بدون اینکه پولساز باشد، نظارتها و کنترل بر قاچاق دچار مشکل شد. این وظایف به مرکز نظارت بر دخانیات که زیرمجموعه وزارت صنعت است، داده شد. مجوز واردات را هم این مرکز صادر میکند و شرکت دخانیات نقشی در آن ندارد.
واگذاری سهم 40درصدی سیگارهای داخلی به قاچاق
عباس زحمتکشانی، مدیر شرکت دخانیات فارس در گفتوگو با «فرصتامروز»، میگوید: در چند سال گذشته که قاچاق سیگار شدت گرفته، سیگارهای داخلی سهم بازار را به سیگارهای قاچاق و بیکیفیت که سلامت جامعه را هم تهدید میکنند، واگذار کرده است. کالاهای قاچاق به دلیل نپرداختن عوارض گمرکی، مالیات بر ارزش افزوده و سهم آموزشی (که سیگارهای داخلی و واردات رسمی میپردازند)، حاشیههای سود بسیاری را برای قاچاقچیان به همراه دارند.
وی میافزاید: حدود 35درصد از قیمت سیگار به عوارض، 20درصد به آموزش و پرورش و 15درصد هم برای مالیات بر ارزش افزوده به دولت داده میشود. سیگارهای قاچاق به دلیل معافیت از این هزینهها با قیمت پایینتر عرضه میشوند و حدود 40درصد از بازار تولید داخل را در اختیار گرفتهاند. این سیگارها با بستهبندیهای جدید و ظاهری مناسب عرضه میشوند، در حالی که کیفیت هم ندارند.
جای خالی ماشینآلات مدرن در بستهبندی
مدیر شرکت دخانیات فارس با بیان اینکه در استان فارس تولید سیگار انجام نمیشود و تنها بازاریابی و فروش سیگارهای داخلی بر عهده این واحد است، در خصوص کیفیت سیگارهای داخلی میگوید: در بخش تولید مواد اولیه وضعیت خوبی داریم و طبق استانداردهای بینالمللی تولید میکنیم. در سالهای گذشته زمانی که در بخش بستهبندی سیگار، نیاز به جایگزینی ماشینآلات مدرن داشتیم، به دلیل دولتی بودن شرکت دخانیات و نبود منابع مالی، این مهم انجام نشد.
وی با اشاره به حضور مثبت برخوردار، مدیرعامل شرکت دخانیات ایران، تصریح میکند: با پیشینه مثبتی که ایشان در بخش خصوصی دارند و عملکردشان از ابتدای ورود به این شرکت، امیدواریم شرکت دخانیات به روزهای اوج خود بازگردد و تولید ملی به بهترین شکل حمایت شود.
دخانیات مازندران سهمش را پسمیگیرد
محمود کاظمزاده، مدیر شرکت دخانیات مازندران، در گفتوگو با «فرصت امروز»، با بیان اینکه دخانیات مازندران در سالهای اخیر تنها محصولات اشتراکی تولید میکند، میافزاید: ما با کمپانی کرواسی بهصورت اشتراکی سیگارهای رونهیل و یورک تولید میکنیم که تماما صادراتی هستند. مواد اولیه این سیگارها هم وارداتی است.
وی همچنین خبر از تولید سیگارهای داخلی در مجتمع دخانیات مازندران در آیندهای نزدیک میدهد و میگوید: یکسوم از ظرفیت تولید یکی از دستگاههای اشتراکی با کرواسی، متعلق به ما است و با رایزنیهایی که انجام دادهایم قرار است سهم خودمان را بگیریم و تولید سیگار را شروع کنیم. در صورت گرفتن سهممان، سالانه حدود 250میلیون نخ سیگار تولید خواهیم کرد.
وی میگوید: مازندران بزرگترین مرکز فرآوری توتون در خاورمیانه است و ما در سورک (میاندرود ساری)، 85درصد کل توتون تیپ غربی را فرآوری و تولید میکنیم. کشت توتون در مازندران 400 هکتار است و پیشبینی میکنیم امسال 1200 تن توتون برداشت کنیم.