صبحانه یکی از وعده های مهمی است که مورد غفلت بسیاری از مردم جامعه ما واقع شده است، خصوصا کارمندانی که وقت خوردن صبحانه را ندارند. مطالعات نیز نشان از اهمیت این وعده غذایی در تمرکز و بهبود عملکرد کارمندان دارد. امروزه خانواده ها وقت تهیه صبحانه مقوی را ندارند و کسب و کارهای جدید با نفوذ به این حوزه قصد پر کردن این شکاف را دارند.
بعضی از آنها مانند دلیون تبلیغات وسیعی را با حضور اینفلوئنسرها در اینستاگرام در پیش گرفته و سعی دارند مزیت کسب وکار خود را نسبت به رقبا پررنگ تر کنند. اما به نظر می رسد به رغم این برجسته سازی های کلامی، در عمل ضعف هایی در زمان دلیوری و دیگر موارد مانند سرد بودن صبحانه مشاهده می شود.
در مورد اهمیت وجود این کسب وکار یعنی دلیوری صبحانه های آماده و بحث رقابتی شدن آنها و اینکه چرا هنوز مشکلاتی در تحویل و ارائه آن به مشتری وجود دارد، با احسان قاسمی، دانشجوی دکترا و مدرس دانشگاه و مولف برتر در حوزه کسب وکار و مشاور و مدیر پروژه در حوزه های فروش و بازاریابی مصاحبه ای ترتیب دادیم که حاصل آن را در ادامه می خوانید.
به نظر شما این کسب و کارها بر مبنای چه نیازی شکل گرفته است؟
این کسب و کارها بر مبنای نیاز غذایی خانوار شکل گرفته است، چراکه مطالعات نشان می دهد صبحانه برای بهبود عملکرد مغز و متعادل سازی قند خون مفید بوده و جالب اینکه موجب افزایش توانایی حل مسئله، تمرکز بیشتر و داشتن تفکری خلاق در فرد می شود. با این تفاسیر صبحانه همچنین یک شاه وعده به حساب می آید و کسانی که این شاه وعده را در برنامه روزانه خود می گنجانند از سلامت بیشتری بهره مند هستند، این وعده غذایی به ویژه برای کودکان، نوجوانان و ورزشکاران از اهمیت والاتری برخوردار است.
از سوی دیگر، زندگی صنعتی که از شهرهای بزرگ به ویژه پایتخت به سایر نقاط شهری سرایت می کند، تغییراتی در سبک زندگی افراد ایجاد می کند و تغییرات اجتماعی در پایتخت ها به عنوان مرکز هر کشوری، اغلب پیش از سایر نقاط یک کشور رخ می دهد.
یکی از این تغییرات در سبک زندگی، نداشتن زمان کافی خانوارها به دلیل مشغله های کاری برای تدارک و تهیه وعده های غذایی به ویژه صبحانه است و پیرو آن خانواده ها به دلیل این محدودیت زمانی تمایل بیشتری برای استفاده از محصولاتی دارند که خدمات تحویلی و بیرون بر ارائه می دهند.
با توجه به این موارد می توان به اهمیت تحویل وعده غذایی صبحانه بیش از پیش صحه گذاشت.
ارائه این خدمات به صورت اپلیکیشن محور پیشنهاد می شود یا به صورت سنتی و تلفنی؟
با توجه به رشد کسب و کارهای فست فود و رستوران ها و کافی شاپ های مختلف اما همچنان عرضه کافی برای وعده صبحانه توسط این اماکن صورت نگرفته است و غالب آنها وعده صبحانه را پوشش نمی دهند.
بنابراین ارائه خدمات صبحانه به صورت مجازی و از طریق تحویل می تواند فرصت شگرفی باشد. حتی می توان صرفا به وعده صبحانه اکتفا نکرد و آن را به صورت میان وعده و برای عصرانه نیز ارائه داد. همچنین تنوع این کسب و کارها امروزه افزایش یافته و به شکل های مختلف عرضه می شود، بعضی از این خدمات به صورت اپلیکیشن محور و بعضی سفارش تلفنی است.
برای مثال دلیون، آنلاین است اما بعضی رقبا مانند کافه کلانا، یا رستوران عروس لبنان در خیابان بهشتی محصولات شان را از طریق حضور فیزیکی مشتریان ارائه می دهند و سفارش صبحانه را از کافه مستقیما به دست مشتری می رسانند.
با توجه به اینکه دلیوری صبحانه، کسب وکار مدرنی است، مشتری امروز می پسندد که بیشتر آن را به صورت آنلاین سفارش دهد، چرا که سبک زندگی امروز افراد جامعه بیشتر مبتنی بر حضور در دنیای مجازی است و آنها به دلیل مشغله های کاری شان ترجیح می دهند سفارشات و مایحتاج روزانه خود را از طریق ابزار های دنیای مجازی مانند ابزارهای الکترونیک از جمله تلفن و اینترنت تامین کنند.
از دیدگاه شما مخاطب این کسب وکارها چه کسانی هستند؟
عامه مردم به ویژه طبقه متوسط و افرادی که هر دو عضو اصلی خانواده یعنی زن و مرد کارمند در بخش خصوصی و دولتی یا صاحبان کسب و کار که دارای مشغله های کاری زیادی هستند و فرصت تدارک این وعده را ندارند. البته کودکان و دانش آموزان و دانشجویان نیز می توانند در این دسته بندی جای بگیرند. اگر رویکرد فروش و توزیع این کسب و کار، فروش سازمانی را نیز در برنامه خود لحاظ کرده باشد، شرکت ها و ادارات نیز جزو مشتریان این کسب و کار قرار می گیرند و می توانند با یک حجم گسترده بسته های وعده غذایی را برای کارکنان خود سفارش دهند.
در خصوص تبلیغات این برندها مانند دلیون در شبکه های اجتماعی و استفاده از اینفلوئنسرها، چه نظری دارید؟
همان طور که پیشتر هم اشاره شد پارادایم کنونی زندگی که در دنیای مجازی است، تبلیغات در فضای مجازی را بیش از پیش اجتناب ناپذیر می سازد، چراکه به دلیل وجود غالب افراد جامعه در دنیای مجازی و سهولت دسته بندی مشتریان بر مبنای شاخص های رفتاری و جمعیت شناختی، امکان ارائه آن خدمات به طور مشخص به هر یک از دسته ها و گروه های مشخص شده از مشتریان، تبلیغات مجازی را از توجیه بیشتری برخوردار ساخته است.
به نظر شما محدود بـودن مــکــان و محــدوده هــایـی کـه دلیون بــرای مشتــریــانــش مـی فـرستد ضعـف محسوب نمی شود؟
در نگاه اول ضعف محسوب می شود ولی با توجه به بدیع بودن این نوع کسب و کار، شروع اولیه محتاطانه از توجیه نسبی برخوردار است، بنابراین این مهم امری طبیعی است.
با وجود اینکه از شب قبل سفارش صبحانه دلیون در سایت و اپلیکیشنش ثبت می شود، طی تجربه ای باز هم به موقع نرسیده و سرد بود. گویا همیشه یک بی نظمی ایرانی در چنین طرح هایی وجود دارد. ابتدا بگویید چرا چنین مشکلاتی وجود دارد و برای رفع آن چه اقداماتی را می توان در پیش گرفت؟
عوامل بسیاری در این امر دخیل هستند مانند مقوله های اخلاق حرفه ای و مصادیق آن همچون مسئولیت پذیری در برابر مشتری به ویژه در مقابل خطاها. بحث های فرهنگی در زندگی امروزی ما که دیر رسیدن در مراودات کاری امری طبیعی محسوب شده و مشمول جریمه نمی شود. مورد بعدی پذیرش مشتریان است. اغلب مشتریان تاخیر و کاستی در تحویل را به عنوان امری طبیعی می پذیرند.
ضعف زیرساختی حمل و نقلی مانند ترافیک نیز مورد دیگری است که البته با بهره گیری از پیک های موتوری وزن این عامل پایین تر می آید. مشکل بعدی توجه بیشتر کسب و کار ها به رویکرد تولیدمحور تا مشتری محور است. مثلا کسب و کارها ترجیح می دهند به دلیل کاهش هزینه ها چند مورد تحویل در یک مسیر را با هم انجام بدهند و به دلیل تاخیر های پیش بینی نشده در هر یک از مسیر ها مانند بازی دومینو این تاخیر به مقاصد دیگر نیز سرایت می کند.
این کسب وکارها چطور می توانند برای خود مزیت رقابتی خلق کرده و اقدامات جذابی انجام دهند که متمایز از دیگر رقبا باشند؟
آنها می توانند این کار را با استراتژی های مختلفی همچون موارد زیر عملی سازند: برند گذاری مناسب و مدیریت صحیح آن برند و فرانشیز به شهرستان ها، دسته بندی های متنوع محصول بر مبنای مشتریان مانند بسته های ویژه دانش آموزان، دانشجویان، ورزشکاران، بیماران دیابتی، سالمندان و...، ایجاد باشگاه مشتریان و مدیریت صحیح ارتباط با مشتری به ویژه در فضاهای مجازی، بهبود سیستم توزیع و تحویل، استفاده از محصولات و وعده های بین المللی و محلی.
ارزیابی شما از استقبال مخاطبان این صبحانه های آنلاین و بیرون بر چیست؟
با توجه به بدیع بودن ایده و پتانسیل بازار و مواردی که در بخش های قبلی گفته شد و همچنین مصرفی بودن کالا و جذابیت بازار محصولات غذایی در ایران، این ایده در صورت اجرای درست و بازاریابی و معرفی و برندسازی مناسب می تواند موفقیت زیادی به همراه داشته باشد اما در غیر این صورت ضمن شکست سنگین، آینده چنین محصول و بازاری را با مشکلات زیادی مواجه می کند از جمله آسیب رسانی به ذهنیت مشتریان نسبت به این محصول که به آسانی قابل ترمیم نخواهد بود، بنابراین این کسب و کار از حساسیت بالایی برخوردار است و مدیران و ذی نفعان سازمانی این کسب و کار باید از تحقیقات درست بازار و مشاوره های اثربخش در حوزه های مختلف بهره ببرند.
ارتباط با نویسنده: hoda.rezaeii@yahoo.com