اجرای برجام؛ سرآغاز رونق در صنعت نفت

برجام اجرایی می‌شود، رویایی که امروز شکل حقیقت به خود گرفت. حال زمان آن رسیده تا تلاش‌ها و حتی ادعاهای مسئولان در صنعت نفت نیز از رؤیا و آرزو به دنیای عملیاتی و اجرایی نزدیک شود؛ فرصتی که می‌تواند با تلاش سیاست‌گذاران در بالادستی نفت رونق را به صنعت نفت بازگرداند تا ایران امروز صادرکننده باشد نه واردکننده. فعالان بخش‌خصوصی در صنعت نفت بعد از سال‌ها تلاش و سازگاری با تحریم‌ها در آماده‌باش کامل هستند تا توانمندی خود را اثبات کنند اما آنها همدلی دولت برای حمایت‌های مادی و معنوی را نیاز دارند.

رضا پدیدار، رئیس هیأت‌مدیره انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت با اشاره به اینکه دوران پساتحریم به مدیران شجاع و ریسک‌پذیر نیاز جدی دارد به «فرصت امروز» می‌گوید: ‌«‌در این دوران دولت باید ارتباط با تشکل‌ها و نهادهای بخش‌خصوصی از جمله گروه‌های فعال همچون اتاق بازرگانی را به طور جدی در دستور کار قرار دهد. البته نیاز است برخی از مشکلات موجود در صنعت نفت شناسایی و مرتفع شود که می‌توان به موضوع تعیین تکلیف دو نرخی ارز، تلاش برای حل معضل بی‌انضباطی مالی و اصلاح نظام بانکی، رفع موانع سرمایه‌گذاری، رفع هشدار ایران‌هراسی، بازتعریف مفهوم دیپلماسی اقتصادی و فعال شدن رایزن‌های اقتصادی وزارت امور خارجه اشاره کرد.‌»‌ ‌

دولت ریسک‌پذیر می‌خواهیم

وی با بیان اینکه باید ساختار اقتصادی ایران اصلاح شود تا به ثبات دست یابیم، اعلام می‌کند: ‌«‌دولت یازدهم دولت محافظه‌کاری بوده است و امروز با توجه به کسب دستاوردهای مهم زمان آن رسیده است که ریسک‌پذیر شود و خوشبختانه در حوزه نفت، گاز و پتروشیمی شاهد بودیم اقدامات اساسی برای جلب سرمایه‌گذار صورت گرفت که ماحصل آن قراردادهای IPC بود اما ضرورت دارد برای موفقیت بیشتر در صنعت نفت و صنایع وابسته به آن در رونمایی از قراردادهای جدید نفتی که فوریه در لندن برگزار می‌شود، منسجم عمل کنیم.‌»‌ ‌

به گفته مدیرعامل شرکت آیسکو (مهندسی مشاوره طرحهای صنعتی به‌ویژه در پروژه‌های نفت، گاز و پتروشیمی)، در صورت موفق عمل کردن در دوران پساتحریم صنعت در شش ماه آینده به حرکت در خواهد آمد زیرا‌ این مسئله زمان‌بر است اما در این میان باید بتوانیم با انتقال تکنولوژی‌های روز نه‌تنها به دانش‌بنیان شدن صنعت کمک کنیم بلکه، به کشوری صادرکننده نه واردکننده تبدیل شویم و دوران پساتحریم فرصتی تاریخی برای این امر است زیرا شرکت‌های خارجی راغب به این موضوع شده‌اند.

دستیابی به استاندارد API

دراین باره بهرام بارانی، مدیرعامل شرکت طراحی، مهندسی و ساخت کمپرسور بارون با اشاره به اینکه در دوران پساتحریم هر شرکتی به خصوص شرکت‌های دانش‌بنیان برنامه خاص خود را دارند، به «فرصت امروز» می‌گوید: ‌«‌شرکت‌های دارای فناوری و دانش‌بنیان از فرصت پیش آمده استفاده کامل را خواهند کرد تا بتوانند استانداردهای خود را به استانداردهای API ارتقا دهند، همچنین به دنبال کسب گواهینامه‌های ایزو برتر خواهند بود تا بتوانند بازارهای بیشتری را کسب کنند.‌»‌ ‌

وی معتقد است، در صورت برداشته شدن تحریم‌ها می‌توانیم تطابق استانداردها را اعمال کنیم و ورود جدی به بازارهای نفتی کشورهایی همچون عراق، مالزی، اندونزی، ونزئلا و خلیج‌فارس داشته باشیم که البته با اتفاقات اخیر کشورهای منطقه را از دست داده‌ایم، اما می‌توانیم به بازارهای جهانی ورود داشته باشیم.

مدیرعامل شرکت طراحی، مهندسی و ساخت کمپرسور بارون درباره صادرات محصولات صنعتی به غرب نیز می‌افزاید: «شرکت ما قبل از تحریم، صادرکننده کمپرسور به آلمان بود و اگر فشارهای مالی اجازه دهد قطعا تولیدکنندگان ایرانی در دوران پساتحریم می‌توانند جایگاه خوبی در بازارهای جهانی کسب کنند و حتی محصولات تولیدی خود را به آمریکای شمالی و جنوبی صادر کنند. آنچه اهمیت دارد سیاست‌های دولت در این دوران است.‌»‌ ‌

به گفته این سازنده، اگر یارانه ارزی صادرات برای تولید تعریف شود می‌توان با بازاریابی به موفقیت‌های بیشتری دست یافت. با کاهش قیمت نفت، برندگرایی به قیمت گرایی تغییر خواهد کرد و اگر سازنده ایرانی بتواند با فناوری روز و استانداردهای API محصول تولید و صادر کند به سود خوبی نیز دست خواهد یافت.

این فعال بخش‌خصوصی درباره رونق یافتن مجدد برخی از نمایندگی‌های کشورهای غربی در دوران پساتحریم به جای انتقال دانش، ‌نیز اعلام می‌کند: ‌«‌موضوع کسب‌و‌کار و موفقیت در آن منوط به تصمیمات وزرای نفت و صنعت است. اگر مانند گذشته برنده شرکتی باشد که نمایندگی شرکت‌های معتبر خارجی را داشته باشد، بدون شک صنعت به سمت واردات سوق خواهد یافت و عاقبت شرکت‌هایی همانند ایران خودرو مجددا تکرار خواهد شد. اینکه گفته شود هزینه صادرات نسبت به هزینه ساخت کمتر است، تنها به صنعت صدمه وارد خواهد کرد.‌»‌ ‌

در این باره احمد جدیر، مدیرعامل شرکت مدیریت، ‌تدارکات و ساخت طوس نظر دیگری دارد. وی با اشاره به اینکه تصور نمی‌کنم که در ساخت دکل از نظر فنی و تجهیزات از استانداردهای دنیا عقب باشیم، به «فرصت امروز» می‌گوید: ‌«‌شاید در بخش ابزارهای حفاری با شرکت‌های خارجی شریک شویم اما با توجه وضعیت بازار بورس و قیمت نفت خام، آینده روشنی برای صنعت دکل‌سازی وجود ندارد.‌»‌

‌وی با تأکید بر اینکه بعید است شرکت‌های غربی در حوزه ساخت دکل مشارکتی داشته باشند، می‌افزاید: ‌‌‌«‌بر حسب اطلاعات من کشورهای غربی در حال حاضر در صنعت دکل‌سازی به کشور چین وابسته شده‌اند و از امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری چین استفاده می‌کنند اما اگر هدف تولید انبوه باشد باید بگویم این صنعت در حالت رکود است از این رو سفارشی نخواهیم داشت حتی برای صادرات. متأسفانه با کشورهای خلیج‌فارس نیز روابط مناسبی نداریم و چشم‌انداز روشنی برای این کار وجود ندارد.‌»‌

ارتباط با نویسنده: ebrahimi1941@gmail.com