در مورد این موضوع که چه تحلیلی از وضعیت کلی بازار نفت پس از نشست الجزایر می توان داشت و آیا این موضوع می تواند موجب تداوم افزایش قیمت نفت شود و به طور کلی چه وضعیتی بر بازار نفت در آینده حاکم خواهد شد، باید به این موضوع اشاره کنم که پس از دو سه سال بی تدبیری و بلاتکلیفی بالاخره برخی اعضای اوپک عاقلانه عمل کردند و به این نتیجه رسیدند که غیر از اتحاد و همدلی نمی توانند بر مشکلات فائق بیایند و بر بازار انرژی تاثیر گذار باشند.
اعضای اوپک توافق کردند که طرح فریز نفتی را اجرا کنند و ایران هم از آغاز گفته بود که اگرچه مخالف فریز نفتی نیست، اما نمی تواند در این موضوع مشارکت کند و با توجه به اینکه به دنبال دستیابی به سهمیه های قبل از تحریم هاست، اوپک به ایران و دو کشور دیگر اجازه داد به طرح هایی که مدنظرمان است، برسند. این تصمیم اوپک توانست تاثیر بسیار خوبی بر قیمت هر بشکه نفت در بازار بگذارد و اکثر برندهای نفتی حدود 2دلار ترقی قیمت در هر بشکه داشتند.
اما در مورد این موضوع که آیا این تصمیم پایدار است یا اینکه قیمت ها پایدار می ماند یا خیر، باید به این موضوع اشاره کنم که تصمیم اخیر اوپک نشان داد اگر اعضای این سازمان اتحاد داشته باشند، می توانند قیمت نفت را کنترل کنند و دلیلی ندارد که از مواضع خود کوتاه بیایند مگر اینکه تخلفی از برخی اعضا سربزند.
البته با توجه به فرا رسیدن فصل سرما و رفتن به سمت فصل خرید و انبار و ذخیره نفت به نظر می رسد که اگر قیمت نفت بالا نرود، پایین آمدن آن بسیار بعید است. بنابراین احتمال بالا رفتن قیمت نفت وجود دارد، اما احتمال پایین آمدن قیمت آن را نمی توان داد.
اما در مورد این موضوع که اگر افزایش قیمت اتفاق بیفتد، درآمدهای نفتی ایران در ماه های آینده تا چه اندازه افزایش پیدا می کند، طبیعی است که به همان نسبت که قیمت جهانی افزایش پیدا می کند، بر درآمدهای نفتی ایران هم تاثیر خواهد گذاشت. در حالی در نشست غیر رسمی اوپک در الجزایر موضوع فریز نفتی و مستثنی شدن سه کشور از جمله ایران از این مسئله مقرر شد که باید گفت اثر بخشی تصمیم نشست الجزایر بر افزایش درآمدهای نفتی ایران تا حدود زیادی بستگی به نشست آذرماه اوپک دارد.
در واقع بخشی از این موضوع در گرو تصمیماتی است که در آینده گرفته خواهد شد، اما در مجموع با اتفاقاتی که رخ داده است، می توان نوید خبرهای خوبی را داد و امیدواریم در آن نشست هم به تأسی از تصمیمات نشست الجزایر، تصمیمات منطقی و عقلایی گرفته شود.
البته به دنبال احتمال افزایش درآمدهای نفتی باید به این موضوع توجه کنیم که نیازهای ما بسیار گسترده است و یک جامعه در حال تحول و در حال پیشرفت هستیم و باید به دنبال جبران کاستی های دوران تحریم باشیم. واقعیت این است که دوران تحریم لطمه های زیادی به صنایع کشورمان وارد کرد و در اشتغال کشور تاثیر گذار بود و موجب بیکاری گسترده شد.
بنابراین با تزریق پول به صنایع کشور و اعطای تسهیلات بانکی، امیدواریم که این تاثیرگذاری افزایش درآمدهای نفتی همچنان تداوم پیدا کند و بتوانیم به سطح بالاتر از تحریم ها برسیم.
ما در برخی کالاها مانند پتروشیمی پیشرفت های بهتری داشتیم، بنابراین اصولا در تولیدات صنعتی و تولید خودرو و لکوموتیو حرکت های جدی شده و بالا بردن ظرفیت حمل و نقل کشور و بالابردن ظرفیت بنادر کشور، نویدهایی است که از راه می رسد و به این موضوع کمک می کند که جامعه خود را بازیابی کند و بتواند به وضعیت های بهتری حتی قبل از تحریم بازگردد.
البته نمی توان گفت که این ترقی و این توسعه در تمام بخش ها همزمان است ولی در برخی بخش ها سرعت بیشتری دارد و در بعضی از بخش ها دارای سرعت کمتری است که باید آسیب شناسی شود و متخصصان ببینند که موانع کار در کجاست.
یکی از موانع مسئله بانک هاست زیرا بانک های کشورمان برای ایام سختی آفریده نشده اند و متاسفانه مشغول بنگاهداری هستند و کمتر به دادن وام های کم بهره و تلاش در جهت توسعه صنایع کشور مشغول هستند. بنابراین باید اینها متحول شود و پابه پای پیشرفت هایی که به واسطه افزایش درآمدهای نفتی به وجود می آید، پیش برود.
در غیر این صورت ما از یک طرف به واسطه افزایش درآمدهای نفتی جلو می رویم و از سوی دیگر نیروهای بازدارنده، حرکت رو به جلوی صنایع و اقتصاد ما را کند می کنند. بنابراین باید این توسعه، همگام و در تمام عرصه ها باشد تا نتایج خوبی برای کشورمان داشته باشد.
کارشناس حقوقی انرژی