در میان انبوهی از گالریها و نگارخانههایی که در سطح شهر تهران وجود دارند، شاید مراجعه به نخستین آنها و نشستن پای صحبتهای مدیر آن خالی از لطف نباشد.
هرچند این گالری همچون کافه نادری که نخستین در نوع خود بود و حالا آن شکوه و عظمت قبل را ندارد؛ شاید این روزها بهترین گالری تهران نباشد، اما یکی از فعالترین آنهاست و هرجا خبری از حضور گالریداران باشد مطمئنا شاهد حضور نادر سیحون و صحبتهای او هستیم و با همه درگیریهایی که دارد درخواستمان را برای گفتوگو به راحتی میپذیرد.
گالری سیحون در سال 45 در تهران توسط معصومه نوشین سیحون که خود یک نقاش بود تاسیس شد و حالا توسط فرزندش نادر سیحون اداره میشود و مدتی است که این گالری دارای شعبه دوم خود نیز شده است.
گالریداران کمتجربه هستند
هنگامی که از نادر سیحون درباره صدور مجوزها و تاسیس گالریهای جدید میپرسیم، در جواب میگوید: در حال حاضر بالغ بر 400 گالری در ایران دایر و فعال هستند که از این تعداد بیشتر از 200 عدد در تهران حضور دارند و معتقد است هرچند هر روز به خاطر راحتتر شدن واگذاری مجوزهای ارشاد بر تعداد آنها افزوده میشود، اما مشکل اساسیای که وجود دارد این است که مدیران گالریها عموما سابقه هنری ندارند و با کم و کیف فعالیت این حرفه آشنا نیستند.
وی معتقد است عدم اطلاع و کم بودن سطح دانش مدیران نسبت به ساز و کارهای فنی کار باعث ایجاد اشتباهاتی در درازمدت میشود که ضررهای زیادی را برای مجموعه اقتصاد هنر بهوجود خواهد آورد.
او در توضیح این مطلب میگوید: در حال حاضر شاهد این اتفاق هستیم که هنرمندی با ارائه کارهایش به گالری و درخواست برگزاری نمایشگاه برای کارهایش، گالریدار به اشتباه قیمتهایی را برای این آثار درنظر میگیرد که کارشناسیشده نیستند. این امر باعث میشود برگزاری نمایشگاه اهداف مورد نظر دوطرف را برآورده نسازد. به این شکل که یا آثار به فروش نمیروند که موجب کم شدن انگیزه هنرمند میشود یا به دلیل غیرمنطقی بودن این قیمتها بازار اینگونه آثار از روال طبیعی خود خارج میشود.
سیحون در ادامه به اهمیت موفقیتآمیز بودن نخستین نمایشگاه هر هنرمند اشاره میکند و میگوید: همواره نخستین نمایشگاهی که برای هر هنرمند برگزار میشود دارای اهمیت بسیار زیادی است و برای ادامه مسیر فعالیتهای هنری افراد نقش تعیینکنندهای بازی میکند.
وی در بخش دیگری از صحبتهایش میگوید: متاسفانه در حال حاضر هنرآموزان برای آثار خود قیمتهایی را درنظر میگیرند و براساس آن نمایشگاههایی را برگزار میکنند. صرفنظر از نتیجه اینگونه نمایشگاهها، سایر هنرآموزان همسطح نیز برای ایجاد حس همطرازی و عقب نماندن از دیگران روال قیمتگذاری را به همین شکل ادامه میدهند و در نهایت اساتید آنها برای حفظ منزلت خود انتظاراتی بسیار بالاتر از شاگردانشان را مطرح خواهند کرد که این مسئله به خودی خود برای این کسبوکار بسیار مخرب خواهد بود. در حالیکه قیمت آثار هنرمندان را گذر زمان مشخص میکند و این افراد به مرور در سطح هنردوستان و مجموعهداران مطرح شده و کارهایشان دارای ارزش خواهد شد.
مدیر گالری سیحون راه برونرفت از این بحران و ادامه آن را استفاده گالریداران کمتجربه از افرادی میداند که در این زمینه دارای تخصص و مهارت هستند و پیشنهاد میدهد که مرکز هنرهای تجسمی در این بخش وارد شده و به این گروه از همکاران مشاوره بدهد.
فعالیتهای روزمره یک گالریدار
نادر سیحون درباره فعالیتهای روزانهاش به «فرصتامروز» میگوید: در حال حاضر برنامههای کاری بسیار فشردهای داریم و به طور متوسط روزی 10 تا 12 ساعت در حال کار هستیم و در فضاهای مجازی همچون اینستاگرام و... به دنبال کشف هنرمندان جوانی میگردیم که دارای استعداد باشند. از طرف دیگر برای فروش آثار باید مجموعهدارانی را پیدا کنیم که راغب به خرید اینگونه آثار باشند.
مدیر گالری سیحون درباره هزینههای سرمایهگذاری یک گالری به «فرصت امروز» اینچنین توضیح میدهد: همانند سایر فعالیتهای اقتصادی در بخش خصوصی در حال حاضر قسمت اعظم سرمایهگذاری به تامین فضایی اختصاص داده میشود که باید در آن نمایشگاه را برگزار کرد.
با توجه به اینکه اغلب این نگارخانهها در مرکز شهر و نقاط شمالی شهر واقع شدهاند میتوان دریافت که ارقام قابل ملاحظهای را به دوش مالکان و دارندگان آنها قرار خواهد داد. بعد از مبحث اختصاص فضا، ریلگذاری جهت نصب آثار و همچنین تامین فضاهای مورد نیاز برای هر اثر نیز از جمله موارد دیگری است که گالریداران باید آنها را در نظر بگیرند.
یک گالری همچنین برای بهتر عرضه کردن نمونه آثار باید دارای سقفهای بلند نیز باشد و معماری داخلی آنها با فضاهای اداری و مسکونی کاملا متفاوت است. در بخش نیروی انسانی نیز تعداد افراد به فضا و نوع فعالیت آنها کاملا وابسته است، اما به طور کلی هر گالری به طور متوسط بهخصوص در روزهای برگزاری نمایشگاه به سه نیروی فعال و متخصص نیاز دارد.
وی در بخش پایانی صحبتهای خود به بودجه 0/5 درصدی که سالهای گذشته توسط دولت جهت خرید آثار فاخر برای ارگانها و موسسات اختصاص یافته بود اشاره میکند و میگوید: متاسفانه این اتفاق هیچگاه رخ نداد و برخلاف کشورهای دیگر که دولتها برای تجهیز موزهها و سایر اهداف فرهنگی مبادرت به خرید آثار هنری هنرمندان میکنند، در حال حاضر این بخش حمایتی فراموش شده است و ما انتظار داریم حداقل دولت در بخش وضع قوانین حمایتی بیش از پیش به این مجموعه اهمیت بدهد. کاهش تعرفههای مالیاتی و کاهش تعرفههای نیرو از خواستههای گالریداران از دولت است.