نگران خوزستان

تصويب بودجه 10 ميليارد دلاري براي طرح‌هاي آبخيزداري در استان‌هاي خوزستان و ايلام از محل منابع صندوق توسعه ملي، مي‌تواند در نگاه اول براي بخش کشاورزي اميدآفرين باشد.منابع خاک و تابش طولاني آفتاب در اين استان‌ها به گونه‌اي است که هر جا آب کافي هم وجود داشته باشد، مي‌توان حتي تا سه بار کشت سالانه را تجربه کرد.اين وضعيت در استان‌هاي ديگر، غير‌ممکن است.

وجود منابع غني کشاورزي در استان خوزستان از سابقه‌اي طولاني برخوردار است و در منابع تاريخ شفاهي اقتصاد ايران، بارها از ظرفيت‌ها و برنامه‌هاي مختلف توسعه کشاورزي اين استان سخن به ميان آمده‌است.شرکت‌هاي سرمايه‌گذاري مشترک کشت و صنعت در اين استان، از سابقه 60 ساله برخوردار است و کارنامه موفقي به‌لحاظ فني داشته‌اند؛ هرچند با ناکامي‌هاي اجتماعي و به تبع آن سياسي مواجه شدند و به تجربه‌اي ماندگار بدل نشدند.انتقاد از هدررفت منابع آب و خاک استان خوزستان، بعدها در سخنان سياستمداران نيز بازتاب گسترده‌اي يافت و از آن به عنوان يکي از نشانه‌هاي ضعف مديريتي ياد مي‌شد.

توجه ويژه دولت يازدهم به رونق کشاورزي استان خوزستان، توجهي قابل تقدير است، ولي بررسي کارنامه وام‌هاي اعطايي از صندوق توسعه ملي کنوني و صندوق ذخيره ارزي سابق، کمي نگران کننده‌است.موجودي صندوق و مقايسه آن به ورودي و برداشت‌هايي که براي امور جاري دولت صورت گرفته، نشان از عدم بازگشت مناسب تسهيلات اين صندوق دارد. اين مسئله نيز، از اجراي نادرست تعهدات وام‌گيرندگان حکايت دارد. صندوق توسعه، وام‌هايي با سود اندک به مشتريان ويژه‌اي مي‌دهد که صلاحيت آنها را نه سيستم بانکي و موسسات اعتبارسنجي، بلکه وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها دولتي ارزيابي مي‌کنند و همين نگران‌کننده ‌است.

وزارت جهاد کشاورزي چه پيمانکاراني را براي اجراي 10 ميليارد پروژه آبخيزداري صاحب صلاحيت مي‌داند؟ آيا شرکت‌هاي تابعه اين وزارتخانه مانند جهادنصر مي‌توانند در قالب ترک مناقصه و قراردادهايي صدها برابر توان خود، مجري اين طرح ملي شوند؟ آيا اساسا پيمانکاران و مشاوران متخصص براي اجراي اين حجم پروژه بديع در کشور وجود دارد؟ يا آن که قرار است مانند مسکن مهر، پيمانکاران تازه به دوران رسيده، اين منابع مالي را ببلعند.

* دبیر تحریریه روزنامه «فرصت امروز»