امروزه با بزرگتر شدن شهرها، مسئله حملونقل و جابهجایی یکی از دغدغههای افراد به شمار میآید. جوامع مختلف برای رفع این معضل قبل از هر چیزی به تاکسیهای عمومی و پس از آن اتوبوسها و وسایل حملونقل عمومی رو آوردند اما این وسایل نمیتوانست تمام مشکلات مسافران را حل کند، چرا که هم در سرعت رسیدن مسافر به مقصد و هم سهولت دسترسی شبانهروزی دارای ضعفهایی بود، از این رو مکانهایی با نام «اتومبیل کرایه» شکل گرفت که در تمام ساعات شبانهروز به مسافران با راحتترین نوع دسترسی، خدمات ارائه میکرد.
40 متر فضا، اصلیترین شرط تاسیس
امروزه این اتومبیل کرایهها را آژانس هم میگویند. در ستون امروز میخواهیم شرایط این کسبوکار و چگونگی تاسیس یک اتومبیل کرایه را مورد بررسی قرار دهیم. برای این منظور به سراغ یکی از اتومبیل کرایههای تهران رفتیم که حدود 50 سال است که در این حوزه فعال است.
میلاد طالبی یکی از مسئولان این آژانس درخصوص شرایط تاسیس یک دفتر اتومبیل کرایه، به «فرصت امروز» میگوید: برای تاسیس یک آژانس که مسافران شهری و حومه را جابهجا کند حداقل نیاز به 40 متر فضای تجاری و حداقل سه پارکینگ در فضای تجاری است که این پارکینگها هم باید مازاد بر نیاز آن فضای تجاری باشد.
در واقع این دو شرط اساسی و اصلی است که اتحادیه برای اخذ مجوز به آژانسها تعیین کرده است و چون فراهم کردن چنین شرطی برای افراد، کمی دشوار است، در سالهای اخیر با وجود مناطق طرح ترافیک و زوج و فرد، کسی وارد این حوزه نمیشود و غالب افراد از قدیمیهای این حوزه هستند. طالبی در ادامه توضیح میدهد: البته اتحادیه در سالی که گذشت حدود یک هزار طرح ترافیک را بین آژانسها براساس نیازمندی و سابقه و برخی شرایط دیگر توزیع کرد اما این کار نمیتواند تمام مشکلات اتومبیلهای کرایه را حل کند.
تعرفهای وجود ندارد
وی درخصوص چگونگی اخذ کرایه از مسافران توسط آژانسها میگوید: متاسفانه اتومبیلهای کرایه تعریف و تعرفه مشخصی برای اخذ هزینه ندارند، براساس کیلومتر که نمیتوان محاسبه کرد، چراکه بعضی از مناطق تهران بهشدت ترافیک دارند و شما در ساعتهایی از روز ممکن است یک مسیر دو کیلومتری را دو ساعته به مقصد برسید که با در نظر گرفتن هزینه بنزین، استهلاک خودرو و زمانی که راننده صرف کرده اصلا به صرفه نیست. از این رو بیشتر برمبنای دقیقه و زمانی که راننده برای طی کردن مسافت صرف میکند مبلغ موردنظر تعیین میشود، آن هم چندان تعرفه مشخصی ندارد و بیشتر از سوی آژانسها بهصورت سلیقهای تعیین میشود.
شیبی که راضیکننده است
طالبی درخصوص فصول کم کار و پرکار برای این شغل میگوید: فصل کار در فروردین پایین است و در ماههای آخر سال بیشترین حجم کار وجود دارد، اما در مجموع شیب مناسبی درخصوص حجم کار، در این حوزه حاکم است، بهگونهای که از فروردین شیب کار بهصورت منفی و نزولی است و در ماههای تابستان به کمترین حجم خود میرسد تا مهر ماه که فصل گشایش مدارس، دانشگاهها و برخی شرکتهاست و این شیب مثبت از ابتدای مهر تا پایان اسفندحرکت تصاعدی دارد.
تعامل رانندهها با آژانس
طالبی درخصوص چگونگی تعامل رانندهها با آژانس میافزاید: آژانسها براساس نیاز و حجم کاری خود، با توجه به منطقه اسکان به علاوه فصل کم کار یا پرکار بودن، تعداد خودروها را تعیین میکنند، در مواقعی که نیاز به خودروی بیشتری باشد، رانندههای بیشتری را به کار میگیرند و بالعکس، زمانی که نیاز کمتر باشد رانندهها به سرویسدهی در خیابانها بهصورت آزاد مشغول میشوند.
در مجموع رانندههایی که زیر نظر آژانس مسافرها را جابهجا میکنند طبق نظر اتحادیه 80 درصد از کرایه متعلق به خودشان و 20 درصد کمیسیون عملکرد ماست اما متاسفانه این 20 درصد از نظر رانندهها مورد تایید نیست و از طرفی هم تعزیراتیها معتقدند که این 20 درصد مبلغ بالایی است و در صورت بازدید از محل و مشاهده گرفتن این درصد از رانندهها، آژانس را جریمه میکنند. از طرفی معمولا ما برای نگه داشتن رانندهها در آژانس خودمان مجبوریم در نهایت 10 تا 15 درصد کمیسیون بگیریم و مابقی مبلغ متعلق به راننده است.