مسکنی که می‌توان به دوش کشید

زندگی به سمت هرچه آسان‌تر شدن پیش می‌رود، دنیای فست‌فودهاست، دنیای ماشین‌ها و سرعت، دنیای هرچه سبک‌تر سفر کردن و هرچه آسان‌تر زندگی کردن، دنیایی که هر کسی در هر بخش و صنعتی که هست تلاش می‌کند با استفاده از کمترین منابع بیشترین بازدهی را ارائه کند. مسکن هم به‌عنوان یکی از نیازهای اساسی نوع بشر در این گردونه «هرچه آسان زیستن» برای خود تدابیری اندیشیده و خود را با شرایط همگام کرده است.

شاید شما هم اخبار یا تصاویری درخصوص خانه‌های پیش ساخته در کشورهایی چون کره یا چین دیده باشید، یا حتی شاید این خانه‌ها را در اطراف خود در سال‌های اخیر دیده باشید، خانه‌هایی که دیگر به شکل سنتی از مصالح استفاده نمی‌کنند و مثل یک لاک برای لاک‌پشت به‌راحتی قابلیت جابه‌جایی دارند. نخستین مسئله‌ای که شاید به ذهن خطور کند بحث ایمنی این خانه‌ها و مقاومت آنها در برابر حوادث طبیعی چون توفان و زلزله است. شاید باور نکنید اگر بشنوید کارشناسان، ایمنی خانه‌های پیش ساخته استاندارد را تا چند برابر بیشتر از خانه‌های سنتی برآورد می‌کنند. 

گزارش امروز درخصوص سرمایه‌گذاری در حوزه طراحی و ساخت خانه‌های از پیش ساخته شده است، خانه‌هایی که دارای مزایای بسیار و محدودیت‌های قابل چشم‌پوشی هستند و در دنیا به سرعت در حال فزونی و فراگیر شدن هستند، ایران هم در این بین در چند سال اخیر شروع به واردات و تولید این‌گونه خانه‌ها کرده است. برای تهیه این گزارش سراغ علی رضا الیاسی، مدیر شرکت ساختمانی تدبیر کیمیا رفته‌ایم. الیاسی که خود پیش از این در حوزه ساخت‌و‌ساز سنتی فعالیت می‌کرده چند سال است روش کاری خود را تغییر داده و به جرگه تولیدکنندگان خانه‌های آماده پیوسته است.

استفاده بهینه از منابع

الیاسی درخصوص چرایی رو آوردن بشر به این خانه‌ها می‌گوید: برخی از کشورهای دنیا به دلیل در دسترس داشتن نوع خاصی از منابع و کمبود در منابع دیگر به این‌گونه خانه‌ها برای استفاده بهینه از منابع در دسترس، رو آوردند. مثلاً در کانادا، استرالیا و فنلاند با استفاده از چوب‌های بسیاری که در دسترس داشتند به این فکر افتادند که از این چوب‌ها خانه‌های آماده بسازند، در واقع اصلی‌ترین هدف سازندگان بهینه‌سازی استفاده از منابع بود.

مزایای بی‌شمار تولید، معایب قابل مدیریت

این تولیدکننده درخصوص مزایای این خانه‌ها برای مصرف‌کنندگان می‌گوید: سه شاخصه اصلی که این خانه‌ها را معرفی می‌کند سرعت، ایمنی و سهولت است که در زندگی امروزی انسان به‌شدت مورد توجه است. تولیدکنندگان این حوزه در حال تولید محصولی هستند که در دنیای ‌ام‌پی‌تری امروز حداکثر یک دهم زمان، در مقایسه با ساخت خانه‌های سنتی برای ساخت نیاز دارد، دارای ایمنی چندین برابری در برابر سیل، زلزله و توفان است، همچنین سبکی و سهولت بسیاری برای استفاده دارد به‌گونه‌ای که از نظر وزنی یک چهارم یک خانه معمولی وزن دارد.

زیبایی نیز در این خانه‌ها ملاک است به‌گونه‌ای که طراحی‌های متنوع با استفاده از مصالح زیبا و رنگ‌های چشم‌نواز، در این خانه‌ها قابلیت استفاده دارد و همچنین بدون در نظر گرفتن قیمت زمین می‌توان گفت نسبت به مسکن سنتی، ارزان‌تر هم تمام می‌شود. امنیت خانه یکی دیگر از دغدغه‌های افراد است. این خانه‌ها می‌توانند 100 درصد امنیت در برابر سرقت داشته باشند و کاملاً هوشمندسازی شوند، علاوه بر این امکان نصب آبگرمکن‌های خورشیدی یا بادگیر در مناطق بادخیر، روی این خانه‌ها وجود دارد. در نهایت می‌توان این خانه‌ها را خانه‌های سبز و دوستدار محیط‌زیست نامید به دلیل اینکه اولاً تا 80 درصد مصالح این خانه‌ها قابلیت بازیافت دارند، به علاوه در پروسه تولید مقدار ناچیزی نخاله تولید می‌کنند و آسیب بسیار کمتری به منابع و محیط‌زیست می‌زنند.

الیاسی درخصوص معایب این سازه‌ها می‌گوید: مهم‌ترین عیب این خانه‌ها با نمای چوب، خطر آتش‌سوزی است که البته در هر نوع دیگر ساختمان هم این تهدید وجود دارد که با مدیریت صحیح و بیمه کردن سازه قابل چشم‌پوشی است. به علاوه برای سازه‌های چندطبقه شاید صدای بیشتری هنگام دویدن یا جابه‌جایی اشیا در طبقات بالا به گوش برسد که به نظر من در مقابل مزایای بی‌شماری چون ایمنی این مسائل کاملاً کوچک شمرده می‌شوند.

تولید داخلی یا واردات خانه‌های آماده

الیاسی درخصوص خانه‌های آماده موجود در کشور می‌گوید: در ایران شرکت‌های این حوزه سه دسته‌اند؛ برخی از شرکت‌ها خود تولیدکننده‌اند که طراحی، ساخت و پیاده‌سازی را به عهده می‌گیرند، گروه دیگری با استفاده از مصالح خارجی با کیفیت‌های متفاوت به کمک نقشه طراحی شده خودشان این خانه‌ها را می‌سازند و در نهایت برخی شرکت‌ها واردکننده صرف هستند و پکیج این محصول را وارد کرده و در مکان فقط نصب می‌کنند.

وی در پاسخ به این سوال که کدام روش سودآورتر است، می‌گوید: نظر شخصی من این است که چون ما در حال استفاده از منابع طبیعی هستیم و این منابع در کشور رو به افول است به علاوه نرخ بیکاری در کشور بالاست و تولید کم است بهترین راه برای کمک چندجانبه به سرمایه‌گذاری خودمان و همچنین ایجاد اشتغال این است که خودمان دست به تولید بزنیم و از مواد اولیه و مصالح ایرانی هم استفاده کنیم.

بازار هدف

درخصوص بازارهای هدف که در واقع مصرف‌کنندگان اصلی این محصول هستند، علی رضا الیاسی توضیح می‌دهد: برای ساخت و پیاده‌سازی این خانه‌ها در سطح کشور هیچ محدودیتی نداریم اما ساخت این خانه‌ها در مناطق شهری و آپارتمانی فعلاً در کشور ما با محدودیت‌هایی همراه است، از این رو بخش اصلی بازار ما دو قسمت است؛ اول بافت روستاها یا حاشیه شهرها به علاوه باغ‌ها و زمین‌های شخصی مدنظر است، سپس در مناطق و دهکده‌های گردشگری هم استفاده از این سازه‌ها بسیار کاربرد دارد. بخش دوم بازار هدف در مواقع بحران است، مثلاً در مناطقی که دچار بحران طبیعی مانند سیل، زلزله یا توفان و خرابی شده‌اند تا به سامان شدن اوضاع می‌توان از این خانه‌ها استفاده کرد و امداد‌رسانی به عمل آورد.

پروسه از طراحی تا تحویل

الیاسی درخصوص مراحل طراحی و پیاده‌سازی تا اجرای طرح می‌گوید: ابتدا طرح توسط مهندس معمار طراحی و سپس توسط مهندس آرشیتکت سیستمی می‌شود، سپس کارهای کارشناسی آن با دقت زیادی صورت گرفته و اسکلت فلزی با جوشکاری در کارخانه ساخته می‌شود. سپس این اسکلت آماده روی صفحه‌هایی که در زمین قرار گرفته نصب می‌شود و نمای بیرون روی آن پیاده می‌شود. این نما معمولاً از چوب یا فلز است. عایق‌ها عموما پشم شیشه است و دیوارها معمولاً کناف هستند، کف هم ترکیبی از فولاد و تخته است که در نهایت پارکت می‌شود و بعد از رنگ‌آمیزی تحویل مشتری می‌شود.

این پروسه برای یک خانه 50 تا 150 متری حدود یک ماه طول می‌کشد و برای افرادی که خود در شهر زندگی می‌کنند و تمایل دارند در روستا یا اطرف شهر محلی برای استراحت داشته باشند و مسئله زمان هم برای‌شان اهمیت دارد می‌تواند بهترین پاسخ باشد.

سرمایه‌های لازم

الیاسی درخصوص منابع مورد نیاز برای شروع سرمایه‌گذاری در این حوزه می‌گوید: ابتدا شما نیاز دارید که یک شرکت در حوزه ساخت‌و‌ساز ثبت کنید سپس با همان مجوز می‌توانید شروع به کار کنید. برای شروع به کار شما به دو منبع نیاز دارید؛ منبع اول توان علمی و منبع دوم سرمایه مالی است. ساخت این سازه‌ها مانند سازه‌های سنتی نیست و نیاز به نیروی متخصص و مهندسان مختلف در حوزه ساخت دارد، حداقل یک تیم 12 نفره نیروی متخصص در حوزه‌های طراحی، عمران، معماری، برق و مکانیک نیاز دارید. همچنین درخصوص سرمایه مالی حداقل 500 متر فضا برای کارخانه و 200 متر برای دفتر طراحی و شرکت لازم است. همچنین در بازار امروز برای تهیه ماشین‌آلات و مواد اولیه برای شروع کار حداقل 2میلیارد تومان سرمایه اولیه نیاز دارید.

بازار مسکن در رکود، ولی با آینده روشن

قیمت به‌عنوان یکی از فاکتورهای تأثیرگذار در ذهن مشتری همیشه وجود دارد و تصمیم او را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. در بازار امروز قیمت این خانه‌ها براساس نوع مصالح، تکنولوژی‌هایی که استفاده می‌کنند به علاوه خدماتی که به همراه این خانه‌ها مانند بیمه یا خدمات پس از فروش ارائه می‌شود، از متری 400هزار تومان شروع شده و تا متری 2ونیم میلیون هم در بازار وجود دارد.

الیاسی می‌گوید: اگرچه بازار ما وابسته به بازار مسکن است و در طول چند سال اخیر هم رکود قابل توجهی بر بازار مسکن سایه انداخته اما من به آینده این محصول و فراگیر شدن آن اعتقاد دارم و گمان می‌کنم با مقداری فرهنگ‌سازی توسط رسانه‌ها و معرفی مزایای این ساختمان‌ها، سرمایه‌گذاران بازار خوبی داشته باشند و با اقبال عمومی در حواشی شهر و مناطق گردشگری روبه‌رو شوند.