نام این شغل عتیقه فروشی نیست

خیابان منوچهری از مکان‌های اصلی برای خریدوفروش اجناس عتیقه و آنتیک محسوب می‌شود، به طوری که افرادی که خواهان خرید اجناس قدیمی و آنتیک هستند بدون هیچ‌گونه معطلی به خیابان منوچهری تهران مراجعه می‌کنند. به منظور بررسی شرایط امروزی میزان خریدوفروش و کسب اطلاعات درخصوص نحوه خرید اشیای قدیمی سری به خیابان منوچهری تهران زدیم و با برخی از فروشندگان و مشتریان به گفت‌وگو پرداختیم. 

ساعت حوالی 11 صبح بود که از جلوی مغازه‌های سمت چپ خیابان منوچهری که روی آن مغازه صنایع دستی نوشته شده بود، گذر کردیم. در بیشتر مغازه‌ها بسته بود، به‌طوری که روی در برخی از مغازه‌ها هم نوشته شده بود که این مغازه بسته است. اما بالاخره در مغازه‌ای باز و فروشنده‌ای مشغول تمیز کردن اشیای داخل ویترین مغازه بود. وارد مغازه شدم، دونفر خانم و آقا برای فروش یک گلدان از جنس نقره با فروشنده مشغول چانه زنی بودند، از لابه‌لای حرف‌ها متوجه شدم که این گلدان ارثیه خانوادگی بوده و آنها برای فروش به خیابان منوچهری مراجعه کرده بودند، فروشنده بیش از چهار میلیون تومان برای خرید آن گلدان پول پرداخت نمی‌کرد، اما مشتریان با محاسبه اعداد و ارقام می‌گفتند، ارزش این گلدان حدود شش میلیون تومان است که بالاخره پس از بحث و گفت وگو مشتریان گلدان را نفروخته و از مغازه خارج شدند.

نگاه فروشنده حاکی از آن بود که هر لحظه مشتری وارد مغازه می‌شود، اما بیشتر آنها به‌صورت تماشاچی و فقط برای کسب قیمت به این خیابان مراجعه می‌کنند. همان‌طور که فروشنده مشغول تمیز کردن ویترین خود بود، درخصوص اینکه مشتریان مغازه آنها معمولا دارای چه رنج سنی هستند، سوال کردم که فروشنده جواب داد: معمولا افرادی که به خیابان منوچهری برای خرید اجناس قدیمی یا آنتیک مراجعه می‌کنند، سن بالایی دارند، زیرا اقشار جوان جامعه تخصصی درخرید اجناس قدیمی و آنتیک ندارند.

به طور حتم خرید اجناس قدیمی و آنتیک به تخصص کافی نیاز دارد، به همین دلیل افرادی که معمولا برای خرید اشیای قدیمی به خیابان منوچهری مراجعه می‌کنند، درخصوص سن و مکان ساخت اشیا اطلاعات کافی دارند که اطلاعات دقیق این مشتریان هم ناشی از ذوق و علاقه آنها به این اجناس است که به مرور زمان و با خرید اشیای قدیمی کسب شده است. 

قدیمی‌های بیش از 20میلیون تومان مشتریان خاص دارد

وی ادامه داد: در بیشتر مغازه‌های خیابان منوچهری از جمله مغازه خودم اجناس قدیمی مانند چراغ، شمعدان، ساعت شمعدان، آفتابه و لگن، سماور، گلدان و غیره فروخته می‌شود که دارای رنج قیمتی یک میلیون تا 20 میلیون تومان هستند. البته اجناس قدیمی بیش از 20 میلیون تومان هم در مغازه وجود دارد که معمولا این اجناس مشتریان خاص خود را دارد، به همین دلیل، درپشت ویترین مغازه گذاشته نمی‌شود. 

این فروشنده افزود: متاسفانه در حال حاضر به دلیل کاهش قدرت خرید مردم بازار آنتیک فروشی بسیار کساد است، به‌طوری که اگر در روز کمتر از 20 نفر هم به مغازه مراجعه کنند، بیش از 10 نفر آنها تماشاچی هستند. به گفته این فروشنده اجناس موجود در مغازه‌های خیابان منوچهری یا وارداتی از چین است یا اینکه خانواده‌ها کالاهای خود را پشت ویترین مغازه‌ها قرار می‌دهند و در صورت فروش، به مغازه‌دار پورسانت می‌دهند. 

با نگاه اجمالی به خیابان منوچهری می توان دید که تعداد زیادی مغازه عتیقه فروشی در این خیابان وجود دارد، که به عقیده فروشندگان نام این شغل عتیقه فروشی نیست، زیرا عتیقه مربوط به اجناسی می‌شود که بیش از هزار سال از زمان ساخت آن گذشته و معمولا در موزه‌ها نگهداری می‌شوند، به همین دلیل نام اصلی این شغل فروشندگی صنایع دستی یا به نوعی آنتیک و قدیمی فروشی است. 

ساعت حوالی 12 ظهر بود، اما به غیر‌از سروصدای دلالان دلار فروش، مشتری برای خرید اجناس آنتیک دراین خیابان به چشم نمی‌خورد. در این میان یک خانم سن بالا مشغول دیدن اجناس پشت ویترین یکی از مغازه‌ها بود، نزدیک رفتم و پرسیدم، شما از کجا متوجه می‌شوید که این اشیا قدیمی است یا خیر؟ آن خانم درحالی‌که لبخندی بر لبانش بود، در پاسخ گفت: سالیان سال است که مشغول جمع‌آوری اشیای قدیمی هستم، به‌طوری که چند سال پیش دزدی به خانه‌ام زد و بسیاری از اشیای قدیمی مرا دزدید، با برآوردی که کردم بیش از 250 میلیون تومان با ضرر مالی مواجه شدم. اما به دلیل اینکه این اشیا شناسنامه ندارند، نمی‌توانم مدعی دزدیده شدن اجناسم و پیدا کردن آن اجناس در بازار باشم. 

وفور اجناس اصل و تقلبی در منوچهری

وی ادامه داد: اجناس تقلبی و اصل در مغازه‌های خیابان منوچهری بسیار به چشم می‌خورد، به‌طوری که در اوایل چندین بار کلاه سرم رفته است، اما درحال حاضر بیشتر مغازه‌داران مرا می‌شناسند. برخلاف برخی از کشورهای خارجی که اشیای قدیمی همراه با سند و مدرک اصل یا تقلبی بودن در سایت‌ها برای مشتریان گذاشته شده است، اشیای قدیمی در ایران دارای سند و مدرک نیستند و مشتری براساس تجربه باید اصل و تقلبی بودن اشیا را شناسایی کند. 

نقاط سیاه رنگ، یعنی دست ساز نبودن کار

وی افزود: اگر در کنار حاشیه نقش ونگار یک آفتابه و لگن نقاط سیاه‌رنگ ریز باشد این موضوع به این معناست که کار دست ساز نیست و ریخته‌گری است، اما فروشنده با قیمت کار دست آن جنس را به مشتری می‌فروشد یا اینکه اگر پایین یک گلدان یا ظرف، سولفاته یا سبز رنگ شده باشد آن ظرف ارزش مالی خاصی ندارد، زیرا بیشتر سولفاته شدن اجناس به این صورت است که برخی از دلالان این بازار ظرف را برای مدتی در داخل خاک گذاشته و به آن آهک می‌زنند تا ظرف پس از مدت زمانی با نقاط سبز رنگ کهنه به‌نظر رسد و به این ترتیب موجب فریب مشتری می‌شوند. 

خرید آفتابه و لگن بیشترین متقاضی را دارد 

وی افزود: درحال حاضر خرید آفتابه و لگن و سماور در میان مشتریان بیشتر رونق دارد، اما به دلیل گرانی بیش از حد، مردم دیگر به خرید این‌گونه اشیا علاقه‌مند نیستند، به‌طوری که در یک مغازه چندین سال است که یک آفتابه و لگن مربوط به دوران قاجار را مشاهده کرده‌ام که روزبه‌روز هم قیمت آن بالا می‌رود و درحال حاضر، دو میلیون تومان قیمت دارد، اما قادر به پرداختن این مقدار پول نیستم.