زندگیهای امروز بیشتر از گذشته به سمت صنعتی شدن و مکانیزه شدن پیش میرود که این مکانیزه شدن بخش اعظمش در طراحی و اجرای سازههای ساختمانی است. روزهایی که در سرما و گرما مجبور بودید از خودرو پیاده شوید و در بزرگ و سنگین پارکینگ را بازکنید و خودرو را بیرون برده و مجددا پیاده شوید و در را ببندید تمام شد. امروزه با فشردن یک کلید از راه دور در پارکینگ باز شده و با کلیدی دیگر در بسته میشود، کرکرههای مغازهها دیگر بهصورت الکترونیکی باز و بسته میشود و درها نیازی به دستگیره ندارند، در بخشهای مختلف ساختمانها هم همین سهولت زندگی جریان پیدا کرده است، بهگونهایکه بهکارگیری اتوماسیون ساختمان علاوه بر بحث سهولت در دسترسی و گذران زندگی، در صرفهجویی انرژی هم نقش بسزایی دارد. مثلا کارشناسان برآورد میکنند که تا 35 درصد هزینههای برودتی و حرارتی با استفاده از درهای اتوماتیک کاهش مییابد.
بخش عمــــده این اتوماســـیون در زمینه در اتوماتیک شیشهای، اتوماتیک پارکینگی، راهبند، درهای سریع بالارونده (SPEED DOOR)، کرکرههای اتوماتیک صنعتی و فروشگاهی، در پارکینگی(CAR PARKING)، درهای ویژه بیمارستانی، سیستمهای حفاظتی و دوربین مداربسته فعالیت میکنند و در مجموع هر چیزی که در ساختمان بهصورت اتوماتیک و بدون دخالت دست عمل کند جزو اتوماسیون ساختمان بهشمار میآید.
در ایران استفاده از این اتوماسیونها در چند سال اخیر عمومیت بسیاری پیدا کرده و هر روز هم رو به افزایش است. غالب شرکــتها، ســازمانها، ساختمانهای بزرگ اداری و تجاری و مسکونی امروزه از این تجهیزات بهره میگیرند اما با وجود مصرف زیاد این ادوات، همچنان 80 درصد بازار آن وارداتی است و شرکتهای ایرانی بیشتر مسئولیت اسمبل کردن قطعات وارد شده و نصب این اتوماسیونها را به عهده دارند.
برای اطلاع یافتن از سازوکار شرکتهای فعال در این زمینه به سراغ علی اکبری، مدیر شرکت «در اتوماتیک ماندگار» رفتهایم. اکبری که 15سال است در این زمینه فعالیت میکند بهشدت از تسخیر بازار توسط ادوات چینی ناراضی است و اعتقاد دارد بازار درهای اتوماتیک در ایران با این وضعیت رو به انحلال میرود.
اکبری در این خصوص میافزاید: تعداد انگشت شماری شرکت و تولیدکننده در ایران هستند که خود این درها را با کیفیت پایین تولید میکنند. در واقع موتور آن را که قابلیت تولید ندارد وارد کرده و سایر اجزا مانند کرکرهها را از ضایعات تولید میکنند که همین کار موجب پایین آمدن کیفیت کار و در راستای آن از دست رفتن اعتماد مشتریان است. بدتر از آن تولیدات چینی است که مخصوصا در چند سال اخیر بسیار زیاد شده و در بازار هم جای خودش را به دلیل قیمت پایینتر باز کرده است.
شرکتهای حرفهای، دست در پوست گردو
فعالان این بازار معتقدند به دلیل اینکه بخش اعظم این کالا بهصورت وارداتی است، افزایش قیمت ارز باعث رکود شدید آن شده است و فعلا با وضعیتی که بر بازار حاکم است ورود به آن پیشنهاد نمیشود اما این شرکتها مزیتهایی هم دارند که اگرچه به برخی از آنها کمک میکند اما مورد نقد و گلایه کهنهکاران بازار است.
اکبری در این خصوص به «فرصت امروز» میگوید: یکی از مسائل مهمی که باید به آن توجه شود این است که این بازار اتحادیه و ناظر ندارد و از این رو تخلف در آن به کرات دیده میشود این شرکتها جزو اتاق اصناف نیستند و افراد تنها با ثبت شرکت میتوانند بدون مشکلات گمرکی برای ورود کالاها اقدام کنند، برای برخی شرکتهای متعهد فقط وجدان کاری است که آنها را بازمیدارد اگرنه در این بازار امکان پول درآوردن از راههای غیرحرفهای بسیار وجود دارد و فعلا با بهرهگیری از کالاهای نامرغوب توسط برخی شرکتهای تازهکار و بیتعهد، دست شرکتهای حرفهای و برندکار در پوست گردو مانده است.
البته از دیگر مزیتهای این کار میتوان به مسئله عدم خطرپذیری و ریسکپذیری این کار اشاره کرد، زیرا محصولات بیمه میشوند و معمولا بدون عیب و نقص به دست شرکت میرسند، همچنین مشکلات ورود کالا و گمرک برای این بخش بسیار ناچیز است که میتواند از مزیتهای این شغل به حساب آید.
همه چیز با هم نمیصرفد
مدیر این شرکت درخصوص شرایط تاسیس یک شرکت فعال در بازار اتوماسیون ساختمان میگوید: تاسیس یک شرکت که بتواند همه کالاهای مربوط به اتوماسیون را وارد کند هزینه بسیار بالایی دارد و با وضعیت کنونی چندان بهصرفه نیست، در واقع شما اگر بتوانید بهصورت تخصصی روی دو یا سه محصول، سرمایهگذاری کنید نتیجه بهتری خواهید گرفت مثلا میتوانید از رایجترین محصولات که درهای پارکینگی، درهای شیشهای و کرکرههای فروشگاهی هستند، شروع کنید.
و اما سرمایه میلیاردی
برای سرمایهگذاری در تاسیس یک شرکت واردکننده و نصبکننده اتوماسیون ساختمان، همه تصور میکنند که سرمایه چندانی نیاز نیست، درحالیکه شما حداقل به سرمایهای حدود دو میلیارد و 500 میلیون تومان برای خرید تعدادی در اولیه جهت تامین موجودی انبار نیاز دارید، به علاوه برای نگهداری آنها به یک سوله یا انبار هم نیازمند هستید. در نهایت به منظور تاسیس دفتر اداری شرکت به سه نیروی دفتری و حداقل دو نیروی فنی برای نصب و راهاندازی در و پنجرهها نیاز دارید که در یک دفتر کار حداقل 80 متری با تجهیزات شرکتی مستقر شوند.
اکبری درخصوص قیمتها و فروش میگوید: از نظر قیمتی درهای پارکینگی فروش بیشتری دارند که برای خرید اولیه حدود یک میلیارد تومان از سرمایه شما را به خود اختصاص میدهند.درهای شیشهای هم قیمت نسبتا بالا و البته فروش خوبی دارند که همچنین حـــدود یــک میلیارد سرمایه برای خرید آنها صرف میشود، سپس کرکرههای فروشــگاهی در اولویت خرید هستند که حدود 500 میلیون سرمایه اولیه برای خرید را به خود اختصاص میدهند.
تبلیغات گسترده لازم نیست
اکبری درخصوص بحث تبلیغات مورد نیاز در کار میگوید: برای این کار به دلیل نرخ پایین سودی که دارد تبلیغات بیلبوردی و گسترده تلویزیونی نه نیاز است و نه به صرفه، از این رو کیفیت کار شما تبلیغات شماست، بهنوعی اینچنین کالاهایی که نیاز به خدمات پس از فروش دارند و شما بعد از آن مدام با مشتری در ارتباط هستید خود بهنوعی تبلیغ کار حساب میشود، البته در صورتی که شما جنس مرغوب استفاده کرده باشید و از کیفیت آن مطمئن باشید مشتری راضی شما همواره مشتریهای دیگر را به سراغ شما میفرستد.
وی درخصوص سود دریافتی از این کار میافزاید: عمده وضعیت بازار به قیمت ارز بستگی دارد اما در مجموع نرخ سود حاصله برای این کار چیزی حدود 10 تا 15 درصد در حالت طبیعی است، البته بسیاری از شرکتها همانطور که گفتم اجناس تایلندی و چینی را با قیمت و کیفیت پایین وارد کرده و به قیمت و سود بالاتری میفروشند اما در مجموع با یک فروش معقول و دریافت سود متناسب ظرف دو سال هزینه شما بازمیگردد.
سخن آخر
اکبری در نهایت عنوان میکند که برای سروسامان دادن به وضعیت کنونی این بازار نیاز مبرمی به یک متولی یا اتحادیه ناظر وجود دارد که هم از تخلفات و ورود اجناس قلابی جلوگیری به عمل آورد و هم قیمتهای بازار را تنظیم کند. همچنین وی درخصوص پیشنهاد به سرمایهگذاران بالقوه میگوید: بسیاری از مردم همچنان به اتوماسیون ساختمان با نگاه کارهای جانبی و تزیینی نگاه میکنند که این وظیفه شرکتهای واردکننده است تا فرهنگ استفاده از این اتوماسیونها را در بین مردم با شرح مزایا و ارائه خدمات کامل جا بیندازند.
اکبری در آخر می افزاید: در مجموع ورود به این بازار با شرایط کنونی اگر چه چندان آینده روشنی متصور نمیکند اما به نظر من در هر کاری اگر شما اصولی و براساس اخلاق کاری پیش بروید ضرر و زیانی متحمل نمی شوید و همواره اخلاق کاری شما ضامن ماندگاری در بازار خواهد بود.