سرمایه‌ ای که پلاسیده نمی‌شود

وقتی صحبت از مشاغل خانگی به میان می‌آید، گروهی بر این باورند که می‌توان بدون حساب و کتاب و بررسی دودوتای اقتصادی، در راه کسب درآمد در این زمینه گام برداشت، درحالی که بحث تولید و کسب‌و‌کار همواره از قواعدی پیروی می‌کند که فرقی بین بزرگ و کوچکش نیست.

تولید گل‌های کریستالی از همین دست مشاغل است که اکنون به‌عنوان منبع درآمدی قابل ملاحظه در میان بانوان در اقصی‌نقاط ایران شناخته شده و گروه عمده‌ای در این زمینه فعالیت می‌کنند.

اما لزوما همه این افراد نمی‌توانند منافع مناسب اقتصادی آن را تجربه کنند چون بر این باورند که یک سیم‌چین کافی است تا بتوانید روزانه چند ده هزار تومان درآمد داشته باشید.

حمزه هاشمی‌فر، یکی از تولیدکنندگان سرشناس در زمینه گل‌های کریستالی در این زمینه به  «فرصت امروز» می‌گوید: تصور اینکه با یک وسیله می‌توان درآمدی قابل ملاحظه داشت کاملاً اشتباه است و باید برای هر فعالیت اقتصادی برنامه‌ریزی دقیق داشته باشیم.

هاشمی‌فر که خود تولیدکننده گل‌های کریستالی است در ادامه می‌افزاید: امروز به دو صورت گل‌های کریستالی تولید می‌شوند یا به صورت خانگی یا به صورت کارگاهی و هنوز روند صنعتی به خود نگرفته چون کاملاً به هنر و سلیقه افراد تولیدکننده در طرح و مدل بستگی دارد و همچنین براساس بازار تقاضا تولید می‌شود.

این فعال صنفی درباره بخش خانگی تصریح می‌کند: برخی مواد اولیه مورد نیاز تولید این‌گونه گل‌ها در سرای مشیرخلوت واقع در بازار بزرگ تهران و کوچه برلن یافت می‌شود و افرادی که دارای سلیقه و حوصله باشند، می‌توانند با تهیه این مواد خام که عمدتا از چین وارد می‌شود، مجموعه‌های قابل ملاحظه‌ای را طراحی و تولید کنند تا در فروشگاه‌ها عرضه کنند اما این روند ممکن است زیاد مورد استقبال عموم قرار نگیرد چون داشتن زمینه فروش یکی از نیازهای اصلی تولید است.

اما در بخش کارگاهی تولیدکنندگان عمده با توجه به شناختی که از بازار و البته فصول متفاوت تقاضا دارند. مواد اولیه و طرح را به صورت حق‌الزحمه‌ای به افراد مورد نظر تحویل می‌دهند و مبلغی را به‌عنوان حق‌الزحمه‌ برای آنها منظور می‌کنند.

به‌عنوان مثال برای تولید یک شاخه گل با طرحی ساده که به صورت عمده در بازار نزدیک به شاخه‌ای 1200تومان فروخته می‌شود بین 200 تا 300تومان به بافنده یا همان بانوان شاغل در زمینه تولید گل‌های کریستالی پرداخت می‌شود. به اعتقاد هاشمی‌فر اگر بانوان بتوانند با توجه به زمانی‌که برای کار اختصاص می‌دهند دقیق عمل کنند روزانه تا 30هزار تومان می‌توانند درآمد داشته باشند اما همه این اعداد و ارقام بستگی به کشش بازار و میزان فروش دارد.

برای شروع 200میلیون لازم است

این تولیدکننده و عمده‌فروش گل‌های کریستالی در ادامه اضافه می‌کند: همانطور که می‌دانید گلبرگ‌های این نوع گل از مواد پلاستیکی شفاف تولید می‌شوند و با استفاده از دستگاه‌های تزریق پلاستیک می‌توان به تولید برخی از انواع این محصولات اقدام کرد اما برای شروع بدون درنظر گرفتن هزینه خرید یا اجاره فضای تولیدی حداقل باید 200میلیون تومان داشته باشیم.

وی می‌افزاید: البته امروز تولیدکنندگان زیرپله‌ای باعث از بین رفتن بخش قابل توجهی از بازار تولیدکنندگان عمده شده‌اند چون این بخش از تولید، بدون پرداخت هزینه‌هایی مانند مالیات و عوارض یا بیمه، قیمت‌ها را شکسته و بازار را خراب می‌کنند هرچند تولیدکنندگان خانگی نیز در این زمینه تأثیرگذار هستند. چون بسیاری از تولیدکنندگان خانگی بدون درنظر گرفتن اصول اقتصادی و محاسبه حاشیه سود، قیمت‌های غیراصولی برای اقلام تولیدی خود تعیین و به‌طور کلی بازار را آشفته می‌کنند.

این فعال صنفی تولید این‌گونه محصولات را تا حد قابل ملاحظه‌ای به واردات مواد اولیه از چین وابسته دانسته و می‌گوید: بخش قابل ملاحظه‌ای از مواد اولیه و گلبرگ‌ها از چین به صورت فله‌ای وارد می‌شوند و اینجا تولیدکنندگان طرح‌ها و مدل‌های متفاوتی را ساخته و به بازار عرضه می‌کنند، اما مهم‌ترین نکته برای تولید این است که سلیقه و قیمت مناسب بازار را درنظر داشته باشیم.

هاشمی‌فر که برای دستیابی به سلیقه بازار به میزان سفارش‌ها و همچنین کاتالوگ‌های روز دکوراسیون توجه دارد معتقد است که یکی از چالش‌های اصلی تولید این نوع محصولات دسترسی به طر‌ح‌های منحصربه‌فرد و قابل قبول خریداران است چون بسیاری از سودجویان با توجه به طرح‌های ابداعی برخی تولیدکنندگان از روی آن کپی کرده و در واقع حقوق تولیدکننده اصلی را ضایع می‌کنند.

تجربه صادراتی نداریم

این تولیدکننده گل‌های کریستالی با اشاره به اینکه تاکنون فقط به دو کشور همسایه تولیداتش را صادر کرده، می‌گوید: تاکنون تولیدات‌مان به کشورهای امارات و ترکمنستان صادر شده اما از آنجایی که هنوز تجربه زیادی در امر صادرات این محصولات نداریم و بازاریابی دقیقی هم نکرده‌ایم، معمولاً با مشکلاتی مواجه می‌شویم.

چون این محصولات در زمره صنایع دستی قرار می‌گیرند و به‌نوعی هنر دست محسوب می‌شوند، بنابراین هم برای عرضه آنها به بازار کشورهای همسایه و هم برای قیمت‌گذاری‌شان معمولاً اختلاف‌نظرهایی وجود دارد.

این تولیدکننده در ادامه اشاره‌ای هم دارد به ظرفیت‌های اشتغال‌زایی تولید این محصولات و می‌گوید: میزان اشتغال‌زایی این تولید بسیار بالاست و سرمایه اولیه خیلی زیادی هم نیاز ندارد، بنابراین اگر تولید این‌گونه محصولات به صورت اصولی و گسترده انجام شود نه‌تنها زمینه اشتغال قابل توجهی در کشورمان مهیا می‌شود بلکه ارزش افزوده‌ 40درصدی را هم برای تولیدکنندگان به ارمغان می‌آورد. به‌عنوان مثال در ایام خاصی از سال مثل شب عید این واحد تولیدی نزدیک به 200نفر را مشغول به کار می‌کند چون میزان سفارش‌ها بالاست.

به جای حقیقی، مجازی فعال شده‌ایم

هاشمی‌فر در ادامه به آینده کسب‌وکارش نیز اشاره‌ می‌کند و در مورد گسترش بازار محصولاتش می‌گوید: یکی از بهترین روش‌ها برای گسترش فعالیت اقتصادی در این زمینه، حضور در دنیای مجازی و اینترنت است چون اگر توجه کرده ‌باشید به دلیل اینکه مراکز فروش این نوع محصولات پراکنده هستند و تولیدات کاملاً سلیقه‌ای از سوی متقاضیان انتخاب می‌شوند، ممکن است همگان فرصت مراجعه به فروشگاه‌های حقیقی را نداشته باشند.

درحالی که اگر تنها کمی در میان صفر و یک‌های دنیای مجازی وقت بگذرانند، می‌توانند نمونه‌های مورد علاقه خود را یافته و سفارش دهند. به همین دلیل بسیاری از تولیدکنندگان این محصولات با استفاده از این امتیاز وارد دنیای مجازی شده‌اند و با استفاده از گالری‌های مجازی تولیدات‌شان را عرضه می‌کنند. در این میان برخی تولیدکنندگان خانگی نیز از این طریق سفارش‌های متعددی دریافت می‌کنند و در نهایت محصولات‌شان را به دست متقاضیان می‌رسانند.