جوراب، یکی از پوشیدنیهایی است که تقریبا بدون آن پوشش بدن کامل نیست، اما نسبت به دیگر انواع لباسها کمتر به آن پرداخته شده و فرصتهای بالقوهاش مغفول مانده است. این صنعت از سال 1267 که ناصرالدین شاه برای اولین بار 18 جفت جوراب از انگلستان سوغات آورد تا به حال تغییر و تحولات فراوانی را تجربه کرده است. امروز بازار جوراب در داخل کشور از پتانسیل قابل قبولی برخوردار است و به جرات میتوان گفت مشتریان آن همیشه وجود دارند.
البته جوراب، شکل، رنگ و اندازههای مختلفی دارد. به طوری که میتوان آن را به انواع زنانه، بچگانه و مردانه تقسیمبندی کرد که هر کدام بازار مخصوص به خود را دارد. مثلا اگرچه جورابهای بچگانه اندازه کوچکتری دارند، اما باید در طرح و رنگبندی بافت آن دقت کرد تا برای سنین پایین جذاب و دوست داشتنی باشد. در مقابل جورابهای مردانه بیشتر طرحهای ساده و اغلب یکرنگی دارند که فارغ از طرحهای رنگی وارد بازار میشود.
فروش محصولات
همانطور که پیش از این نیز عنوان شد، بازار فروش جوراب در حال حاضر، بازاری بسیار خوب و پرمشتری است.
بنابراین برای این قسمت از کار خود نگران نباشید. به طور کلی شما میتوانید جورابهای تولیدی تان را به سهطریق به فروش برسانید؛ اولین و پرسودترین راه، تشکیل یک ویترین مناسب در محل کار و فروش از تولید به مصرف است. به گفته فعالان این حوزه، اگر تولیدکنندگان بتوانند چنین ویترینی در کنار کارگاه خود داشته باشند، سود هنگفتی نصیبشان میشود که از راههای دیگر پربازدهتر است. راه دوم، بازاریابی و پخش برای مراکزی است که وظیفه فروش محصولات به مصرفکنندگان را دارند و سومین راه و شاید آسانترین روش، فروش عمده جورابها به مراکز عمده فروشی مانند مغازههای بازار است.
راهاندازی کارگاه
تولید جوراب، به گونهای میتواند یک شغل خانگی قلمداد شود، البته به شرطی که دستگاه مخصوص آن از نوع ایرانی و ساده باشد. چرا که نوع کامپیوتری آن علاوه بر هزینه چند برابری، برق زیادی مصرف میکند و با قدرت برق خانهها همخوانی ندارد.
بنا به گفته فروشندگان دستگاههای مخصوص این صنعت، انواع دستگاههای خارجی شاید بیش از 20میلیون تومان قیمت داشته باشند؛ البته به شرطی که موانع تحریم و مشکلات ناشی از آن، اجازه واردات را بدهد. نوع ایرانی این دستگاه حدود 4میلیون تومان قیمت دارد که میتواند ساعتی یک جین (12جفت) جوراب تولید کند. شما با یک فضای 12متری میتوانید کار خود را آغاز کنید. از نظر اخذ مجوز هم نگرانی نداشته باشید چراکه به دلیل حمایت از این مشاغل و بهبود فضای کسبوکار، وزارت صنعت و معدن با کمال میل با شما همکاری خواهد کرد.
طبق اطلاعات رسیده، سرمایه زیادی برای خرید کارگاه لازم نیست و شاید این فضا در اکثر خانهها وجود داشته باشد که بدون استفاده مانده است. خبر خوب این است که با در اختیار داشتن چنین مساحتی، 3 دستگاه همراه با لوازم جانبی را میتوان در آن جا داد.
لوازم جانبی این تولیدی شامل دستگاه سردوز (یک میلیون و 600هزار تومان)، پس دوز (300 تا 350هزار تومان) و قالب اتو (150هزار تومان) است. تهیه مواد اولیه برای تولید 400جین حدود یک میلیون و 700هزار تومان هزینه خواهد داشت که شامل نخ، کش، نخ گل و... است. این مواد به راحتی از بازارهای مختلف قابل تهیه است. بنابراین به طور کلی برای تاسیس یک کارگاه کوچک جوراب بافی، بدون احتساب قیمت زمین مورد نظر، به 8میلیون تومان سرمایه اولیه نیاز دارید. ضمن آنکه به این مشاغل، وام خوداشتغالی تعلق میگیرد و متقاضیان میتوانند در کمتر از شش ماه بسته به نوع طرح توجیهی خود در مبالغ مختلف، وام بگیرند.
ناگفته نماند که سوزن و پلاتین دستگاه، جزو مواد مصرفی محسوب میشوند که قیمت هر کدام بیشتر از 20تومان نیست.
دستگاه جوراببافی با توپی مخصوصی که دارد، ساچمههای مختلفی را در خود جای میدهد که برای ایجاد طرحهای مختلف روی جوراب میتوان از آن استفاده کرد.
شما میتوانید از کلاسهای آموزشی نیز استفاده کنید که برای هر نفر، حدود 300هزار تومان در یک دوره هزینه خواهد داشت. بهتر است پیش از شروع کار، در چنین کلاسهایی شرکت کنید تا با دست پر وارد عرصه رقابت شوید. یکی از نکات بسیار جالب این کسبوکار، استفاده از مواد ضایعاتی کارگاه است. از آنجایی که هر تولیدی، ضایعاتی هم دارد با تبدیل این ضایعات توسط افراد خلاق کارگاه به عروسکهایی با شکلها و رنگهای زیبا و جذاب در بستهبندیهای لوکس میتوان درآمد جانبی دیگری نیز داشت. مدیرعامل شرکت سازه بافت ایرانیان در رابطه با بازار جوراب در ایران میگوید: «به دلیل اینکه تقریبا دستگاه جدیدی وارد ایران نمیشود، تعداد دستگاههای موجود افزایش نمییابد و براساس استهلاکی که دارد، این تعداد رو به کاهش است.»
به گفته مرتضی فردوسیان، هماکنون نه تنها بازار داخل از وضعیت بسیار خوبی برخوردار است، بلکه بخش قابل توجهی از جورابهای تولید شده به کشورهایی مانند افغانستان و عراق صادر میشود.وی توضیح میدهد: «اگر فرض را بر این بگیریم که دستگاه مربوطه 12جین جوراب در ساعت تولید کند، بسته به بازار، کیفیت و ساعت کاری، با احتساب سود 4هزارتومان برای هرجین، برگشت سرمایه حدود ششماه طول خواهد کشید.»
تهدیدها
دستگاه جوراببافی به تکان و لرزه بسیار حساس است و از هرجا که دستگاه را خریداری کردید شرط بگذارید که دستگاه را در محل کارتان یا جایی که میخواهید کارگاه را دایر کنید، تحویل دهد. متاسفانه اطلاعات مردم در این زمینه بسیار کم است و راه بسیار خوبی برای کلاهبردارانی است که از آگاهی نداشتن مردم بهره ببرند. بنابراین سعی کنید که حداقل با اطلاعات کامل وارد معامله شوید تا سرمایه خود را از دست ندهید. یک دستگاه جوراببافی باید سالم و آماده بافت باشد و قطعات آن خصوصا هلالیها و نخبرهای آن سالم و تمام و کمال وجود داشته باشند در غیر اینصورت لذتی از کار نخواهید برد!
بنابراین سعی کنید از افراد مجرب و کارکشته کمک بگیرید. باتوجه به گرانی مواد اولیه و ورود بیرویه کالاهای ارزان و بیکیفیت چینی که باعث کمرونقی کارگاهها شده چند نکته را باید مدنظر داشت؛ اینکه با بهکارگیری افراد ماهر، استفاده از مواد با کیفیت به همراه قیمتی مناسب و خلاقیت در تمام مراحل میتوان در این بازار پررقابت موفقیتهای زیادی را کسب کرد.