تولید و عرضه انواع کیفهای دستی یکی از مشاغلی است که سابقه زیادی در کشور دارد و عده زیادی در این صنف به کار مشغول هستند. تولید و دوخت کیفهای اداری و دستی یکی از نیازهای فانتزی زندگی امروز است و در همه جا از اداره و مدرسه گرفته تا دانشگاه و کارخانه و بیمارستان کاربرد دارد. برای پی بردن به چند و چون این حرفه با حامد سراجیان مسئول مجموعه تولیدی افراچرم به گفتوگو پرداختهایم.
مجموعه تولیدی افراچرم در سال 1385 و از یک کارگاه کوچک آغاز شد. خیلی قبلتر از آن خاندان سراجیان مبادرت به تولید کیف و ساک میکردند و قدمت این خانواده صنعتگر در کار تولید به 180 سال میرسد و چهار نسل را در برمیگیرد.
این شرکت سه بخش عمده کاری دارد که بدین شرح است: تولید و دوخت انواع کیفهای چرمی و برزنتی، فعالیتهای تبلیغاتی و برگزاری همایشها و سمینارهای تخصصی و مدیریتی.
سراجیان که مسئولیت این مجموعه را بر عهده دارد در مورد فعالیت واحد تولیدیاش میگوید: مجموعه افراچرم همه رقم محصول مرتبط با سراجی را تولید و عرضه میکند. یک قلم از محصولات ما کارهای چرمی است. بخش دیگر کارهای شرکت انواع کیفهای برزنتی ساده و اداری به علاوه کارهای طرح چرم (چرم مصنوعی) است. خود ما به طور مستقیم در کار خریدوفروش نیستیم و بنکداری میکنیم.
وی در مورد تولیدات مجموعه میافزاید: کارهای چرمی یک بخش از تولیدات ما را تشکیل میدهد که تماما چرم خالص است و به خاطر خاص بودنش استقبال از آن کم است. ضمن اینکه محصولات چینی و ترک بازار را قبضه کردهاند و بیشتر اجناس موجود در بازار متعلق به چشم بادامیهاست. افرا چرم مجموعه کاملی از انواع کیفهای چرم و برزنتی مانند کولهپشتی، کیفهای سهکاره، دستی، دوشی، ساک بیمارستان، کیف ابزار، اداری فانتزی و چرم را تولید و عرضه میکند.
سراجیان در ادامه میگوید: در حال حاضر کار خاصی از ما ساخته نیست و فقط سعی میکنیم با مختصر تولیدی که داریم این رقابت نابرابر را ادامه بدهیم؛ هم به لحاظ کیفیتی و هم از نظر حیثیتی. طرح چرم یا همان چرم مصنوعی و برزنتی هم مواد اولیهاش از چین میآید. میزان تولید و عرضه نسبت به دو سال گذشته بین 50 تا 60درصد کمتر شده و بازار در یک خواب خرگوشی طولانی فرورفته است. یک بخش از بازار فروش ما مدتی است که مسکوت مانده و آن ادارات و دستگاههای دولتی است.
به خاطر مشکلات اقتصادی که دولت دارد، بودجه برگزاری سمینارها و مراسمها از نصف هم کمتر شده و این مسئله باعث شده بخشی از بازار مصرفمان را از دست بدهیم، چون فعالیتی در این خصوص صورت نمیگیرد. تا قبل از این اتفاقات، یک اداره دولتی یکجا تا 10هزار کیف برزنتی اداری خریداری میکرد، ولی امسال اصلا بودجهای ندارد تا مراسمی را برگزار کند. کار ما و بقیه همکاران شده تولید و انبار کردن کالاهای فروش نرفته! البته این وضعیت هم تا یک جایی قابل تحمل است و بعد از آن معلوم نیست چه به سر تولیدکنندههای بینوا خواهد آمد.
کار تولیدی
این تولیدکننده قدیمی در مورد کار تولید میگوید: به شخصه توصیه نمیکنم کسی وارد این صنف و حرفه بشود، مگر اینکه بخواهد پولش را دور بریزد. اگر کسی واقعا میخواهد در این کار موفق شود باید درست و علمی کار کند و اگر توان و امکانش را دارد، بیاید صنعت چرم را به اسم ایرانیاش احیا و اجرایی کند. یعنی چرم خام را در داخل فرآوری کند نه اینکه برود از چین و ترکیه بیاورد و به اسم ایرانی بفروشد.
بهغیر از آن برای شروع کار و تولید نمونههای ساده یک فضای 15 – 10 متری و دوتا چرخ که بین یک تا 2 میلیون قیمت دارند کافی است. کلا برای فعالیت محدود بین 8 تا 10 میلیون تومان سرمایه لازم است، البته این حکم آبباریکه را دارد و نباید خیلی روی آن حساب کرد. در حال حاضر مجموعه افراچرم سه واحد تولیدی دارد که هرکدام بین 50 تا 70 مترمربع مساحت دارند.دو واحد در تهران و یکی دیگر در شهرستان قروه استان کردستان واقع است.
در این سه واحد کارگاهی مجموعا 45 نفر کار میکنند. سراجیان مشکلات پیشروی تولید رانت در واردات، قاچاق، مالیات کمرشکن و کمبود نقدینگی و بهره بالای بانکی عنوان میکند. تا وقتی رانت هست تولید روی خوش نمیبیند، چون سود در این است که بدون زحمت وارد کنی و بفروشی؛ حالا چه به سر بازار و بقیه تولیدکنندهها میآید مهم نیست. الان تعرفه واردات کیف ساک و چمدان 95 درصد است.
بعضیها به خاطر تعرفه بالا مستقیم وارد نمیکردند، بلکه پارچه و بدنه را جداجدا میآوردند و میچسباندند و به نام جنس خارجی مرغوب میفروختند. قاچاق که شاخ ودم ندارد، این هم یک مدل قاچاق است، حتما که نباید از مرز یا کوه وکمر بیاید. مورد بعدی که خیلی به ما ضربه زده نرخ بالای مالیات است. طی چهار - پنج سال گذشته سالانه بین 10 تا 15درصد به نرخ سال قبل اضافه میشد که نسبتا منطقی بود. اما از دوسال گذشته 100 تا 150درصد افزایش پیدا کرده است.
این از توان تولیدکننده خارج است و نمیتواند از پس آن برآید. قبلا مبلغ تعیین شده را در سه یا چهار قسط میگرفتند اما الان همه را یکجا مطالبه میکنند. سود بانکی هم که برای تولید 24 تا 28درصد و نرخ سود سپردهگذاری 18درصد است. کجای دنیا این طور است؟ به جای دادن مجوزهای واردات حمایت و نظارت را بیشتر کنند تا کارهای تولیدی جا بگیرد. این حرفه استعداد زیادی در اشتغالزایی دارد، چنانچه قبلا داشت. اگر شرایط فعالیت مناسب باشد بازدهی خوبی به همراه خواهد داشت.
مواد اولیه
بیشتر مواد اولیه این کار وارداتی است و از خارج کشور تامین میشود. واحد خرید چرم پا است (حدود 40 سانتیمتر) که هر پا 20 تا 50هزار تومان است و از داخل تهیه میشود. برزنت وارداتی است و طاقههای 50 یاردی آن 70 تا 80 تومان تمام میشود. چرم مصنوعی هم بین 10تا 15هزار تومان خرج برمیدارد. زیپ هم طاقهای است که نرخ آن 21 تا 37هزار تومان است. سرزیپ دانهای و از قرار 70 تا 600 تومان حساب میشود.