مدیر کارخانه «صنایع تولیدی چوب قائم» از بازار آشفته تولید چوب بستنی به «فرصت امروز» می گوید / تولید چوب بستنی ضرورت دارد

صنعت چوب بستنی سازی در ایران حدود 40سال است که شکل گرفته، اما واردات بی رویه از کشورهای دیگر باعث شده که تولیدکنندگان رمقی برای تولید نداشته باشند. با این حال مرتضی بخشی موحد، مدیر کارخانه صنایع تولیدی چوب قائم، آینده این بازار را روشن توصیف کرده  است. گفت و گوی «فرصت امروز» را با این تولیدکننده چوب بستنی می خوانید.

مرتضی بخشی موحد در رابطه با تعداد تولیدکنندگان این صنعت به «فرصت امروز» می گوید: از سال 1357 حدود 15کارخانه در این رسته شروع به فعالیت کردند که از این تعداد تولیدکننده شاید تنها 3یا 4 کارخانه در حال فعالیت هستند.

وی با بیان این جملات می افزاید: سرمایه گذاران و مصرف کنندگان این محصول با وجود اطلاع از تولید داخلی به واردات از چین روی آورده اند. آن وقت، منِ تولید کننده وقتی می گویم با چک سه ماهه حاضر به فروش تولیداتم هستم کسی از من خرید نمی کند. حاضر هستند پول را به صورت نقدی چندماه جلوتر به حساب چینی ها واریز کنند اما از تولید داخل حمایت نکنند.

موحد ادامه می دهد: تولیدکنندگان بی کیفیت این صنعت به سایر تولیدکنندگان داخلی خیانت کردند. باید با وجدان کار کنیم و بتوانیم مصرف کنندگان داخلی را به خرید از تولید داخلی مجاب سازیم.

وی می گوید: کیفیت محصولات تولیدی ما بسیار خوب است حتی با اجناس وارداتی برابری می کند و از نظر قیمت هم به صرفه تر است. چوب بستنی مثل نان می ماند و تولید آن در کشور ضروری و لازم است. اگر تولید در این بخش ادامه پیدا کند هم اشتغال زایی خواهیم داشت و هم صنعتی که 40 سال سابقه دارد پابرجا می ماند.

وی به آشفته بودن بازار چوب بستنی اشاره می کند و می گوید: فضای بازار بسیار آشفته شده است، هر صنفی با مشاغل دیگر وارد این بازار شده و به خاطر صرفه اقتصادی بالایی که برای شان به همراه دارد، واردکننده چوب بستنی شده اند و خود این امر باعث ورشکستگی تولیدکنندگان داخلی شده است. البته نه اینکه بگویم اصلا وارداتی صورت نگیرد اما باید این واردات به اندازه باشد، چراکه ما می توانیم برای بیش از نیمی از نیاز داخل تولید داشته باشیم. موحد با بیان این جملات می افزاید: آینده این کار روشن است بالاخره روزی کسی می آید که جلوی واردات بی رویه را بگیرد.

شروع 500میلیون تومانی

موحد در رابطه با میزان سرمایه مورد نیاز می گوید: این کار،  کار سنگینی است و نیاز به یک پشتکار قوی احساس می شود. برای شروع کار یک سرمایه 500میلیون تومانی با در اختیار داشتن یک فضای 2 تا 3هزار متری که هزار متر زیربنا داشته باشد ضروری است. همچنین این فضا باید 50 تا 100 متر آمپر برق و گاز صنعتی نیز داشته باشد.

در مورد تجهیزات نیز باید بگویم دستگاه های اصلی تولید ایرانی هستند و بهتر هم این است که ایرانی باشند اما دستگاه هایی که مربوط به کیفیت است مثل دستگاه های صیقل باید از چین،  آلمان،  اوکراین یا دانمارک وارد شوند. بازه قیمتی دستگاه ها نیز متفاوت است به طور مثال یک دستگاه سورتینگ با کیفیت چینی 60میلیون تومان است اما همان دستگاه با یک برند دانمارکی 120میلیون تومان قیمت دارد. نیروی کار مورد نیاز نیز بسته به اتومات بودن دستگاه ها متفاوت است.

به طور مثال اگر دستگاه نیمه اتومات باشد برای تولید روزانه 15 تا 20عدد کارتون 10هزار عددی نیاز به 20نفر نیروی کار برای یک شیفت است. وی در رابطه با دستگاه های مورد استفاده می گوید: شما از یک درخت یک قطعه کوچک می سازید به همین جهت مقاومت دستگاه باید بالا باشد. علاوه بر این ، قبل از خرید دستگاه های وارداتی باید از بازار یدکی قطعات آن دستگاه، در داخل کشور مطمئن شد. اصولا دستگاه های وارداتی از چین به صرفه تر است چون قطعات و لوازم یدکی آن در ایران موجود است یا به راحتی می توان آن قطعه را وارد کرد در صورتی که قطعات یدکی ماشین آلات اروپایی در ایران کم است.

موحد با بیان این جملات می افزاید: مواد اولیه موردنیاز صنعت ما از گیلان تامین می شود. چوب صنوبر سفیدی که جوان باشد و زیر 15سال سن داشته باشد، بهترین چوب برای تولید چوب بستنی است. البته از چوب تبریزی هم استفاده می کنند اما این چوب به دلیل سبک بودن تا حدی شکننده است و مقاومت پایین تری دارد.

وی ادامه می دهد: به همین منظور جنگل کاری های صنعتی در شهرهای شمالی کشور صورت گرفته  است. برای تولید چوب بستنی روزانه 22 تن چوب مصرف می کنیم که به ازای هر چوبی که قطع می شود دو نهال باید کاشت.

موحد در رابطه با انگیزه تولید با این حجم واردات می گوید: من از 18سالگی در این کار مشغول هستم. پدر من هم 40سال است که در این صنعت فعالیت می کند.  تمام زندگی و سرمایه من در این کار است پس چاره ای برای ادامه دادن ندارم. علاوه بر اینکه اشتغال زایی هم کرده ام و نمی توانم کارگران خود را بیکار کنم.

صادرات به عراق و افغانستان

وی در پاسخ به این سوال که آیا صادراتی هم در این حوزه صورت می گیرد به «فرصت امروز» می گوید: حدود 70درصد چوب بستنی تولیدی شرکت ما به عراق و افغانستان صادر می شود.

وی در رابطه با حجم صادرات خود می گوید: اگر 2میلیارد تومان تولید داشته باشم یک میلیارد آن صادر می شود. در رابطه با جواز کسب و کار هم باید بگویم مجوز کسب را از اتحادیه درودگران دریافت می کنیم که این مشکل عمده صنعت ما است زیرا تولید ما هیچ ارتباطی به این اتحادیه ندارد. جواز صنایع را از صنایع معادن دریافت و پروانه بهداشت را از وزارت بهداشت و دانشگاه  مواد غذایی درخواست می کنیم در حالی که تا چهار سال گذشته دریافت پروانه بهداشت ضرورتی نداشت.

موحد در رابطه با تهدیدهای این صنعت می گوید: واردات بی رویه مهم ترین تهدید این صنعت محسوب می شود. مسئله دیگر کیفیت محصولات است که تولیدکنندگان باید رعایت کنند. من به عنوان تولیدکننده اگر جنس خوب تولید نکنم نخستین خیانت به خودم است زیرا خریداری نخواهم داشت.

موحد ادامه می دهد: هیچ تسهیلاتی دریافت نکرده ام و از این جهت خدا را شکر می کنم. زمانی که وام هایی با بهره های بالا با 22درصد به تولید کنندگان داده می شود دیگر دلیلی برای گرفتن تسهیلات وجود ندارد. ترجیح می دهم در سطح پایین تر تولید کنم و تسهیلاتی دریافت نکنم.

تنها 3 تولیدکننده فعال در این صنعت باقی مانده است

علی علیجانی از دیگر تولیدکنندگان این صنعت به «فرصت امروز» می گوید: در حال حاضر از بین 12کارخانه تولید چوب بستنی شاید سه تولیدکننده فعال باشند. واردات بی رویه باعث شده است بسیاری از کارخانجات تولید خود را تعطیل کنند.

وی ادامه می دهد: برای شروع سرمایه گذاری به یک فضای 500متری نیاز داریم که قیمت آن حدود 200میلیون تومان است. تجهیزات هم اگر در داخل کشور تولید شوند 100میلیون تومان و اگر از خارج و کشور چین وارد شوند قیمت آنها بین 300 تا 400میلیون تومان متغیر خواهد بود.

علیجانی مهم ترین مشکل تولید را واردات بی رویه می داند و ادامه می دهد: تا چند سال گذشته به صورت شبانه روز تولید داشتیم و چوب های تولیدی به سرعت فروش می رفت اما در حال حاضر تولید ما بسیار محدود است.