بسیاری از رسانههای تبلیغاتی که در کشور ما وجود دارند با مشابه خارجی خود متفاوتند. رسانههایی که از پایه، چیزی شبیه به همتای خارجی خود هستند ولی در مقایسه کلی با آنها و به لحاظ کارکرد کاملا متفاوتند؛ مانند شیری که وقتی وارد کشور ما میشود یال و دندان خود را از دست میدهد. برای مثال پنلهای شیشهای که به منظور تبلیغات وارد کشور ما شدند، بعد از مدتی کاربرد اصلی خود را از دست دادند و به یک تابلو برای چسباندن تراکتها تبدیل شدند. این در حالی است که اگر این رسانههای وارداتی به درستی مورد استفاده قرار بگیرند، مطمئنا به روند پیشرفت این صنعت در کشورمان کمک بزرگی میکنند.
روند بهبود در این صنعت کند است
مهدی بهجت، قائممقام مدیرعامل شرکت ایما نقشینه یکی از شرکتهای رسانه دار در کشورمان در این باره به «فرصت امروز» میگوید: تمام رسانههایی که وارد کشور میشوند به دلیل مشکلات خاص خود، ایرانی شدهاند.
برای مثال وقتی پنلهای شیشهای وارد کشور شدند، مشکلات خاص خود را داشتند، چون در خارج از کشور در این رسانهها از شیشههایی استفاده میکردند که مانع انعکاس نور روی آنها میشد. وقتی این رسانهها با این شیشهها وارد کشور شدند در همان ماههای اول عابران هنگام عبور از کنار این رسانهها به راحتی آنها را میشکستند.
قیمت این شیشهها بسیار بالاست و شرکت برای صرفهجویی مجبور به استفاده از شیشههای معمولی شد؛ شیشههایی که عملا کاربرد اصلی رسانهها را از بین میبرد. اگر در این پنلها از شیشههای معمولی استفاده شود از صبح تا بعدازظهر چیزی روی پنلها دیده نمیشود چون نور انعکاس پیدا میکند و رسانه عملا کاربردی ندارد. با وجود این ما به ناچار، مجبور به ایرانی کردن این رسانه شدیم.
کارشکنی ارگانهای دولتی در ورود رسانههای جدید
بهجت میگوید: علاوه بر مشکلاتی که عابران برای این رسانهها ایجاد میکنند، خود نهادهای دولتی هم بعضا نسبت به این رسانههای جدید مقاومت دارند. بهعنوان مثال زمانی که میخواستند استرابرد و پرتابل را نوردار کنند، شهرداری با آن مخالفت کرد. ایجاد بهبود در این حرفه سخت است، چه رسد به وارد کردن رسانههای جدید در صنعت تبلیغات کشور.
البته اینها رسانههای جدید نیستند و در واقع ایده کشورهای خارجی را کپی و وارد کشورمان کرده ایم، چون چندین سال در این صنعت از آنها عقبتریم. ایدههای آنها را کپی کردهایم ولی نمیتوانیم این ایدهها را مانند آنها اجرا کنیم، درنتیجه با توجه به شرایط کشور مجبور به تغییر آنها هستیم.
همیشه باید مواظب دزدها بود
این کارشناس تبلیغات میگوید: همیشه ما در کنار خلاقیت در این حرفه باید مراقب دزدها نیز باشیم چون هر لحظه امکان دارد که دزدها زندگی شرکتهای رسانه دار را ببرند. معمولا فعالیتهای تبلیغاتی در کشور ما با معضلات اجتماعی همراه است.
برای مثال شرکت ما در تبلیغات اتوبوسی بسیار پیش رو بوده است. اما تبلیغات در این حوزه بسیار سخت است چون هر لحظه امکان دارد، اتوبوس تصادف کند، کثیف شود یا استیکرهای تبلیغاتی توسط راننده یا مسافران کنده شود.
اجرای رسانه نیز در کشور ما سختیهای خاص خود را دارد، برای مثال نمیتوان از اتوبوس برای بسیاری از محصولات خوراکی و نظافتی استفاده تبلیغاتی کرد یا نمیشود محصولات شوینده را روی ماشین گلی وکثیف تبلیغ کرد. تبلیغات مانند ناخودآگاه و خودآگاه فرد عمل میکند؛ در پس ناخودآگاه هیچ فردی، استیکرهای آلوده و نامرتب با محصولات شوینده جور در نمیآید. با این حال مقرون به صرفه بودن رسانه و آسان بودن اجرای آن هم بسیار مهم است.
تبلیغات وحشتآور در ایران
بهجت اضافه میکند: البته هستند شرکتهایی که در این حوزه برای نخستین بار درکشور رسانه ایجاد کرده اند، رسانههایی که با دیدن تبلیغات روی آن جز وحشت چیز دیگری نصیب مشتریان نمیشود.
این رسانه حریم ریلی است، وقتی شرکتها روی حریم ریلی تبلیغ میکنند، آیا پس از آن از مردم نظرسنجی کردهاند که چقدر تبلیغات در خرید آنها تاثیرگذار بوده است. حریم ریلی محیطی است که هر بیننده با دیدن آن فیالنفسه میترسد. حال باید در ایران مخاطبان محو آن شوند و انتظار هم داشته باشیم مخاطبان با دیدن آنها به سمت خرید محصول بروند.
حریمهای ریلی از آن دسته رسانههای ایرانی است که فقط توسط شرکتهای داخلی مورد استفاده قرار میگیرد. این رسانهها نه تنها زیبا نیستند، بلکه جز ترمز قطار، براده آهن و کثیف بودن چیزی دیگری را یادآور نمیشوند.