گزارشی از سازوکار موفقیت در بازار / برندسازی رمز موفقیت است

«بازار مواد غذایی، بازار سودآوری است و سرمایه گذاری در این بازار با همه ریسک های احتمالی اش ظرفیت سوددهی بالایی دارد» جملاتی از این دست در بازار مواد غذایی به وفور یافت می شود. همین امر موجب شده در این بخش هم آمار تولید و تولیدکننده بالا باشد و هم آمار اشتغال.

اما نکته ای که در این میان وجود دارد مربوط به بر باد رفتن برندهای یک شبه است؛ برندهایی که چند صباحی هستند و چون مواد غذایی با ذائقه آدم ها ارتباط مستقیم دارد با کوچک ترین اشکالی در کار به کلی رو به زوال می روند.

یکی از بازارهایی که طی یکی دو سال اخیر با رسوایی های زیادی مواجه بوده، بازار تولید و مصرف آبلیمو است؛ اخباری که از رسانه های مختلف پخش شد و این بازار را با مشکلات زیادی مواجه کرده است اما از آنجایی که این محصول همچنان از موارد پرمصرف خانوارهای ایرانی است، کماکان تولیدش ادامه دارد، به ویژه تولید سنتی و کارگاهی و حتی خانگی اش.

در این گزارش به روند سرمایه گذاری در این صنعت می پردازیم و هزینه های لازم برای ورود به این بخش را بررسی می کنیم.

همه چیز به مویی بند است

حمید ابراهیمیان، تولیدکننده برند سلطانی درباره نحوه فعالیت خود در این زمینه به «فرصت امروز» می گوید: با توجه به اینکه تولید آبلیموهای سنتی در بسیاری از شهرها و استان ها مرسوم است برخی افراد که سرمایه های خرد دارند براین باورند که می توانند وارد این صنعت شده و منافع خوبی نیز به دست آورند، درحالی که واقعیت تولید این نیست.

ابراهیمیان با اشاره به ورود خود به این صنعت می افزاید: اگرچه من هم با همین شیوه وارد شدم اما به سرعت دریافتم که اگر واقعا قصد ادامه حیات تجاری دارم لازم است بزرگ تر از یک فروشگاه کوچک و یک دستگاه آبگیری فکر کنم و از این رو با سرمایه ای حدود 200میلیون تومان از اواسط دهه 70 وارد بازار کار شدم و در استان اصفهان کارگاهی را احداث کرده و برند خود را روانه بازار کردم.

این تولید کننده که امروز توانسته سرمایه گذاری خود را در ابعاد بزرگ تری گسترش دهد و زمینه اشتغال 30 نفر را فراهم کند معتقد است تنها اصول موفقیت در این نوع سرمایه گذاری جلب اعتماد مشتریان و یکسان بودن کیفیت است، چون در صورت انتخاب نشدن کل سرمایه از بین خواهد رفت.

صاحب برند سلطانی در ادامه تاکید کرد افرادی که امروز قصد ورود به دنیای تولید این گونه افشره ها را دارند بهتر است در ابعادی بزرگ تر فکر کنند و تک محصولی برنامه ریزی نکنند چون اگر به دنبال تولید تنها یک نوع محصول باشیم احتمالا در دنیای پررقیب امروزی حذف شده و مجبور به ترک بازار خواهیم شد که دلیل اصلی آن افزایش هزینه های تولید تک محصولی است.

اطلاعاتی کاربردی

این تولیدکننده برای آگاهی علاقه مندان به سرمایه گذاری در این صنعت تجهیزات و مراحل تولید را برشمرده و می گوید: برای تولید صرفا محصول آبلیمو سرمایه گذار متناسب با ظرفیت خطوط تولیدی که در نظر دارد باید فضای باز و سالنی در اختیار داشته باشد که اگر فرض براین باشد که این واحد تولیدی ظرفیتی معادل 600تن در سال دارد تقریبا به 4هزار متر فضای کلی و یک هزار متر فضای سالنی نیاز دارد.

ابراهیمیان می افزاید: تجهیزاتی که تولیدکننده برای رسیدن به این حجم تولید نیاز دارد عبارتند از میز کار با ورق گالوانیزه، چرخ آبلیموگیری، دستگاه برش زن، فیلترهای مخصوص، دستگاه پاستوریزاتور با حداقل ظرفیت 500کیلوگرم در ساعت، دستگاه شیشه پرکن و پرس درب بطری، مخازن مختلف استیل، سیستم شست وشو، نوارهای نقاله جهت انتقال لیمو و در نهایت محصول نهایی و دستگاه شیرینک.

این فعال صنفی ریزه کاری های تولید را نیز این گونه شرح می دهد: براساس استانداردهای تولید از هر 2/5کیلوگرم لیموی تازه تقریبا یک کیلوگرم آبلیموی پاستوریزه تولید می شود و با توجه به محدودیت های جدید بسته بندی آبلیمو که بالاتر از بطری 1/5لیتری غیرمجاز شناخته شده است، باید برای بسته بندی برنامه ریزی کرد.

این درحالی است که بهترین گزینه و سودآورترین اندازه شیشه برای تولیدکنندگان بسته بندی 250سی سی خواهد بود. وی درباره تعیین میزان ضایعات هنگام برنامه ریزی تولید نیز می گوید: برای بسته بندی بهترین گزینه این است که تقریبا 3درصد کل را به عنوان ضایعات درنظر داشته باشیم چون در طول مسیر احتمالا برخی ظروف یا از بین خواهند رفت یا اینکه از ابتدا دارای مشکلاتی بوده اند. پس برای محاسبه میزان بطری مورد نیاز یا برچسب های برند همواره باید 3درصد اضافه تر از آنچه تولید می کنیم موجودی انبار داشته باشیم.

صاحب برند سلطانی درباره میزان مصرف نایلون در آخرین مرحله یعنی بسته بندی کالا یا همان شیرینک خودمانی می افزاید: با توجه به ابعاد بسته بندی و البته ارتقای محصولات به طور متوسط برای هر 12عدد بطری 50گرم نایلون شیرینک لازم است که سرمایه گذاران می توانند متناسب با میزان تولید خود یعنی تعداد بطری تولید شده برنامه ریزی کرده و سفارشات لازم را بدهند.

فوت و فن بقا در بازار

این فعال صنفی درباره چگونگی بقا در بازار پر رقیب امروزی نیز می گوید: شاید در نگاه اول تبلیغات در زمینه صنایع غذایی مهم به نظر آید، اما نباید فراموش کنیم که تنها راه ماندگار شدن در بازار جلب نظر مخاطبان با ارائه کیفیت مناسب در محصولات است چون صنایع غذایی باید کیفیت مناسب داشته باشد تا خریداران برایش هزینه کنند، این یعنی اصول اولیه برندسازی.

وی تاکید می کند بهترین روش برای بقا در بازار زندگی کردن با مشتریان است تا به نوعی مخاطبان محصولات شما دریابند که شما نیز از خود آنها هستید و همانطور که به سلامتی و تغذیه خود اهمیت می دهید سلامتی و بهداشت آنها را نیز مدنظر دارید. به عنوان مثال سیستم ارتباط با مشتریان و البته نظرسنجی های متداول است چون با این روش مخاطبان محصولات شما واقعا احساس امنیت خواهند کرد به این ترتیب که می دانند همیشه شما در دسترس هستید و پاسخگوی آنها.

سودکم؛ فروش بالا

ابراهیمیان در ادامه یکی دو نکته هم درباره میزان سودآوری این گونه سرمایه گذاری ها می گوید که عبارتند از سیاست های فروش و قیمت گذاری محصولات تاجایی که بتواند آینده تجاری محصولات و تولیدی شما را تعیین کند. یکی از این سیاست ها مربوط به فروش محصولات با سود متعارف اما تیراژ بالاست.

وی تاکید می کند: از آنجایی که صنایع غذایی می تواند با برخی راهکارها سودآوری بالایی برای سرمایه گذاران شان داشته باشند بعضا برخی وسوسه شده و به سمت شیوه های غیراصولی سوق داده می شوند که در واقع از همان لحظه روند نابودی سرمایه  آنها آغاز شده است. بنابراین بهترین نکته این است که سیاست فروش را براساس سودی متعارف و کم تنظیم کنیم اما تیراژ فروش را به گونه ای بالا ببریم که سودآوری معقولی را تجربه کنیم.

به اعتقاد وی، سیاست بعدی فروش مربوط به استفاده از تخفیف های دوره ای است به این صورت که برخی از ایام سال محصول تازه لیمو در بازار گران خواهد شد، بنابراین تقاضای آبلیمو در بازار نیز روند صعودی به خود می گیرد که این نکته می تواند عاملی در افزایش قیمت برخی محصولات اینچنینی نیز باشد اما فرصت طلایی دقیقا همین موقع است تا مالکان برند با استفاده از تقاضای بالا به نوعی برنامه ریزی کنند که محصولات مثلا 10درصد تخفیف داشته باشد. این روش می تواند حداقل 30درصد در افزایش فروش تاثیرگذار بوده و عاملی در ایجاد ارزش افزوده بالاتری برای سرمایه گذار باشد.