بررسی بازار کاغذ گلاسه و مقوا در «فرصت امروز» / بازار مقوا بهترین محل سرمایه گذاری

بازار کاغذ گلاسه در ایران یک بازار کاملا وارداتی است، طوری که 100درصد نیاز بازار از کشورهایی مثل چین،  اندونزی و کره تامین می شود. سالانه 40هزار تن کاغذ گلاسه در ایران مصرف می شود و همین حجم کم مصرف و بازار محدود باعث شده هیچ تولیدکننده ای به سمت تولید در این حوزه نرود و واردات بر تولید ترجیح داده شود.

بازار مقوا اما بازار بسیار مناسبی برای سرمایه گذاری تلقی می شود،  گرچه عمده این بازار نیز دست واردات است و تنها 30درصد بازار را تولیدکنندگان ایرانی تامین می کنند. برای آگاهی از مهم ترین بازار دنیا که قیمت آن تحت تاثیر بازار جهانی است، «فرصت امروز» گفت و گویی را با ابوالفضل روغنی، رئیس اتحادیه کاغذ و مقوا داشته است که در ادامه می خوانید.

حجم کم تولید و قیمت بالا،  دلیل بی انگیزه بودن سرمایه گذاران

رئیس اتحادیه کاغذ و مقوا در رابطه با تولید کاغذ گلاسه در ایران می گوید: 100درصد کاغذ گلاسه موجود در کشور وارداتی است. در واقع هیچ گونه تولیدکننده ای در این حوزه فعالیت نمی کند. دلیل این موضوع هم حجم کم مصرف بازار داخلی است و همین مسئله باعث شده استقبالی برای تولید داخل وجود نداشته باشد.

وی با بیان این جملات می افزاید:  حجم کم بازار مصرف باعث شده است کاغذ گلاسه با قیمت های بالایی در بازار عرضه شود. این نوع کاغذ، بازار خاص خود را دارد و برای مجلات شیک و بسته بندی های لوکس مورد استفاده قرار می گیرد.

روغنی با اشاره به اینکه کاغذ نیز مثل خیلی از محصولات قیمت جهانی دارد، ادامه می دهد: این بازار نیز تحت تاثیر بازار جهانی تغییر قیمت می دهد،  البته چند سالی است قیمت کاغذ گلاسه کاهش داشته است. در حال حاضر میانگین قیمت هر بند کاغذ تحریر در بازار تهران 74 تا 75 هزار تومان و میانگین بهای هر کیلو کاغذ گلاسه نیز 3هزار و 300 تا 3 هزار و 450تومان است.

 وی با بیان اینکه این واردات عمدتا از کشورهای اندونزی،  چین، کره و کشورهای اروپایی انجام می شود،  می گوید: به دلیل اینکه کشور ما یک کشور واردات پذیر است،  اگر تولیدی هم در این حوزه در کشور رخ دهد،  با استقبال مواجه نخواهد شد. طبیعی است زمانی که واردات صورت می گیرد قیمت های فروش هم مناسب نخواهد بود،  زیرا رقابتی برای آن وجود ندارد.

رئیس اتحادیه کاغذ و مقوا با بیان این جملات می افزاید: تجهیزات و ماشین آلات مورد نیاز برای این خط تولید باید وارد شود که  این واردات نیز معمولا از کشورهای صنعتی پیشرفته مثل کره و ژاپن صورت می گیرد. در رابطه با قیمت این تجهیزات باید بگویم به دلیل اینکه برآوردی برای تولید در داخل نداشته ایم، قیمت دقیق ماشین آلات مورد نیاز را در اختیار نداریم. روغنی می گوید: سالانه 40 هزار تن کاغذ گلاسه مورد نیاز کشور است، به همین جهت هیچ تولیدکننده ای انگیزه ای برای تولید در این حوزه ندارد.

تولید در این بخش مانند این است که شما یک اتوبوس بخری و بدانی روزانه 10 نفر مسافر بیشتر نداری. وی ادامه می دهد:  تجهیزات این خط تولید بسیار هزینه بردار است و تولید کاغذ گلاسه در ایران به هیچ عنوان صرفه اقتصادی ندارد، مگر اینکه این خط تولید به منظور صادرات شکل گیرد.

کشوری واردات پذیر و خارجی پسند هستیم

روغنی در رابطه با بازار مقوا می گوید: بازار مقوا بازار بسیار مناسبی به جهت سرمایه گذاری و تولید است. در حال حاضر یک واحد تولیدی در اصفهان در این حوزه مشغول به کار است که سالانه 100 هزار تن مقوا تولید می کند، در صورتی که ظرفیت و کشش بازار 300 الی 400 هزار تن در سال است. اما چیزی که در این بازار هم مثل بازار کاغذ گلاسه شایان توجه است حجم بالای واردات است، به گونه ای که 70درصد نیاز بازار وارد شده و تولیدکنندگان داخلی تنها 30درصد بازار را تامین می کنند.

وی با بیان این جملات می افزاید: بازار ایران ظرفیت بالایی برای تولید مقوا دارد، اما در این بین باید به چند نکته توجه داشت؛ اول اینکه بازار داخلی ما  خارجی پسند است و میل بالایی به مصرف گرایی داریم. دیگر اینکه اقتصاد ما اقتصاد شفافی نیست و وضعیت ارز متغیر است. همین شرایط مزیت سرمایه گذاری این حوزه را کاهش می دهد.

رئیس اتحادیه کاغذ و مقوا با اشاره به اینکه قاچاق در این حوزه به دلیل ارزش پایین محصول رایج نیست،  می گوید: معمولا کم اظهاری یا بد اظهاری هایی در این بخش رخ می دهد اما با قاچاق عمده ای در این حوزه مواجه نیستیم. وی در رابطه با آسیب های سرمایه گذاری در این حوزه می گوید: مهم ترین مشکل این صنعت کمبود مواد اولیه در کشور است. دیگر اینکه واحدهای کاغذسازی به آب بسیار زیادی نیاز دارند و همین مسئله باعث شده انگیزه ایجاد چنین واحدهای تولیدی کاهش یابد.

روغنی با بیان این جملات می افزاید: حجم سرمایه گذاری در این حوزه بسیار بالا بوده، در صورتی که بازده سود آن بسیار پایین است.  این دلیل و مجموع دلایل ذکر شده باعث می شود مزیت سرمایه گذاری در این حوزه کاهش یابد.

این فعال صنفی در رابطه با انواع مقواهای موجود در بازار می گوید: مقواهای پشت طوسی،  پشت نخودی و پشت سفید از جمله مقواهای موجود در بازار هستند که این واژه ها اصطلاحات بازاری هستند. گفتنی است تفاوت آنها در بازار مصرف آنهاست. مواد اولیه مقواها ویرجین و خمیر سفید است که این خمیر سفید به صورت کامل وارد می شود. بخش بازیافت این مقواها نیز در داخل وجود دارد اما در این حوزه نیز با کمبودهایی مواجه هستیم.

روغنی با اشاره به وارداتی بودن ماشین آلات تولید مقوا  می گوید: تجهیزات مورد استفاده در این صنعت به ویژه مقواهای پشت طوسی،  به طور 100درصد از کشورهایی مثل  کره،  چین، ژاپن و کشورهای اروپایی وارد می شود. قیمت این دستگاه ها نیز بستگی به ظرفیت تولید،  تنوع و عرض بیشتر از 80 میلیون یورو شروع می شود که این کمترین قیمت موجود برای چنین دستگاه هایی است.

سرمایه اولیه

در رابطه با میزان سرمایه  اولیه برای راه اندازی یک واحد تولیدی کاغذ گلاسه باید درنظر داشت که هیچ گونه واحد تولیدی در داخل در این حوزه فعالیت نمی کند و100 درصد کاغد گلاسه مورد مصرف کشور وارداتی است؛ به همین جهت هیچ گونه برآورد قیمتی برای راه اندازی یک واحد تولیدی وجود ندارد.

اما برخی کارشناسان معتقدند برای راه اندازی یک واحد تولیدی این چنینی داشتن حداقل 80 میلیون یورو ضروری است. مواد اولیه مورد نیاز این صنعت خمیر سفید است که هم در داخل و هم از کشورهایی مثل چین،  کره و اندونزی وارد می شود. ماشین آلات نیز از 6 میلیاردتومان گرفته به بالا (بسته به ظرفیت تولید) از کشورهای اروپایی، کره و ژاپن وارد می شود. برای شروع فعالیت در یک واحد 17 هزار متر مربعی، داشتن 150 نیروی کار ضروری به نظر می رسد که از این تعداد باید 100 نفر آنها نیروی متخصص و با مهارت های کافی باشند.

مجوز و ریسک ها

برای گرفتن مجوز در این حوزه،  همانند تمام صنایع، مراجعه به سازمان صنایع برای اخذ مجوز ضروری است. اما از آن جا که این صنعت با پسماند در ارتباط است اخذ مجوز از سازمان محیط زیست و داشتن تعاملاتی با این سازمان طبیعی به نظر می رسد. گرچه 70 درصد بازار مقوای ایران وارداتی است اما باید درنظر داشت این بازار کشش و ظرفیت های قابل توجهی به منظور سرمایه گذاری دارد.

فعالان این صنعت واردات بی رویه در این حوزه را یکی از مهم ترین مشکلات موجود در این بخش عنوان می کنند. علاوه بر این مورد، کمبود مواد اولیه مورد نیاز این بخش و مصرف بالای آب در این صنعت از ریسک های سرمایه گذاری در این حوزه محسوب می شود.

گفتنی است یکی از مشکلات دیگری که این صنعت با آن مواجه است مصرف گرا بودن مردم و عدم حمایت های آنان از کالاهای تولید داخل است. تمام این موارد می تواند مزیت سرمایه گذاری در این حوزه را کاهش دهد.

ارتباط با نویسنده: leilashirzad69@gmail.com