وقتی از ظرفیتهای گسترده ذخایر مس در ایران مینویسیم یعنی میتوان این امید را به افراد زیادی داد که سرمایههای خود را به معادن مس ببرند و در آنجا هزینه کنند، اما این تنها یک قسمت کار است و دستاندازهای زیادی در این جاده مسی وجود دارد. اما نکات قابل توجه بسیاری نیز وجود دارد. تنوع تولید از جمله همین نکات است که میتواند مجابکننــده سرمایهگذاران باشد.
برای بررسی زمینههای سرمایهگذاری، هزینههای مورد نیاز، ریسکها و تهدیدهای بازار سرمایهگذاری روی مس و. . . گفتوگویی داشتهایم با مریم نصیری خلیلی که مدیرعامل شرکت تأمینکننده مواد اولیه مس برای کارخانجات تولید سیم و کابل است.
خلیلی حرفهایش را با ظرفیتهای گسترده مس برای ایجاد اشتغال آغاز میکند و میگوید: وقتی قرار است از بازار مس حرف بزنیم در واقع باید از معدن شروع کنیم. معدنی که سنگ مس را در خود جای داده است و باید توسط شرکتهایی و با استفاده از ماشینآلاتی استخراج شود.
قابل ذکر است که شرکت ملی مس بزرگترین مجموعه تولید مس در ایران است که از صفر تا 100محصولات مسی را تولید میکند و کاملترین مجموعه در این زمینه است و میزان تولیدات مس محتوای کنسانتره آن به 217هزار تن در سال گذشته رسیده است.
به این مورد باید حدود 10شرکت دیگر را هم اضافه کنیم که در زمینه استخراج معادن کار میکنند و خریدار محصولاتشان هم شرکت ملی مس است و حدود 15هزار تن مس محتوای کنسانتره تولید میکنند. نصیری ضمن تأیید این نکات ادامه میدهد: در این مرحله یک حلقه از زنجیره کسبوکارها شکل میگیرد.
در مرحله بعد به فرآوری محصولات میرسیم که حلقههای بعدی این زنجیره را تشکیل میدهند.مرحلهای هم داریم که ضایعات مس به چرخه تولید برمیگردند و بازار دیگری در زمینه تأمین مواد اولیه از ضایعات مسی شکل میگیرد. ضایعاتی که معمولاً از سیم، کابل، تابلوبرق، ظروف مسی و. . . به دست میآیند.
وی همچنین اشاره میکند که محصولات مسی در ایران و خارج از ایران بازار فروش دارند. انواع مفتولها، شمش، اسلپ و بلید از جمله محصولات صادراتی ایران هستند. همچنین از عراق و ازبکستان ضایعات مسی برای مصارف داخلی وارد میشود.
هزینهها و ریسکهای بازار
نصیری میگوید: بازار مس براساس بازار جهانی و براساس نرخ دلار محاسبه قیمتی میشود. بنابراین سرمایهگذار باید بسیار هوشمند باشد و بتواند پیشبینی درستی از بازار داشته باشد، چون ممکن است مقولهای در یک برههای از زمان دارای صرفه اقتصادی باشد و چند ماه بعد ضررده باشد. وی اشاره میکند که بازار مس، بازاری بسیار تخصصی است و سرمایه بالای اولیه نیاز دارد.
مثلاً تنها برای راهاندازی یک خط شمشریزی که تخصصی هم محسوب نمیشود و مرحلهای ابتدایی در این صنعت به شمار میرود، حداقل به 10میلیارد تومان سرمایه اولیه نیاز است. همچنین باید سولهای هزار متری در اختیار داشته باشید.
نصیری در مورد حجم اشتغالزایی این میزان از سرمایهگذاری میگوید: راهاندازی چنین واحدی با یک شیفت کار برای 15نفر و با دو شیفت کاری برای 30نفر ایجاد اشتغال میکند.