انسان برای خانه خود پنجرهای گذاشت تا از آن نگاهی به بیرون خانهاش بیندازد و هوایی عوض کند، لازم بود تا این چارچوب، یک پوشش داشته باشد و چه چیزی بهتر از اینکه این پوشش بیرنگ و شفاف باشد تا دنیای بیرون را بهتر به نظاره بنشیند. برای رفع این نیاز بهترین گزینه شیشه بود؛ شیشهای که البته در تاریخچه آن گفته شده وقتی حدود ۳۶۰۰ سال پیش از میلاد مصریها آن را به کار گرفتند به دلیل وجود ناخالصیهای فراوانی که داشت نور را عبور نمیداد و رنگی به نظر میرسید اما با گذر زمان و پیشرفت تکنولوژیها و علم انسان، چگونگی شفاف کردن شیشه هم به کاری معمول تبدیل شد و پس از آن انواع شیشه با کاربریهای متفاوت به تولید و بهرهبرداری رسید.
در دنیای امروز میل فزاینده افراد به استفاده از انواع شیشه در زندگی مسئلهای جالب توجه است، آسمانخراشهای شیشهای، آپارتمانهای بلندبالا با دیوارهای شیشهای، اتاقکهای شیشهای، پنجرههای وسیع رو به شهر در اتاق کارها و حتی استفاده از شیشه بهجای کاشی و سرامیک در کف و دیوارهای ساختمان از دستاوردهای دنیای شیشهای امروز است. «فرصت امروز» تلاش کرده تا در این گزارش چند و چون سرمایهگذاری در یک کارخانه تولیدکننده شیشه را از نظر بگذراند و شرایط بازار و فرصتهای سرمایهگذاری در آن را بررسی کند.
توجیه اقتصادی بالا در مواد اولیه داخلی
کــارشنــاســان اقتصــادی معتقـدنـد سرمایهگذاری باید در حوزههایی باشد که توجیه اقتصادی بالاتری دارد و سرمایهگذار در حوزه خود بتواند مواد اولیهاش را در داخل کشور و با سهولت تهیه کند تا تولید توجیه اقتصادی داشته باشد. در تولید شیشه بهعنوان یکی از صنایع ساختمانی با توجه به اینکه حدود صددرصد مواد اولیه در داخل کشور بهراحتی قابل دسترسی و دستیابی است میتوان گفت این سرمایهگذاری توجیه اقتصادی بالایی را به همراه دارد.
سیلیس، سدیم کربنات، آهک، اکسیدمنیزیم و دولومیت مواد اولیه شیشه هستند که معادن این مواد در ایران وجود دارد و تمامی این مواد با سهولت و قیمت پایین در دسترس است و شاید همین مسئله نخستین و مهمترین مزیت این سرمایهگذاری به حساب بیاید. به ظن کارشناسان و تولیدکنندگان این حوزه، این صنعت میتواند صنعت درآمدزایی برای کشور باشد و با موفقیت موجب سود برای سرمایهگذار و کشور شود.
تکنولوژیهای مدرن به صنعت شیشه هم رسید
تحقیقات گروه «فرصت امروز» نشان میدهد که پیشرفت تکنولوژی به صنعت شیشه هم رسیده و طی پنج سال اخیر این صنعت در دنیا و همچنین در کشور بسیار ارتقا پیدا کرده و با تکنولوژیهای جدید بهرهوری بالاتری را به دست آورده است. اصلیترین بخش یک کارخانه تولیدکننده شیشه، ماشینآلات خط تولید آن است که طی سالهای اخیر چند نفر از تولیدکنندگان ایرانی هم تلاش کردهاند تا همپای کشورهای اروپایی این ماشینآلات را بهروز کرده و سیستمهای خود را در راستای افزایش بهرهوری ارتقا دهند.
در تکنولوژیهای مدرن نیروی انسانی کمتری درگیر کار است و انرژی کمتری برای تولید نهایی صرف میشود به علاوه حجم تولید افزایش مییابد اما بسیاری از کارخانههای داخلی همچنان با سیستمهای سنتی و ماشینآلات گذشته در حال فعالیت هستند که میتوان ارتقای این ماشینآلات و سیستمها را هم بهعنوان یک فرصت سرمایهگذاری دیگر در نظر گرفت.
بیمحلی شیشه به تحریمها و مسائل سیاسی
قریب به اتفاق تولیدکنندگان شیشههای ساختمانی در کشور معتقدند که تحریمها تاثیر منفی روی کسبوکار آنها نداشته و حتی در مواقعی شرایط را برای آنها سودآورتر هم کرده است. درواقع در صنایع شیشه به دلیل اینکه مواد اولیه در کشور تامین میشود و مزیتهایی چون انرژی ارزان، نیروی حرفهای خوب، معادن باکیفیت و هزینههای پایین در این صنعت وجود داشته، تحریمها نتوانسته تاثیر منفی روی این حوزه بگذارد. همچنین با مقداری توجه و دقت متوجه این نکته میشویم که در سالهای اخیر بهرغم صنایعی که دچار مشکل شدند و بسیار افت کردند صنعت شیشه افت نکرده و حتی رو به پیشرفت هم بوده است.
فعالان این حوزه از طرفی بازار آینده این کار را روشن دیده و اطمینان میدهند با توجه به اینکه اقبال عمومی به استفاده هرچه بیشتر از شیشه خوب بوده و همچنان هم مردم تمایل بیشتری به استفاده از شیشه در جایجای زندگی خود نشان میدهند میتوان آینده خوبی را برای این کسبوکار متصور بود بهگونهای که حتی پیشبینی میشود از شیشه به جای مصالحی مانند کاشی و سرامیک هم در آینده استفادههای بسیار بیشتری شود. همچنین سود حاصله از این کسبوکار را برای تولیدکننده بین 50 تا 70درصد برآورد میکنند.
فرصتهای ناب صادراتی
یکی دیگر از بخشهای خوشایند این صنعت، صادرات است که در آن بخش هم مشتریان خوبی برای شیشه ایران در کشورهای اطراف وجود دارد، درواقع به دلیل اینکه تولید شیشه در ایران هزینه تمام شده پایینی دارد و قیمت تعیین شده جهانی برای شیشه بالاتر از قیمت تعیین شده داخلی است، بسیاری از کشورها ازجمله افغانستان، پاکستان، عمان، عراق، ترکیه و حتی گرجستان بخش زیادی از شیشههای مورد نیاز خود را از تولیدات ایران تامین میکنند بهگونهای که برآورد میشود در کمترین حالت حداقل 60درصد تولیدات کارخانههای داخلی، صادر میشود.
سودآوری در صنایع پاییندستی
تولیدات کارخانههای شیشه به دو دسته تقسیم میشود؛ بخش اول را که تولید شیشه تخت از ترکیب مواد اولیه است اصلیترین بخش این صنعت معرفی میکنند که درواقع جامهای غولپیکر شیشههای خام در این کارخانهها تولید میشود و سپس برای فرآوری و تولید انواع شیشههای رفلکس، لمینیت، دکوراتیو، ساتینا، دوجداره و نشکن، ضدگلوله و آیینهها به کار گرفته میشوند.
شیشه بیرنگ یا همان شیشه فلت در بازار امروز حدود متری 8 تا 10هزار تومان به فروش میرسد که در مقایسه با قیمت سایر انواع شیشهها، چندین برابر کمتر است، این در حالی است که ارزش افزوده بیشتر در تولید انواع شیشههای فرآوری شده است و نیاز است تا توجه ویژهتری به حوزه صنایع جانبی شیشههای فلت داشت.
سرمایههای مورد نیاز
درخصوص سرمایههای مورد نیاز برای راهاندازی یک کارخانه تولیدکننده شیشه فلت با متراژ معمول روزی 600 تا 800 تن، شما بین 300 تا 400میلیارد تومان سرمایه اولیه میخواهید، همچنین خط تولید شما در مساحتی به متراژ 60تا70 هزار متر باید بنا شود و برای این میزان به 600 تا 800 نفر نیروی انسانی که بهصورت سه شیفت در شبانهروز کار کنند نیاز دارید. برای اخذ مجوز هم باید به وزارت صنعت، معدن و تجارت مراجعه کرده و مراحل اداری آن را طیکنید.
یکی از مهمترین دلایلی که ورود به این حوزه را قدری مشکل کرده همین مبلغ بالای سرمایه مورد نیاز برای راهاندازی کارخانه است، ازاینرو سرمایهگذاران بالقوه در بازار امروز تلاش میکنند در صنایع پاییندستی شیشه ورود پیدا کنند، در صنایع فرآوری و پاییندستی شیشه، با توجه به اینکه چه کالایی را میخواهید تولید کنید یعنی از انواع شیشههای رفلکس، لمینیت، دکوراتیو و... هر کدام مبلغ سرمایهگذاریشان با توجه به حجم تولید متفاوت است، برآوردها نشان میدهد که با سرمایهای حدود 4میلیارد تومان هم قادر به شروع سرمایهگذاری در این بخشها خواهید بود.