پیش بینی ورشکستگی کسب و کار سر بزنگاه!

ورشکستگی کابوسی است که هر کارآفرینی از آن فراری است. با این حال شکست ها اصلا مطابق میل من و شما برنامه شان را جلو نمی برند. اگر دقت کرده باشید، اغلب برندهایی که ورشکست می شوند، یکهو در اوج غافلگیری با واقعیت رو به رو شده و طوری کیش و مات می شوند که هیچ کاری از دست شان برنیاید؛ درست مثل تیم فوتبالی که دقیقه 90 یکهو از حریفش گل می خورد.

ما در روزنامه فرصت امروز باور داریم ورشکستگی کسب و کارها هیچ وقت اتفاقی یا ناگهانی نیست. اگر کمی با دقت ماجرا را تحلیل کنیم، همیشه رد پاهایی برای بررسی بیشتر وجود خواهد داشت. به زبان خودمانی، ورشکستگی یک برند نشانه هایی دارد که با کمی دقت خودشان را نشان می دهند. ما در این مقاله قصد داریم سراغ برخی از مهمترین نشانه هایی برویم که به شما قدرت پیش بینی ورشکستگی را خواهد داد. اگر شما هم دوست دارید مثل یک شوالیه افسانه ای درست سر بزنگاه جلوی شکست برندتان را بگیرید، این مقاله کاملا مخصوص شماست. پس با ما همراه باشید تا نگاهی دقیق به ماجرا بیندازیم. 

شما در این مقاله علاوه بر اینکه با برخی از نشانه های ورشکستگی کسب و کارها آشنا می شوید، راهکارهای مقابله با آنها را نیز یاد خواهید گرفت. به علاوه، نگاهی کوتاه هم به دلایل شکست استارت آپ ها خواهیم انداخت. خب دیگر باید کم کم ماجراجویی مان را شروع کنیم. 

مطلب مرتبط: 5 دلیل رایج ورشکستگی کسب و کار ها

نشانه های ورشکستگی کسب و کار

1- پر شدن سقف دریافت وام و قرض

کسب و کارها در حالت عادی نباید بدهی زیادی به بانک یا سرمایه گذارها داشته باشند. قبول دارم گاهی اوقات تامین سرمایه برای پروژه های بزرگ کار راحتی نیست، اما کارآفرینان باهوش هیچ وقت خودشان را به دردسر نمی اندازند. یکی از نشانه های ورشکستگی احتمالی پر شدن سقف دریافت وام در موسسات مالی است. اینطور وقت ها بانک دیگر به یک برند وام نمی دهد. شاید بپرسید چرا موسسات مالی باید چنین رفتار عجیبی انجام دهند. خب دلیلش کاملا مشخص است: آنها دیگر به توانایی یک شرکت برای بازپرداخت وام سر موعد اعتماد ندارند. 

کارآفرینان خیلی وقت ها مثل ورزشکارها عمل می کنند. یعنی تحت فشار زیاد به کارشان ادامه داده و حتی وقتی مصدوم می شوند هم بعد از گذشت زمان متوجه چنین اتفاقی خواهند شد. به زبان ساده‎تر، کارآفرینان خیلی دیر متوجه نشانه های خطرناک ورشکستگی می شوند؛ درست زمانی که دیگر هیچ فرصتی برای جبران اشتباهات وجود ندارد. 

اگر شما مدتی است سقف دریافت وام تان پر شده، اولین زنگ خطر برای کسب و کارتان به صدا درآمده است. اینکه موسسات مالی دیگر به توانایی شما برای بازپرداخت بدهی ها اعتماد ندشته باشند، اتفاقی نیست که به راحتی از کنارش عبور کنیم. هرچه باشد بانک ها میانه خوبی با اعطای وام به موسسات تجاری دارند. به همین خاطر فقط در مواقعی که ارزیابی بی نهایت پرریسکی از اعطای وام داشته باشند، جلوی آن را می گیرند. 

نکته دیگری که به عنوان یک نشانه مهم از ورشکستگی کسب و کارها مطرح است، مربوط به دریافت قرض های پرتعداد است. بی شک هر کارآفرینی در بازار تا جایی امکان قرض دارد. کافی است کسی را در نظر بگیرید که دائما از دوستان و آشنایان قرض گرفته و هیچ برنامه مشخصی هم برای بازپرداخت شان ندارند. گاهی اوقات همین که یک کارآفرین تعداد زیادی قرض دریافت کند، خودش نشانگر به هم ریختن اوضاع است. به طوری که دیگر نباید به کارآفرین موردنظر اعتماد کرده و سرمایه مان را دستش بدهیم. خب اگر کسی را سراغ دارید که دوست دارد سرمایه اش را دو دستی به باد دهد، ما را هم بی خبر نگذارید.

2- عقب افتادن پرداخت حقوق

چند بار تا حالا برندی را دیده اید که دائما برای پرداخت حقوق کارمندانش با مشکل رو به رو باشد و دست آخر ورشکست نشود؟ انگار که مشکل در زمینه پرداخت حقوق رابطه مستقیمی با از هم پاشیدگی اوضاع مالی یک کسب و کار دارد. نکته کمدی ماجرا بی توجهی اغلب کارآفرینان به چنین بحث مهمی است. انگار که تا شکست ها مثل غول های بی شاخ و دم جلوی آدم قد نکشند، کسی آنها را باور نخواهد کرد. 

اگر شما در طول ماه های اخیر برای پرداخت حقوق اعضای شرکت مشکلات زیادی دارید، بد نیست نگاهی دوباره به اوضاع کسب و کارتان داشته باشید. قبول دارم در چنین شرایطی بازبینی کلیت برند کار راحتی نیست، اما هر لحظه ای که از دست دهید، یک زخم تازه به پیکره برندتان خواهد زد. 

معمولا استارت آپ ها وقتی بلندپروازی زیادی به خرج می دهند، در دام گرفتاری های مالی می افتند. به طوری که بعد از چند هفته دیگر پول کافی برای پرداخت حقوق کارمندان را هم ندارند. برخی از کارآفرینان فکر می کنند چنین اتفاقاتی نشانه نزدیکی به موفقیت های بزرگ است. 

احتمالا شما هم بارها و بارها خودتان را با این خیال که کمی سختی در این روزها به روزهای بهتر ختم خواهد شد، خودتان را گول زده اید. خب در این صورت باید یکبار برای همیشه دور این مسئله را خط بکشید. اینکه یک برند حتی پول پرداخت حقوق کارمندانش را هم نداشته باشد، به هیچ وجه نشانه مثبتی نیست.

ما در روزنامه فرصت امروز معتقدیم هر برندی باید طوری برنامه ریزی کند که نیازی به عقب انداختن حقوق کارمندان نداشته باشد. در چنین شرایطی خیلی از کارآفرینان با مشکلات اساسی رو به رو می شوند؛ چراکه علاوه بر فشار پروژه های بزرگ از طرف کارمندان نیز تحت فشار خواهند بود. نکته مسئله ساز وقتی شروع می شود که با کاهش انگیزه کارمندان رو به رو شویم. خب از کارمندانی که یکی دو ماه حقوق نگرفته اند، چه انتظاری باید داشت؟

مطلب مرتبط: اصول مدیریت مالی برای پرهیز از ورشکستگی

3- ناتوانی در جلب اعتماد سرمایه گذارها

سرمایه گذارها خیلی خوب از پروژه های سودده خبر دارند. درست به همین خاطر سرمایه گذارهای بزرگ کمتر با مشکلاتی نظیر ضرردهی سنگین رو به رو می شوند. از این نظر آنها شبیه مهاجم نوکی هستند که در یک تیم فوتبال کل 90 دقیقه را منتظر یک فرصت خوب برای گلزنی است. 

وقتی سرمایه گذارهای مشهور در بازار دور یک برند را خط می کشند، بی شک خبرهای بدی در رابطه با آن در جریان است. خب سرمایه گذارها که از پول بدشان نمی آید. درست به همین خاطر شما باید همیشه حواس تان به عملکرد چنین افرادی باشد. وقتی آنها دور برخی از برندها را خط می کشند، یعنی همکاری با آنها ریسک بالایی دارد. ترجمه این سیگنال برای من و شما احتمال ورشکستگی نزدیک یک برند خواهد بود. پس بد نیست همیشه نظر سرمایه گذارها درباره برندتان را جویا شوید. چه بسا همین کار شما را از شکست های بزرگ نجات دهد. 

وقتی شما بارها و بارها در جلب اعتماد سرمایه گذارها شکست می خورید، بدون شک یک جای کارتان ایراد دارد. برخی از کارآفرینان در چنین شرایطی خیلی زود دور همه چیز را خط می کشند. انگار که از همان اول منتظر یک سیگنال منفی بوده اند تا همه معادلات بازار را به هم بزنند. اگر شما هم چنین سبکی در بازار دارید، باید خیلی زود اوضاع را به سود خودتان تغییر دهید؛ چراکه دیر یا زود با این دست فرمان به مشکل می خورید. آن وقت هر چقدر تلاش کنید، دیگر راهی برای نجات برندتان باقی نمی ماند. 

فرمول ما در این بخش نظرخواهی از سرمایه گذارها برای پرهیز از همکاری با برندتان است. خب هر عملی از سوی بنگاه های سرمایه گذاری باید یک دلیل مشخص داشته باشد. وقتی شما از این دلیل مطلع شوید، توانایی تصمیم گیری بهتری برای برندتان خواهید داشت. 

4- ابراز نگرانی مشتریان

مشتریان همیشه نسبت به برندهای مورد علاقه شان حساس هستند. اگر در چنین شرایطی شما عملکرد خوبی در بازار نداشته باشید، خیلی زود مورد خشم مشتریان، به ویژه مشتریان وفادار، واقع می شوید. البته این خشم همیشه خودش را در قالب تحریم خرید نشان نمی دهد. گاهی اوقات آنها مثل دوستانی دلسوز مشکلات را با شما در میان خواهند گذاشت. 

اگر شما آنقدر خوش شانس هستید که مشتریان تان درباره مشکلات با شما گپ بزنند، نباید هیچ جوره فرصت را از دست بدهید؛ چراکه تا همینجا هم کلی از برنامه عقب افتاده اید. در عوض باید پیگیر انتقادات مشتریان شده و ریشه اصلی ماجرا را پیدا کنید. باور کنید یا نه، مشتریان خیلی زودتر از کارآفرینان مشکلات مربوط به برندها را متوجه می شوند. بنابراین اگر ورشکستگی در میان باشد، در کمترین زمان ممکن سراغ برندی دیگر خواهند رفت. 

از زمانی که مشتریان به شما اخطارهایی درباره عملکردتان می دهند تا ورشکستگی کامل معمولا فاصله زیادی نیست. درست به همین خاطر شما باید به محض دریافت چنین سیگنال هایی دست به کار شوید. پس بهانه تراشی را کنار گذاشته و برای بقای کسب و کارتان هم که شده، آستین ها را بالا بزنید. بهترین کار در این میان تلاش برای تجدیدنظر در استراتژی های کلی شرکت است. خب حتما یک ایرادی در کار بوده که وضعیت شما به این نقطه رسیده، مگر نه؟

مطلب مرتبط: اصول مدیریت مالی برای پرهیز از ورشکستگی

5- ریزش کارمندان

کارمندان همیشه دوست دارند با شرکت های بزرگ همکاری کنند. شما را نمی دانم، ولی من که حتی حاضرم به طور کاملا رایگان در شرکت هایی مثل گوگل یا مایکروسافت کار کنم. هرچه باشد اسم چنین برندهایی در رزومه آدم‎ کلی اعتبار دارد، مگر نه؟ 

ماجرای بالا درباره شرکت هایی که وضعیت شان روشن نیست یا به تازگی در آستانه بحران های شدید قرار گرفته اند، کاملا برعکس است. بی شک یافتن کسانی که میانه خوبی با کار در شرکت های در آستانه شکست دارند، دست کمی از یافتن سوزن در انبار کاه نخواهد داشت. درست به همین خاطر ما اینجا سراغ نشانه ای رفته ایم که خودش به تنهایی گویای همه چیز است. 

ریزش کارمندان اتفاقی نیست که به این سادگی ها هضم شود. گاهی اوقات کارآفرینان تا ماه ها در برابر ریزش کارمندان مقاومت کرده یا آن را باور نمی کنند. اگر شما هم چنین عادتی دارید، باید کمی در کارتان تغییر ایجاد کنید؛ چراکه با این دست فرمان خیلی زود شرکت تان همه استعدادهای خوبش را از دست خواهد داد. 

ما در روزنامه فرصت امروز معتقدیم کارمندان روی آینده شان خیلی حساس هستند. به همین خاطر اصلا میانه خوبی با ادامه همکاری با شرکت های در آستانه بحران ندارند. پس اگر کارمندان شما در طول ماه های اخیر دائما دنبال استعفا و خروج از شرکت هستند، باید شاخک های تان حساس شود. 

اغلب اوقات وقتی کارمندان تصمیم به خروج می گیرند، دیگر مذاکره با آنها فایده ای نخواهد داشت. پس بهتر است خودتان را خیلی اذیت نکنید. تنها کاری که از دست تان برمی آید، تلاش برای بهبود اوضاع در کمترین زمان ممکن به منظور جلوگیری از خروج سایر اعضای شرکت است. اینطوری دست کم شانسی هرچند اندک برای حفظ موقعیت برندتان خواهید داشت. 

یادتان باشد، بخشی از هویت برند شما با اعضای شرکت تعریف می شود. بنابراین اگر در مدت زمانی کوتاه تمام اعضای شرکت تان تغییر کند، مشتریان نسبت به هویت تان بی اعتماد خواهند شد. ماجرا حسابی سخت شد، نه؟

6- کاهش خلاقیت در کارها

شرکت های بزرگی مثل تسلا تقریبا هر روز یک ایده تازه برای تولید محصولات کاربردی یا ساده سازی فرآیندها دارند. در این میان برخی از شرکت ها حتی اگر 100 سال هم بگذرد، هیچ ایده تازه ای برای کارها نخواهند داشت. انگار که آنها همیشه به شیوه های جاری اعتماد داشته و اصلا هم میانه خوبی با نوآوری ندارند. 

شما را نمی دانم ولی اگر نظر ما را بخواهید، مشکل بالا را نه در قالب تنبلی کارآفرینان، بلکه بی انگیزگی کل شرکت برای نوآوری تحلیل می کنیم. خب اجرای ایده های تازه باید یک نتیجه ای در عمل داشته باشد. وقتی کسی در شرکت امیدی به آینده برند ندارد، چرا باید دست به نوآوری زد؟ 

مشکل بالا شاید برای خیلی ها عادی به نظر برسد، اما در چارچوب این مقاله نشانه ای محکم مبنی بر بروز مشکلات اساسی برای کسب و کارهاست. پس باید اوضاع را خیلی جدی تر از آنچه فکر می کنید، دنبال نمایید. وگرنه خیلی برای تان گران تمام خواهد شد. 

مطلب مرتبط: مدیریت کسب و کارهای کوچک در شرایط رکود مالی

7- برخورد قانونی با شرکت

این روزها کسب و کارها نمی توانند هر کاری که دل شان خواست در بازار انجام دهند؛ چراکه با کلی مانع مختلف بر سر راه شان رو به رو شده و از طرفی سازمان های دولتی دائما در حال نظارت اوضاع هستند. حالا اگر یک برند در این میان با برخورد قانونی رو به رو شود، احتمالا یک جای کارش ایراد دارد، مگر نه؟

مشکلی که در این بخش بیشتر از بقیه واگیر دارد، برخوردهای قانونی از سوی اداره مالیات است. معمولا برندها قبل از اینکه با ورشکستگی به طور کامل رو به رو شوند، چند باری از سوی اداره مالیات اخطار دریافت می کنند. در نهایت کار به جایی می رسد که اجازه فعالیت شرکت در بازار لغو شده و مدیران ارشدش برای ارائه توضیحات احضار می شوند. این مرحله درست همان جایی است که کارآفرینان تازه به خودشان آمده و اوضاع را جدی تلقی می کنند. 

مدل دیگری از برخوردهای قانونی که برای برندها دردسرساز می شود، مربوط به شکایت های پرتعداد مشتریان است. معمولا هر برندی در بازار تعدادی منتقد سرسخت دارد. با این حال وقتی اوضاع از کنترل خارج شده و شمار زیادی از مشتریان رو به رو یک برند صف‎آرایی می کنند، سازمانی های دولتی هم وارد عمل خواهند شد. این درست همان موقعیتی است که برای اغلب کارآفرینان به معنای پایان ماجراجویی در بازار خواهد بود. 

8- کاهش رشد شرکت

کارآفرینی را سراغ دارید که دلش نخواهد کسب و کارش در مدت زمانی کوتاه رشد کند؟ معمولا کارآفرینان برنامه های بلند مدتی برای توسعه کسب و کارشان دارند. با این حال به مرور زمان برخی از استارت آپ ها سرعت رشدشان کند شده و در برخی از مواقع به طور کامل متوقف می شود. در چنین شرایطی خیلی از کارآفرینان برای اینکه اوضاع را تحلیل کنند، با مشکلات اساسی رو به رو خواهند شد. 

آیا توقف رشد یک کسب و کار به معنای مرگ آن است؟ راستش را بخواهید، جواب قطعی برای این سوال وجود ندارد. با این حال اگر شما در طول یک سال گذشته هیچ پیشرفت مثبتی در بازار نداشته‏ اید، احتمالا مشکلات یکی بعد از دیگری سر و کله ‏شان پیدا خواهد شد. خب اگر همه چیز مطابق میل ‏تان جلو می ‏رفت، الان باید اوضاع تان در بازار همچنان رو به رشد می‏ بود، مگر نه؟

مطلب مرتبط: مهارت های مالی برای مدیریت بهتر کسب و کار

9- کمبود اطلاعات مالی

آخرین نکته ای که برای کسب و کارها به معنای نزدیکی به ورشکستگی تفسیر می شود، کمبود اطلاعات مالی است. انتظار اساسی در ساختار یک شرکت دسترسی ساده به اطلاعات مربوط به وضعیت مالی است. حالا اگر در این میان شما با مشکلات زیادی برای دسترسی به صورت‏حساب‏ های مالی دارید، احتمالا اوضاع تان از همه جهت ناگوار است؛ چراکه تیم حسابداری برای جلوگیری از نگرانی هیأت مدیره یا حتی مشتریان اقدام به دستکاری صورت حساب ها کرده است. 

گاهی اوقات مدیران برای اینکه اعصاب شان راحت تر باشد، کلا دور حسابرسی دقیق از شرکت را خط می کشند. خب در این صورت مواجهه با غافلگیری های بزرگ نباید برای تان عجیب باشد. به هر حال شکست هم بخشی از کارآفرینی است اما برخی از اقدامات ما سرعت شکست را افزایش می دهد. 

ما در روزنامه فرصت امروز معتقدیم دسترسی ساده به اطلاعات مالی یک شرکت نشانه عملکرد استاندارد آن در بازار است. پس اگر شما در این زمینه عملکرد خوبی ندارید، باید تجدیدنظر اساسی در اوضاع تان صورت دهید. وگرنه دیر یا زود اوضاع تان در بازار با مشکلات کلیدی رو به رو خواهد شد. 

امیدوارم دست کم شما جزو آن گروه از کارآفرینانی نباشید که تیم حسابداری را آخر از بقیه دپارتمان ها تشکیل می دهند؛ چراکه در این صورت پتانسیل زیادی برای غافلگیری و مواجهه با شکست های بزرگ خواهید داشت. پس تا دیر نشده کمی اوضاع را به سود خودتان تغییر دهید. 

چه بسا همین الان که مشغول مطالعه این سطرها هستید، از نظر مالی برندتان در آستانه یک بحران همه جانبه باشد. 

نکته منفی درباره بحران های مالی توسعه سریع آنهاست. بدین معنا که با شروع یک بحران مالی دیگر ابتکار عمل به طور کامل از دست تان خارج می شود. آن وقت باید منتظر رویدادهای بعدی مانده و دعا کنید تا کارتان به جاهای باریک نکشد. 

سخن پایانی

بحران های مالی در تمام دنیا روی می دهد. با این حال ورشکستگی اتفاقی نیست که به سادگی آن را بپذیریم. رهبران تجاری موفق دنیا بارها و بارها با مشکلات مالی دست و پنجه نرم کرده اند، اما کمتر کسی ورشکستگی را نشانه ای از موفقیت می داند. بدی اصلی ورشکستگی در بی نام و نشان بودن آن است. به طوری که شما در یک چشم به هم زدن با مشکلات اساسی رو به رو شده و دیگر هیچ فرصتی برای تغییر معادلات بازار به سود خودتان نخواهید داشت. البته شما الان مشکل زیادی از نظر پرهیز از ورشکستگی ندارید؛ چراکه یک راهنمای دقیق درباره این موضوع دم دست تان قرار دارد. 

مطلب مرتبط: مدیریت مالی شخصی با تکنیک های طلایی

من و همکارانم در روزنامه فرصت امروز امیدواریم نکات مورد بحث در این مقاله کمکی هرچند کوچک به شما برای آشنایی با نشانه های ورشکستگی کرده باشد. مثل همیشه اگر سوالی درباره نکات مورد بحث در مقاله داشتید، ما همیشه آماده کمک به شما هستیم.

منابع:

https://www.crowe.com

https://www.begbies-traynorgroup.com