عیدی که عزا شد

فاجعه حادثه منا پس از اتفاق سقوط جرثقیل در مسجدالحرام دومین حادثه مناسک حج امسال بود که تاکنون بیش از 3000 کشته و مجروح بر جای گذاشته است. این فاجعه‌ دلخراش و دردآور به زعم همه، نه‌تنها نشان داد دولت عربستان توان اداره و برنامه‌ریزی برای انجام این امر را ندارد بلکه مهر تأییدی زد بر اثبات بی‌تدبیری‌های آل‌سعود در مدیریت و اداره این مراسم عبادی و سیاسی.

رهبر معظم انقلاب در پی این حادثه در پیامی حکومت عربستان را مقصر این موضوع دانستند. همچنین رئیس‌جمهور روحانی نیز در پیامی اعلام کرد: «دولت جمهوری اسلامی ایران با عرض تسلیت به مقام معظم رهبری، مسلمانان جهان و عموم بازماندگان به مناسبت حادثه تلخ و ناگوار منا به جهت احترام به همه قربانیان و همدردی با خانواده محترم آنان و به پیروی از مقام معظم رهبری در سراسر کشور سه روز عزای عمومی اعلام می‌کند و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و جمعیت هلال‌احمر را مامور پیگیری مجدانه امور درمانی کلیه مجروحین تا سلامتی کامل می‌کند. سازمان‌های مسئول موظفند با جدیت کامل و در اسرع وقت رسیدگی به وضعیت درمانی مجروحان را پیگیری کنند. هیأت وزیران، دولت عربستان سعودی را مسئول امنیت و حفاظت از جان حجاج بیت‌الله الحرام می‌داند و تأکید می‌کند که عواقب هرگونه اهمال و بی‌توجهی به این امر متوجه دولت عربستان خواهد بود. دولت عربستان ‌باید با شناسایی عوامل بروز این حادثه حداکثر مساعی خود را در انتقال سریع جان‌باختگان و رسیدگی همه‌جانبه به مجروحان و استفاده از نیروهای امدادی ایران و دیگر کشورها به کار گیرد».

از سوی دیگر نیز هاشمی‌رفسنجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در پی فاجعه منا در پیامی گفت: «تکرار مصیبت جانگداز حج امسال در عربستان و این بار در منا و رمی جمرات و کشته و مجروح شدن جمع زیادی از حجاج مظلوم بیت‌الله‌الحرام، به‌ویژه هم‌میهنان عزیزمان، دل همه مسلمانان و مردم غیور کشورمان را به درد آورد و جهان اسلام را به عزا نشاند. اگرچه مرگ مظلومانه حجاج خانه خدا در احرام، آن‌هم قبل از اتمام اعمال حج و در منا به مصداق آیه «و من یخرج من بیته مهاجرا الی الله و رسوله ثم یدرکه الموت فقد وقع اجره علی الله» اجر عظیمی در بارگاه الهی دارد اما از تقصیر و سوءمدیریت مسئولان نظم این مراسم عظیم در دولت عربستان کم نمی‌شود و در قبال آن مسئولند و باید برای دنیای اسلام توضیح دهند. اینجانب با نهایت تاسف و تاثر، ضمن همدردی، این فاجعه غمبار را به همه مسلمانان؛ مردم عزیز ایران و به‌ویژه خانواده‌هایی که عزیزان‌شان را از دست داده‌اند صمیمانه تسلیت می‌گویم و برای مجروحان و مصدومان این حادثه از درگاه خداوند آرزوی سلامت و بهبودی کامل دارم. انتظار می‌رود مسئولان ذی‌ربط در دولت و همه سازمان‌ها و ارگان‌های درمانی، امدادی و پشتیبانی در اسرع وقت، اقدامات لازم و فوری را برای کاستن از ابعاد این فاجعه و کاهش آلام داغ‌دیدگان ومجروحان به عمل آورند.»

تعدادی از نمایندگان مجلس و چهره‌های مهم سیاسی کشورمان نیز ضمن محکوم کردن بی‌تدبیری و بی‌کفایتی‌های دولت عربستان، تأکید داشتند که کشورهای اسلامی که هر سال زائران زیادی از آنها برای انجام سفر حج عازم این کشور می‌شوند، باید بتوانند بر اداره و مدیریت سفر حج نظارت داشته و در تصمیم‌گیری‌ها سهیم باشند.

آخرین وضعیت ایرانیان در منا

حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعلی قاضی عسگر نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت نیز آخرین اخبار مکه را این‌گونه روایت می‌کند؛ او با اعلام آخرین آمار مفقود شدگان ایرانی در فاجعه مکه و با تأکید بر اینکه تعداد جان‌باختگان ایرانی در آن فاجعه 131 نفر مشخص شده است، افزود: هم‌اکنون 365 نفر به کاروان‌های خود مراجعه نکرده‌اند که ممکن است برای بیتوته به مسجد‌الحرام رفته باشند یا در حال تکمیل اعمال حج خود باشند. تا شب پنجشنبه آمار مفقودشدگان ایرانی 395 نفر بود که خوشبختانه برخی از آنها مراجعه کردند و این آمار به 365 نفر رسیده است. امیدواریم با تفحص در بیمارستان‌های سعودی این تعداد کمتر شود و سعی می‌کنیم لحظه به لحظه اطلاعات را به مردم منتقل کنیم.

سرپرست حجاج ایرانی با بیان اینکه تفحص در بیمارستان‌ها زمان می‌برد، گفت: برخی مجروحان به بیمارستان‌هایی در جده یا ریاض منتقل شده‌اند ولی تمام نیروهای ما در حال شناسایی زائران ایرانی هستند. از رئیس سازمان حج و زیارت خواهش کردم اسامی مفقود‌شدگان را اعلام کنند، ولی تأکید می‌کنم این به معنای جان‌باختن این زائران نیست و به محض آنکه جدید‌ترین اطلاعات را از این اشخاص به دست آوریم اعلام می‌کنیم.

قاضی‌عسگر سپس با تأکید بر اینکه نمی‌توان 100 درصد و با یقین آمار فاجعه مکه را اعلام کرد، افزود: با آنکه نیروهای ما به محل نگهداری اجساد و مجروحان مراجعه کرده‌اند، ولی اجازه ورود به آنها داده نمی‌شود چون سعودی‌ها می‌گویند باید آمار و اطلاعات‌شان مشخص شود. با این حال سعی می‌شود بعد از نماز عشاء امشب تعدادی از این افراد را مشخص کنیم. او همچنین به دیدارش با نماینده ولیعهد عربستان که برای عرض تسلیت به محل اسکان زائران ایرانی آمده بود، اشاره کرد و گفت: ما عمق این فاجعه و بی‌توجهی را دقیق منتقل کردیم. تصاویر و فیلم‌های زیادی داریم و مجروحانی نیز شهادت داده‌اند و مطمئناً اگر جلوی راه را نمی‌بستند این فاجعه با این عمق و وسعت اتفاق نمی‌افتاد.

سرپرست حجاج ایرانی سپس با درخواست از خانواده‌های جان‌باختگان و مجروحان برای حفظ آرامش بیان کرد: باقی خانواده‌ها باید بدانند که زائران آنها در سلامت هستند و در منا اعمال حج را انجام می‌دهند و فردا ظهر همه زائران ایرانی به مکه منتقل خواهند شد.

حسن قشقاوی، معاون وزیر امور خارجه گفت که «هیاتی متشکل از مدیران ارشد وزارت امور خارجه و هلال احمر به سرپرستی حسن قشقاوی، معاون کنسولی این وزارتخانه به‌زودی عازم عربستان می‌شود». او ادامه داد: این هیأت شامل مدیران کل منطقه‌ای و کنسولی وزارت امور خارجه، دبیرکل جمعیت هلال احمر و اصحاب رسانه خواهد بود. معاون وزیر امور خارجه ماموریت این هیأت را در درجه نخست تعیین‌تکلیف هرچه سریع‌تر وضعیت مفقودان عنوان کرد و گفت: پیگیری انتقال پیکر جان‌باختگان به میهن و رسیدگی به علل وقوع این حادثه از دیگر اهداف این هیأت در سفر به عربستان خواهد بود. او گفت که هیأت‌هایی در وزارت امور خارجه، شورای عالی امنیت ملی و هیأت دولت این موضوع را به‌طور جدی دنبال می‌کنند. معاون وزیر امور خارجه افزود سفر این هیأت به محض دریافت ویزا انجام خواهد شد. در پی ازدحام جمعیت در منا و عرفات، بیش از 2000 زائر جان باختند که تا به حال مشخص شده که 131 نفر از آنها ایرانی بودند.