یک روز در شوش...

گاهی لازم نیست در مورد اهمیت مسئله‌ای توضیح دهیم و به‌قول معروف اظهر من الشمس است. داستان چینی، بلور و کریستال هم همین است. کدام خانواده را می‌توان بدون این وسایل تصور کرد. بیش از 20میلیون خانوار ایرانی مشتریان پر‌و‌پا قرص این بازار هستند؛ بازاری که بدون هیچ تعارفی در اختیار چینی‌ها قرار گرفته تا هر جور دلشان می‌خواهد در آن جولان بدهند. تولیدکننده داخلی هم هنوز با تجهیزات چندین دهه پیش به همان کاری می‌پردازد که نتیجه‌اش می‌شود عدم اعتماد مشتری به جنس ایرانی و توجه به کالاهای وارداتی. «فرصت امروز» در همین رابطه با فروشندگان، واردکنندگان و رییس اتحادیه این صنف گفت‌وگوهایی داشته است که در این گزارش می‌خوانید.

تفاوت حرف فروشنده
و  واردکننده
فروشندگان بلور در بازار خیابان صابونیان در میدان شوش چنان کالاهای داخلی را تبلیغ می‌کنند که گویی بهترین نمونه جهان هستند. این موضوع خیلی خوشحال‌کننده است. آنها مدعی هستند که کالاهای داخلی توان رقابت با کالاهای وارداتی را دارند و این کالاها از خارجی‌ها باکیفیت‌تر هستند و برای توجیه این مسئله قیمت کالاهای ایرانی را مثال می‌زنند. اما وقتی با واردکنندگان این کالاها صحبت می‌شود که چرا قیمت کالاهای ایرانی خیلی  از نمونه‌های خارجی ارزان‌تر نیست آنها مشکلات را به‌گونه‌ای دیگر می‌بینند.
سروش فرد، از فروشندگان بلورجات در خیابان صابونیان میدان شوش که خود از واردکنندگان بلور هم هست در همین ارتباط به «فرصت امروز» می‌گوید: در چند سال گذشته که در کشور مشکلات تحریم و واردات و مشکلات بانکی وجود داشت و کالاهای خارجی کمتر وارد کشور می‌شدند، کالاهای داخلی وضعیت خوبی پیدا کردند و در آن شرایط قیمت افزایش یافت ولی وقتی دوباره واردات بیشتر شد، تولیدکنندگان داخلی به اصلاح قیمت‌ها اقدام نکردند، بنابراین قیمت‌ها همچنان بالاست. وی در مورد انتخاب مشتریان توضیح داد: در مغازه‌هایی که هم کالاهای ایرانی و هم کارهای خارجی وجود دارد، فروش با تبلیغ فروشنده مساوی است ولی مشتریان همواره به دنبال کالاهای وارداتی هستند.
حسنی، فروشنده دیگر بلور و کریستال در میدان شوش در مورد تناسب کیفیت با قیمت کالاهای داخلی به «فرصت امروز» گفت: نمونه‌های خارجی دارای شرایط بهتری از لحاظ جنس کالا و طرح‌ها هستند ولی قیمت‌های داخلی و خارجی تقریبا 10 تا 15درصد تفاوت دارند. البته کالاهای ایرانی دارای کیفیت مطلوبی هستند.
وی دلیل بالاتر بودن کیفیت بلور وارداتی را این‌گونه شرح داد: در کشورهای صاحب‌نام، بلور به روش تزریقی تولید می‌شود ولی در داخل به روش پرسی و ضربه‌ای، بنابراین دارای کیفیت پایین‌تری است، هرچند کارخانه‌های قدیمی و برندهای معتبری در ایران هستند مانند بلور اصفهان و بلور کاوه ولی هنوز در جایگاه مناسبی قرار ندارند. تولید کالاهای کریستال با نمونه‌های خارجی از قبیل کریستال‌های تولید کشور چک که در دنیا مطرح است برابری می‌کند اما تولید بلور در ایران در حد چینی و کریستال و لوستر نیست. حسنی در زمینه اینکه مشتریان معمولا چه کالاهایی را انتخاب می‌کنند می‌گوید: مشتریان دو موضوع را مدنظر دارند. یکی نشکن بودن بلور و دومی طرح‌های زیبا. مشتریان تصور می‌کنند که فقط جنس‌های وارداتی این شرایط را دارند و کمتر می‌پذیرند که نمونه‌های داخلی هم نشکن هستند و هم طراحی زیبایی دارند. یعنی این ویژگی را در مورد اجناس ایرانی قبول ندارند.

سرشکنی قیمت برای تصاحب بازارها
احمد رحمانی، رییس اتحادیه تولیدكنندگان و فروشندگان ظروف بلور چینی و لوستر در مورد قیمت کالاهای ایرانی در برابر کالاهای وارداتی و اوضاع کلی این صنعت در ایران به «فرصت امروز» گفت: بسیاری از کشورها سعی می‌کنند که بازارهای کشورهای دیگر را قبضه کنند و برای این کار قیمت‌ها را می‌شکنند تا کالاهای ارزان را وارد بازار کشورهای هدف کنند و با این کار اولا کارخانه‌های داخلی را از پا در می‌آورند و ثانیا کالاهای خود را در بازار‌ها نهادینه می‌کنند. وی در مورد قیمت بالای کالاهای داخلی می‌گوید: درواقع کالاهای داخلی گران نیستند، بلکه هزینه‌های تولید در ایران بالاست و تا یک کالا به مرحله فروش برسد، پروسه طولانی و هزینه‌بری را طی می‌کند. در ضمن باید تجهیزات مدرن وارد این صنعت شود. در ایران تکنولوژی مناسبی برای این کار نداریم. دستگاه‌های موجود به دلیل فرسوده و قدیمی بودن بعد از 200هزار قطعه تولید، باید بازبینی شوند که وقفه‌ای طولانی در فرآیند تولید ایجاد می‌کند. ورود تجهیزات مدرن به این صنعت یک الزام اساسی است زیرا بازاری با مشتریانی به تعداد خانواده‌های ایرانی دارد. دستگاه‌های ما تلفیقی است یعنی بخش‌هایی از این دستگاه‌ها در داخل تولید می‌شود و بخش‌هایی وارداتی است. دستگاه‌های موجود در کارخانه‌ها فرسوده‌اند، یکی دو شرکت در ایران دارای تجهیزات مناسبی هستند و بقیه شرایط خوبی ندارند. در آینده اگر این موضوع پیگیری نشود تولیدات داخلی با مشکل اساسی روبه‌رو خواهد شد. رحمانی درخصوص تولید داخلی افزود: در بخش تولید چینی در ایران وضعیت خوبی داریم مثلا کارخانجاتی چون چینی مقصود، زرین و تقدیس در سطح کیفیت جهانی کالا تولید می‌کنند و به‌عنوان نمونه در آلمان نمایشگاه دایر کردند و موفق بودند. مهندسان و طراحان این شرکت‌ها در آلمان آموزش دیده و تحصیل کرده‌اند. بنابراین اینها می‌توانند بهترین کار را تولید کنند ولی در بلور و کریستال این کار صورت نگرفته و این حرکت تازه شروع شده است. کسانی که موقعیت مناسب‌تری دارند اقدام به ورود دستگاه‌ها و تکنولوژی مناسب کرده‌اند و تولید خود را ارتقا داده‌اند ولی هنوز در ابتدای راه هستند و به جایگاه خوبی نرسیده‌اند.

400تولیدکننده داخلی بدون حمایت دولتی
وی درخصوص قیمت‌گذاری کالاها با دخیل دانستن وزارت صنعت، معدن و تجارت اظهار کرد: قیمت‌گذاری بلورجات در وزارت صنعت، معدن و تجارت انجام می‌گیرد و آنها تمام جوانب هزینه‌ها، مالیات و غیره را در نظر می‌گیرند. رحمانی یکی از مشکلات مهم در صنعت بلور ایران را وضعیت نمایشگاهی اعلام کرد: در ایران 400تولیدکننده بزرگ و کوچک بلور، لوستر و کریستال به غیر‌از چینی هستند که می‌توانند شرایط بهتری از اینکه هست داشته باشند. مثلا یکی از موضوعات برگزاری نمایشگاه است که سازمان نمایشگاه‌ها هیچ همکاری‌ای نمی‌کند. چندین‌بار نامه زدیم که این صنعت باید جایگاه خوبی داشته باشد و از آن حمایت شود. مثلا چرا نمایشگاه بلور، چینی، کریستال و لوستر در مصلی برگزار شود که شرایطش مناسب این صنعت نیست و چرا نباید در نمایشگاه بین‌المللی برگزار شود. ولی سازمان نمایشگاه‌ها هیچ اعتنایی به این امر نکرده و همچنان این نمایشگاه در محیط نامناسب برگزار می‌شود. در‌صورتی‌که اگر نمایشگاه‌های خوب با مشارکت شرکت‌های معتبر خارجی برگزار شود این صنعت پویا شده و با طرح‌ها و تکنولوژی‌های جدید آشنا می‌شود. در این صورت تعامل‌هایی هم میان ایرانی‌ها و خارجی‌ها ایجاد می‌شود. جذب سرمایه‌گذار خارجی مهم‌ترین اتفاقی است که یک نمایشگاه می‌تواند موجب آن شود. اما فلسفه برگزاری نمایشگاه در ایران رعایت نمی‌شود. رییس اتحادیه تولیدكنندگان و فروشندگان ظروف بلور، چینی و لوستر همچنین درخصوص وضعیت مواد اولیه در داخل گفت: در بخش مواد اولیه درصد کمی از کالاهای مورد نیاز این صنعت از خارج وارد می‌شود و بیشتر کالاها در ایران موجود است. ولی این کالاهای کم نیز دارای مشکلاتی هستند. بهترین مواد اولیه از انگلیس و بی‌کیفیت‌ترین آنها از چین
وارد می‌شود.