ماریا شاراپووا، شاید برای بسیاری ستارهای باشد که از آسمان تنیس فرو افتاده، اما برای طرفدارانش هنوز فرشتهای است که به بازگشتش به مسابقات تنیس امید دارند. شاراپووا برای دل همین هواداران، وعده بازگشت به تنیس را داده و در صفحه فیسبوکش از ارادهاش برای جنگیدن با سرنوشت گفته: «میخواهم با شما اطلاعاتی را در میان بگذارم و درباره خبرهای جدید مربوط به خودم صحبت کنم و بگویم که بعضی خبرهایی که منتشر شده درست نیست و بگویم که برای بازگشت مصمم هستم.»
شاراپووا در تازهترین واکنش خود هم از «حمایتهای فوقالعاده» طرفدارانش در روزهای گذشته سپاسگزاری کرده و هم به «تحریف اخبار» در بعضی رسانهها انتقاد کرده است. او گفته که گزارش بعضی رسانهها در مورد هشدار پنج باره به او درباره فهرست تازه مواد ممنوعه درست نیست: «من توجیه نمیکنم. پیشتر به شما از ایمیلی که بیست و دوم دسامبر به دستم رسید، گفته بودم. ایمیلی با عنوان 'تغییرات کلی در برنامه ضد دوپینگ ۲۰۱۶'. ایمیلی که البته باید به آن توجه بیشتری میکردم»
شاراپووای بیست و هشت ساله در فیس بوک خود توضیح داده که برخلاف بزرگنمایی بعضی رسانهها، درباره فهرست تازه مواد ممنوعه در تنیس، با او مستقیماً ارتباط دیگری برقرار نشده: «هجدهم دسامبر ایمیل دیگری گرفتم. عنوان این ایمیل "Player News" بود. این ایمیل حاوی یک خبرنامه بود مربوط به یک وبسایت که اطلاعات زیادی درباره مسابقات آتی، مسافرت، ردهبندی بازیکنان و آمار و ارقام داشت.» «تولد بعضی بازیکنها را هم تبریک گفته بود و خُب بله، در آن اطلاعات ضد دوپینگ هم بود. در این ایمیل اگر کسی میخواست از فهرست تازه مواد ممنوعه باخبر شود. باید روی لینکی به نام "Player Zone" کلیک میکرد. نام کاربری و رمز عبورش را وارد میکرد و آنجا تازه با دهها لینک مختلف مرتبط با موضوعات گوناگون روبرو میشد که یکی از آنها، همان تغییرات تازه در برنامه ضد دوپینگ بود.»
ماریا شاراپووا، قهرمان پنج گرنداسلم تنیس، در ادامه توضیحش نوشته که حتی در همان لینک مرتبط با دوپینگ، باید صفحات مختلفی را که حاوی اطلاعات پزشکی و فنی دشوار بوده بالا و پایین میکرده تا در نهایت به فهرست تازه مواد ممنوعه میرسیده. با وجود این توضیحات شاراپووا تأکید کرده که قصد توجیه ندارد و به هرحال موظف بوده که اطلاعات تازه مربوط به قوانین جدید را بخواند. این توضیحات اما برای بسیاری از اهالی تنیس، قابل قبول نیست چرا که به گفته آنها تنیسباز بزرگی مثل شاراپووا با آن همه مشاور، پزشک و بدنساز باتجربه باید فوراً از تازهترین تغییرات در قوانین باخبر شود و حتی به شرط صحت گفتههای او، لازم نیست که خودش شخصاً خبرهای مربوط به دوپینگ را پیگیری کند.
از طرف دیگر نوواک جوکوویچ، نفر اول تنیس مردان جهان، حرفهای شاراپووا را تأیید کرده. قهرمان یازده گرنداسلم تنیس گفته او هم مثل شاراپووا تمام ایمیلهای مربوط به اخبار دوپینگ را نمیخواند. جوکوویچ گفته که این وظیفه مقامات تنیس است که در این مواقع حمایت بیشتری از ورزشکاران بکنند و وقتی قوانین دوپینگ و یا فهرست مواد ممنوعه تغییر میکند، مستقیماً تنیسبازان را در جریان بگذارند.
نوواک جوکوویچ البته جدا از همراهی با شاراپووا درباره پیگیری نکردن اخبار دوپینگ، از جمله تنیسبازان معدودی است که در این روزها از این تنیسباز روس حمایت کرده. جوکوویچ شاراپووا را ورزشکاری "شجاع" توصیف کرده، ولی گفته که ماریا چارهای جز تحمل پیامدهای این اتفاق ندارد: "برای ماریا ناراحتم. مدتی طولانی است که او را میشناسم. امیدوارم از این شرایط سخت به خوبی عبور کند و با قدرت بیشتر برگردد. وقتی شرایطی مثل این پیش میآید ورزشکار چارهای جز تحمل عواقب آن ندارد."
ماری و نادال، روی دیگر سکه
برخلاف حمایت نوواک جوکوویچ از ماریا شارپووا، اندی ماری، نفر دوم تنیس مردان جهان، به هیچ روی خریدار توضیحات شاراپووا نبوده. ماری گفته که اگر آزمایش دوپینگ ورزشکاری مثبت شود، باید محروم شود. اندی ماری بریتانیایی، با اشاره به ورزشکارانی که مثل شاراپووا از ابتدای ژانویه امسال به دلیل استفاده از داروی ملدونیوم محروم شدهاند گفته است که استفاده یک ورزشکار سطح بالا از چنین داروهایی عجیب است:
«از ابتدای ژانویه امسال، آزمایش دوپینگ ۵۵ ورزشکار به دلیل استفاده از ملدونیوم مثبت بوده. به نظرم این عجیب است که یک ورزشکار جهانی مشکلی مثل نارسایی قلبی داشته باشد و از دارویی استفاده کنند که برای بیماران قلبی تجویز میشود.» اندی ماری نه فقط گفته که ماریا شارپووا باید مسئولیت کارش را بپذیرد که از مقامهای ورزش جهان خواسته مبارزه با دوپینگ بیشتر شود.
ماریا شاراپووا اما در واکنش به این انتقادها، در دفاع از خود در فیسبوکش به میزان استفاده از داروی »ملدونیوم» اشاره کرده. او گفته که این دارو را هر روز استفاده نمیکرده و فقط با تجویز پزشک گاهی آن را مصرف میکرده. این تنیسباز روس به توضیح شرکت سازنده این دارو استناد کرده که گفته : «دوره درمان میتواند دو تا سه بار در سال تکرار شود. فقط پزشکان میتوانند روند بهبودی بیمار را ارزیابی کنند و بگویند که آیا میتوان دارو را برای دوره طولانیتری تجویز کرد یا نه.»
رافائل نادال اسپانیایی هم مثل اندی ماری از جمله کسانی است که برای اتفاقات پیشآمده برای شاراپووا دلسوزی نمیکند. رافائل نادال در شرایطی اشتباه ماریا شاراپووا را قابل بخشش نمیداند که خود باید پاسخ اتهام صریح وزیر ورزش سابق فرانسه را بدهد. روزلین بشلو، در یک برنامه تلویزیونی گفته که این تنیسباز اسپانیایی چهار سال پیش به دلیل مثبت بودن آزمایش دوپینگش از رقابتها کنار کشیده بود و این که گفته میشد او به دلیل مصدومیت زانو هفت ماه از مسابقات دور مانده، نادرست بوده. به گفته خانم بشله مواردی شبیه به این بسیار بیشتر از آنچه که تصور میشود در جهان ورزش روی میدهد.
اما نادال، فاتح چهارده گرنداسلم گفته که برخلاف این شایعات او ورزشکاری "پاک" است که هیج وقت وسوسه دوپینگ به سراغش نیامده: «من به ورزش و ارزشهای آن اعتقاد دارم. دنیای ورزش الگوی جامعه است. اتفاقاتی شبیه این برای ورزش خیلی بد است چون ورزش باید پاک باقی بماند. البته شاید اشتباه صورت بگیرد و در مورد شاراپووا شاید اشتباهی رخ داده، ولی به هر حال او باید مجازات شود. شاید به عمد مرتکب خطایی نشده باشد، ولی باید تاوان اهمالش را بدهد.»
روزهای سخت
ماریا شاراپووا روزهای سختی را سپری می کند و این گفته که او هیچوقت در دنیای تنیس، دوستان زیادی نداشته، باور پذیرتر از همیشه شده است. کریس اورت آمریکایی، نفر اول سابق تنیس جهان که هجده قهرمانی در گرنداسلم را در کارنامه دارد، پیشتر گفته بود از این که در دنیای تنیس از ماریا شاراپووا حمایت زیادی نشده، متعجب است.
اورت گفته بود که شاراپووا در جهان تنیس شخصیتی تنها و منزوی بود: «ماریا همیشه معروف بود که در دنیای تنیس با کسی برای مدت طولانی صمیمی نبوده. شاید برای همین در این اوضاع کمتر کسی به او دلداری میدهد. شاید هم بقیه نمیخواهند خودشان را درگیر این مشکل کنند و میخواهند از مسئله دوپینگ فاصله داشته باشند. شاید این اتفاق هشداری جدی برای ستارهها باشد که محبوبیت و ثروت در این شرایط به کمکشان نمیآید.»
ماریا شاراپووا برغم این تنهایی حالا از گذشته خود در دنیای تنیس دفاع میکند. کسی که دوازده سال پیش در هفده سالگی قهرمان ویمبلدون شد و نخستین گرنداسلم زندگیاش را بُرد، تنیسبازی که در یازده سال گذشته پُردرآمدترین ورزشکار زن جهان بوده، می گوید: «به کارنامهام و به این که چطور تنیس بازی میکردم، افتخار میکنم. همیشه انسانی درستکار و صادق بودم. کسی نیستم که به بهانه آسیبدیدگی و مصدومیت، حقایق مربوط به آزمایش دوپینگم را پنهان کنم. حالا منتظر این هستم که پرونده پزشکی خودم را به فدارسیون جهانی تنیس ارائه کنم. امیدوارم دوباره اجازه بازی پیدا کنم، اما هر اتفاقی بیفتد. میخواهم شما طرفدارانم حقایق را بدانید.»