کاهش نرخ سود بانکی خانه را گران می‌کند؟

کاهش نرخ سود بانکی چه در بخش سپرده‌ها و چه نرخ سود سپرده‌های بانکی از ابتدای دولت یازدهم در دستور کار بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار قرارگرفت و در دو نوبت نرخ سود بانکی کاهش یافت و در حال حاضر هم کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی از 20 به 18درصد و کاهش نرخ سود تسهیلات از 18 به 16درصد در دستور کار شورای پول و اعتبار قرار دارد. حال اینکه گفته می‌شود یکی از مقاصد مهم سپرده‌های بانکی پس از کاهش نرخ‌سود، بازار مسکن است.

بازار مسکن از سال 91 وارد دوره رکود شده و تا به امروز هم هر چند به واسطه سیاست‌های ضد رکود وزارت راه و شهرسازی به این بازار، عمق رکود کم شده اما این بازار هنوز نتوانسته است به رونق برسد.

در این مدت نه ساخت وساز بسیار کاهش یافته که این می‌تواند زنگ خطر افزایش قیمت‌ها در دوره رونق باشد، چراکه با افزایش تقاضا و کمبود عرضه به طور قطع قیمت‌ها روند صعودی خواهند داشت.

کاهش نرخ سود بانکی هم در بخش سود سپرده‌ها و هم سود تسهیلات، چند اثر در بازار مسکن می‌گذارد که در دو نوبت قبل برخی از این آثار از جمله افزایش نرخ اجاره بها در بازار دیده شد اما با توجه به نزدیک شدن به دوره رونق، عده‌ای نگران اثرات تورمی کاهش نرخ سود بانکی در بازار مسکن هستند.

احتمال افزایش قیمت‌ها در بازار مسکن

مسئولان وزارت راه و شهرسازی معتقد هستند که امسال سال خروج بازار مسکن از رکود است و سیاست دولت خروج غیر‌تورمی از این رکود چندساله است. علامت‌ها و نشانه‌های خروج از رکود از تابستان سال جاری در بازار ظهور می‌کند، حال اینکه کاهش نرخ سود بانکی می‌تواند در بخش‌های مختلف بازارمسکن تاثیر‌گذار باشد. محمد مهدی مافی، کارشناس بازارمسکن در گفت‌وگو با «فرصت امروز» درباره نحوه تاثیر‌گذاری کاهش نرخ سود بانکی بر بازارمسکن گفت: به طور قطع بخشی از سپرده‌های بانکی پس از کاهش نرخ سود به بازار مسکن سرازیر می‌شود، بنابراین ورود این حجم از نقدینگی به بازار، می‌تواند فضا را تغییر دهد.

وی با بیان اینکه یک بخش از سرمایه‌گذاران با نیت خرید خانه به‌عنوان کالای سرمایه‌ای نقدینگی خود را از بانک‌ها بیرون آورده و به بازار مسکن منتقل می‌کنند، اظهار داشت: اگر خرید مسکن برای رفع نیاز مصرفی نباشد با هجوم تقاضا در شرایط فعلی، ممکن است مسکن گران شود.

مافی ادامه داد: پیش‌بینی می‌شود پس از کاهش نرخ سود بانکی بازار مسکن و ارز و طلا بیشترین نقدینگی را به خود جذب کنند که در این میان با توجه به اینکه به رونق مسکن نزدیک هستیم، افزایش تقاضا باعث گرانی می‌شود و به متقاضیان واقعی توصیه می‌شود قبل از کاهش نرخ سود بانکی خانه بخرند.

در نبود بورس، مسکن سرمایه جذب می‌کند

همان‌طور که گفته شد، کاهش نرخ سود بانکی در بخش سپرده‌ها و تسهیلات تاثیر متفاوتی در بازار خواهد گذاشت. تجربه دو بار کاهش نرخ سود بانکی در سه‌سال گذشته نشان داد، هر بار که نرخ سود سپرده‌ها کم شد به نرخ اجاره‌بها اضافه شد و طبق گفته حسین عبده‌تبریزی، مشاور وزیر راه‌وشهرسازی، یکی از دلایل افزایش نرخ اجاره به کاهش نرخ سود بانکی برمی‌گردد، چراکه در شرایطی که ودیعه با احتساب نرخ سود ۳۰درصد گرفته می‌شد حال باید نرخ سود آن تا ۱۸درصد و کمتر از آن کاهش پیدا کند، بنابراین مبلغی به نرخ اجاره اضافه می‌شود تا کاهش نرخ سود ودیعه را پوشش دهد.

از دیگر آثار این سیاست بانکی در بازار مسکن، افزایش تمایل سازندگان به اخذ وام‌های بانکی برای ساخت‌و‌ساز است، چراکه با کاهش نرخ سود تسهیلات، اخذ وام با سود کمتر توجیه اقتصادی پیدا می‌کند. بنابراین می‌توان گفت کاهش نرخ سودتسهیلات می‌تواند به افزایش ساخت کمک کند.

اما اثری که می‌تواند در شرایط رکود باعث افزایش قیمت‌ها شود، انتقال سرمایه‌ها از بانک به بازار مسکن در نبود بازارهایی مانند بازار سرمایه و بورس است. احمد جوکار، کارشناس بازار مسکن درباره احتمال افزایش قیمت‌ها در دوره رکود گفت: اگر خریدار و متقاضی واقعی و همچنین عرضه‌کنندگان واقعی وارد بازار شوند، به‌طور قطع بدون افزایش قیمت وارد دوره رونق می‌شویم اما اگر رونق بدون برنامه‌‌ریزی باشد به طور قطع منجر به سفته‌بازی در بازار می‌شود و احتمال افزایش قیمت‌ها بسیار زیاد است.

وی تاکید کرد: حال که سیاست دولت کاهش نرخ سود بانکی و انتقال آن به بازارهای تولیدی و بازارهایی است که دچار رکود شده‌اند، باید راهکارهایی اتخاذ شود که بازار با معاملات سفته‌بازانه دچار جهش قیمتی نشود، هر چند ادامه رکود کاهش قیمت‌ها و فاصله آن از نرخ تورم عمومی ممکن است به ضرر متقاضیان تمام شود، چراکه با سرکوب قیمت‌ها، سازندگان انگیزه‌ای برای سرمایه‌گذاری در این بازار نخواهند داشت.

این کارشناس مسکن اظهار داشت: به هر حال وقتی هنوز بازارهای مدرن یعنی بازار سرمایه نتوانسته اعتماد سرمایه‌گذاران را جلب کنند طبیعی است که علاقه سرمایه‌گذاران همچنان معطوف به حوزه‌هایی مانند مسکن و ارز و طلا باشد که در این صورت با افزایش تقاضا شاهد افزایش قیمت‌ها باشیم.

ارتباط با نویسنده : nazila.mahdiani@gmail.com