چشم امید تولیدکنندگان تجهیزات نفتی به وعده‌های وزارت نفت

فعالان بخش‌خصوصی و تولیدکنندگان تجهیزات صنعت نفت که در تمام سال‌های گذشته باوجود تولید محصولات با کیفیت کمتر مورد توجه پیمانکاران نفتی بودند این روزها امیدوارند که با راه‌اندازی سامانه الکترونیکی کالا و خدمات نفتی بازار خوبی داشته باشند. گرچه از دید این تولیدکنندگان به دلیل ضعف‌های متعدد نمی‌توان به این سامانه زیاد امیدوار و خوش‌بین بود. بخش‌خصوصی در تولید محصولات اصلی و کاربردی صنعت نفت درچند سال گذشته تلاش‌های زیادی کرده است به‌طوری که توانسته سهم 70 درصدی را به خود اختصاص دهد. اما با توجه به اینکه صنعت نفت از حساسیت بالایی برخوردار است کمتر پیمانکاری حاضر است از محصولات داخلی استفاده کند. بااین وجود سامانه الکترونیکی کالا و خدمات نفتی با هدف حمایت از تولیدکنندگان داخلی ایجاد شده است.

گرچه سیدعماد حسینی، معاون وزیر نفت در امور مهندسی بارها در گفته‌های خود از حمایت جدی وزارت نفت از تولیدکنندگان داخلی صحبت کرده است، اما تولیدکنندگان نیز بارها از بی‌توجهی به محصولات تولید شده آنهاتوسط مجریان طرح‌های نفتی سخن گفته‌اند. بااین وجود سال آینده باراه‌اندازی این سامانه و برنامه‌های حمایتی وزارت نفت بایدمنتظر ماند و دید که آیا سامانه اثربخشی لازم را دارد تا بتواند به صنعت داخلی تجهیزات نفت کمک کند.

حمایت از تجهیزات داخلی نفت

فرزان گلچین از فعالان بخش‌خصوصی و عضو هیات‌مدیره اتحادیـــه صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی، گاز و پتروشیمی‌ با بیان اینکه را‌ه‌اندازی سامانه الکترونیکی کالا و خدمات نفتی در کشور امری ضروری است، ‌ به «فرصت امروز» می‌گوید: «وجود این سامانه یعنی کتابچه راهنمایی تولیدات داخلی در حوزه نفت، مصرف‌کنندگان این کالا و خدمات می‌توانند با مراجعه به این سامانه علاوه بر کسب اطلاعات مورد نیاز کالای مورد نیاز خود را به‌راحتی تهیه کنند.» وی با اشاره به اینکه تعدادی از مصرف‌کنندگان کالای نفتی از محصولات تولید شده در کشور و کیفیت آن اطلاع ندارند، ‌می‌افزاید: «تولیدکنندگان داخلی در کالای صنعت نفت حداقل توان رقابت با محصولات خارجی آسیایی را دارند که امروز در صنعت نفت به وفور از آنها استفاده می‌شود. بدون شک این سامانه به تولیدکنندگان داخلی کمک خواهد کرد زیرا محصولاتی در سامانه به ثبت خواهد رسیدکه مورد تایید وزارت نفت است.»

گلچین با اشاره به اینکه باید تولیدکنندگان کیفیت را رعایت کنند، ‌می‌گوید: «اینکه راه‌اندازی سامانه الکترونیکی‌ کالا و خدمات نفتی با هدف حمایت از تولیدکنندگان و جلوگیری از خروج ارز در شرایط تحریم در حال انجام است امری پسندیده است اما پیمانکاران برای موفقیت در پروژه‌های نفتی خود به کالای استاندارد نیاز دارند، از این رو تولیدکنندگان باید در ارتقای سطح کیفی محصولاتشان گام جدی‌تری بردارند.»

به راه‌اندازی سامانه خوش‌بین نیستم

احمد جدیر، مدیرعامل شرکت مدیریت - ‌تدارکات و ساخت طوس با بیان اینکه خوش‌بین نیستم که وزارت نفت بتواند این سامانه را به مرحله اجرا برساند، ‌ به «فرصت امروز» می‌گوید: ‌«اهداف مسئولان بالادستی در اجرایی شدن طرح سامانه الکترونیک کالا و خدمات نفتی کمی دور از حقیقت است و امکان تحقق آن نیست زیرا تنوع اقلام در صنعت نفت زیاد است و این سامانه نمی‌تواند همه آنها را در لیست خود لحاظ کند. برای نمونه ما در ساخت دکل فعالیم که تمامی اقلام آن توسط 30 تریلر جابه‌جا می‌شود چگونه می‌توانیم تنها یک ایران‌کد برای دکل تعریف کنیم.» وی می‌افزاید: «تلاش‌های ما برای ارتباط با سامانه موفقیت‌آمیز نبوده است و نتوانستیم اطلاعات مان را در آن درج کنیم. این سامانه می‌تواند به تولیدکنندگان کالا و تجهیزات صنعت نفت کمک کند به شرط آنکه زیرساخت‌های آن به خوبی اعمال شود. گرچه شرکت تولیدکننده ما تاکنون موفق به استفاده از آن نشده است.»

انسجام بخشی اطلاعات در تجهیزات نفت

حسن هاشمی از دیگر فعالان بخش‌خصوصی و عضو انجمن صنفی شرکت‌های مهندسی و ساخت (صنایع نفت و نیرو) با بیان اینکه ایجاد سامانه الکترونیکی اقدامی ارزشمند است، ‌ به «فرصت امروز» می‌گوید: «ایجاد سامانه موجب خواهد شد تااطلاعات کافی در صنعت نفت دربخش تولیدات داخلی وجود داشته باشد. هم‌اکنون توانمندی‌های تولیدکنندگان در حوزه صنعت وجود دارد اما به دلیل منسجم نبودن این اطلاعات شاهد آن هستیم که کمتر در بخش‌های مختلف از آن استفاده می‌شود.»

وی با اشاره به اینکه کارفرما در خرید کالاهای نفتی همواره براساس لیست و شناخت کالاهایی که پیش از آن مورد استفاده قرار داده است اقدام می‌کند، ‌ می‌افزاید: ‌ «فعال شدن سامانه‌ای الکترونیکی سامانه‌ای است که در آن کالای مورد نیاز پیمانکار نفتی با قید کیفیت و قیمت می‌تواند منجر به حمایت از تولیدکنندگان داخلی شود گرچه باید تلاش‌ها به‌گونه‌ای باشد که کیفیت واقعی اقلام ثبت شود.»

بهبود فضای کسب‌وکار تجهیزات نفتی

بهرام بارانی از فعالان بخش‌خصوصی و رییس کمیسیون استاندارد انجمن پیمانکاران صنعت نفت با بیان اینکه ایجاد سامانه الکترونیکی کالا و خدمات نفتی در فضای کسب‌وکار تجهیزات نفتی پدیده نادری است اما اگر این سامانه دارای فیلتر قوی باشد خوب است در غیراین‌صورت در صورت ورود هر کس به آن سامانه اثربخشی کمتری خواهد داشت، به «فرصت امروز» می‌گوید: ‌«اگر سامانه منجر به کاهش ریسک برای خریدار و فروشنده شود، موفق خواهد بود. الگوهای متعددی از سامانه مذکور دردنیا وجود دارد اما اهمیت اصلی دراین است که سامانه چگونه طراحی شده و آیا نیاز فروشنده و خریدار کالا را می‌تواند تامین کند یانه.»

این تولید‌کننده بخش‌خصوصی در صنعت نفت، با اشاره به اینکه محصول تولیدی خود را در سامانه ثبت کرده است و توانسته برای آن ایران‌کد بگیرد، می‌افزاید: «ایجاد سامانه کار خوبی است اما نکته اینجاست که با وجود اینکه محصول تولید شده توسط این شرکت در وندورلیست شرکت نفت وجود دارد و شناخته شده است اما در نهایت کالا خریدار ندارد، ‌ با این شرایط این سامانه چقدرمی‌تواند به تولیدکننده کمک کند.» وی با اشاره به اینکه این سامانه با ضعف‌هایی مواجه است که درصورت رفع آن اثربخشی بالایی خواهد داشت، ‌می‌گوید: «سامانه در مدت سه روز محصول تولیدی را ثبت و برای آن ایران کد گذاشته است. سامانه هیچ خط‌کشی برای محصولات تولید شده ندارد یعنی اطلاعات دقیقی از کیفیت محصولات موجود نیست.»