این روزها زمزمه برداشتن صفرهای پول ملی نقل همه محافل است. نظرات کارشناسی زیادی در این رابطه وجود دارد و دولت نیز به تکرار، طرح های زیادی در خصوص بررسی آثار و تبعات این اقدام اقتصادی، تدوین کرده است. مهم این است که همه متفق القول بر این باورند که حذف صفر از پول ملی ایران، یک اقدام شایسته و البته دارای محاسن بسیار برای اقتصاد ایران است، اگرچه معایب آن را نیز نباید از یاد برد.
واقعیت آن است که اکنون، مطرح شدن تبدیل واحد پولی ایران از ریال به تومان که خود به معنای حذف یک صفر از پول ملی است، نخستین گام مثبت کابینه برای حذف صفرهای پول ملی است که می تواند نویدهایی برای اقتصاد داشته باشد، به نحوی که پیش بینی که از این اقدام می توان کرد این است که دولت به دنبال حذف صفرهای واحد پول است، اما قدم اول را با حذف یک صفر و تغییر واحد پایه پولی برداشته، اما ضرورت دارد قدم های بعدی را هم همزمان بردارد و مقدمات این موضوع را فراهم کند تا بقیه صفرها نیز حذف شود.
در این میان کشورهای بسیاری نیز اقدام به حذف صفر از پول ملی خود کرده اند که نمونه آن در کشورهای اروپایی مانند ایتالیا و در کشورهای منطقه، ترکیه و البته بسیاری دیگر از کشورها است.
بنابراین تجربه این کار در دنیا وجود دارد و دولت می تواند مزایای این کار را در کنار بررسی ریسک ها و معایب ناشی از آن، تا حد قابل قبولی بیشتر کند. اما باید توجه داشت مقدماتی را که دولت برای گام های بعدی و حذف بقیه صفرها باید فراهم کند، نباید فراموش کرد.
در واقع، کنترل نرخ تورم بین 5 تا 6 درصدی از جمله رهاوردهای احتمالی حذف صفر از پول ملی است که با توجه به تلاش دولت برای حفظ دستاورد کنترل تورم به عنوان یکی از برنامه های اصلی خود، لازم است این نکته به درستی مدنظر قرار گیرد و مقدماتی فراهم شود که اجرای سیاست حذف صفر از پول ملی، باعث افزایش هیجانی و جهشی نرخ تورم نشود.
در واقع، بر خلاف اینکه حذف صفر از پول ملی در گام اول منجر به تقویت پول ایران می شود، اما در گام های بعدی، تورم را هم به دنبال خواهد داشت که کنترل دامنه این تورم، به طور قطع باید از سوی دولت مورد توجه قرار گیرد تا مجدد، همین تورم منجر به کاهش ارزش پول ملی در کوتاه مدت نشود.
نکته بعدی آن است که تغییر واحد پایه پولی از ریال به تومان و حذف یک صفر از پول کشور، اگر چه واردات، صادرات و تجارت خارجی را متاثر نخواهد کرد، اما چندین اتفاق مثبت دیگر را به دنبال خواهد داشت.
در واقع، با این تغییر، اعداد در محاسبات حسابداری کوچک تر شده و راحت تر قابل بیان و ثبت خواهند بود، ضمن اینکه از نظر روانی و در برداشت اولیه همانطور که گفته شد، حذف یک صفر از چهار صفر به نوعی تقویت پول ملی را ظاهرا رقم خواهد زد و مردم در مکالمات پولی خود، این راحتی را احساس خواهند کرد.
نکته سوم که به نظر می رسد از همه مهم تر هم باشد، توجه به این است که حدود بیش از ٨٠ سال از زمانی که تومان با ریال جابه جا شد، می گذرد، ولی جالب این است که جامعه این تغییر را نپذیرفته و جز در گفت وگوها و صحبت های رسمی و دولتی، از آن استفاده نشده است، به همین دلیل این تغییر برای جا افتادن و پذیرش جامعه نیازی به زمان ندارد و نکته آخر اینکه، به هرحال اکنون که فضا به لحاظ روانی برای تغییر پول ملی و حذف صفر آماده شده و همه کارشناسان و صاحب نظران و سیاست گذاران، متفق القول، اجرای این سیاست را تأیید کرده و همدلی در همه محافل وجود دارد، دولت باید به حذف صفر بیشتر اقدام کرده و هزینه اجرای این طرح خوب اقتصادی را یکباره بپردازد، در غیر این صورت، حذف یک صفر به تنهایی علاوه بر اینکه به لحاظ اقتصادی، خیلی کارساز نیست و تغییرات و تحولات پیچیده و زیادی را دنبال نمی کند، برخی هزینه ها همچون تغییر اسکناس و مسکوکات و سندهای حسابداری را به دنبال دارد.
رئیس کنفدراسیون صادرات ایران