همین چند روز پیش بود که روزجهانی گردشگری در کشورمان و دیگر نقاط جهان جشن گرفته شد و مسئولان و دستاندرکاران گردشگری یا همان صادرات نامرئی از برنامههای خود برای توسعه گردشگری کشورمان سخن گفتند، اما مثل همیشه نکتهای بسیار ظریف در این بین به دست فراموشی سپرده شد که آن هم گردشگری معلولان بود.
آیا واقعا از خودتــان پرســیدهاید معلــولان و توانخواهان جامعه در صنعت گردشگری چه جایگاهی دارند و چطور برای گشتوگذار آنها که نیاز اصلی هر انسان بهخصوص در این گروه است، برنامهریزی شده است؟ یا اینکه چرا مسئولان در این زمینه زیاد به بحث و گفتوگو نمیپردازند؟ این در حالی است که در مجامع بینالمللی و گزارشهای سازمان ملل معمولا 10درصد جامعه به معلولان و توانخواهان اختصاص یافته است.
بههرحال «فرصت امروز» سراغ مدیرعامل انجمن گردشــــگری معلـــولان محمداســمعیل شیخقرایی رفته تا از فرصتی مناسب برای سرمایهگذاری دستاندرکاران گردشگری بگوید.
صادرات نامرئی در گرو توسعه پاراتورها
محمداسمعیل شیخقرایی با اشاره به جایگاه ویژه گردشگری معلولان در ارتقای سطح روحیه و کیفیت زندگی آنها میگوید: گذشته از تمام مسائل مربوط به کیفیت زندگی و البته بهبود روحیه معلولان به واسطه انجام سفرهای گوناگون لازم است بدانیم بسیاری از کشورهای پیشرفته در صنعت گردشگری برنامههای ویژهای در این زمینه اجرا کرده یا در دست اجرا دارند که میتوان به آلمان، انگلستان، امریکا و استرالیا اشاره ویژه داشت.
مدیــرعامــل انجمـــن گردشگری معلولان در ادامه میافزاید: همانطور که طبق تعاریف سازمانهای بینالملـــلی 10 درصد از جمعیــت کــل جهــان را معلولان یا توانخواهان تشکیل میدهند، بنابراین اگر به تعداد چند میلیاردی جمعیت جهان توجه داشته باشیم درخواهیم یافت گروه کثیری در این بخش وجود دارند که میتوان برای سفر و گردشگری آنها برنامهریزی کرد. البته بدون تردید بخشی از این افراد به دلیل شرایط خاص و نوع معلولیتهایشان ناخودآگاه از جامعه کلی حذف میشوند، اما بازهم تعداد توانخواهان میتواند توجه مناسبی برای سرمایهگذاری در این زمینه ایجاد کند.
وی با اشاره به اینکه منافع اقتصادی پاراتورها بیشتر از تورهای گردشگری معمولی است، میگوید: اگر از بحث بهرههای معنوی برگزاری اینگونه تورهای گردشگری یا همان پاراتورها بگذریم به جنبه اقتصادی یا همان دودوتا چهارتای خودمانی خواهیم رسید که بهظاهر در دنیای امروز عاملی برای ورود سرمایهها به بخشهای مختلف اقتصادی شده است.
شیخقرایی در ادامه میافزاید: همانطـــور کــه میدانید توانخواهان با توجه به شرایط جسمی خود معمولا بهصورت انفرادی اقدام به سفر یا گردشگری نمیکنند و معمولا یا به اتفاق دوستان و خانواده سفر میروند یا اینکه از خدمات پاراتورها استفاده خواهند کرد. همین امر نکتهای کاملا ظریف و پنهان از نظر مسئولان بوده که تاکنون نتوانستهاند مشوقهای لازم برای سرمایهگذاریهای گردشگری در زمینه برگزاری پاراتورها را ایجاد کنند. چون نهتنها تعداد درخواست سفر از سوی متقاضیان برای تورها افزایش مییابد بلکه خود اینگونه تورهای گردشگری هزینهای متفاوت از تورهای عادی گردشگری دارند.
شیخقرایی باتاکید بر اهمیت سرمایهگذاری در این زمینه به گزارش سازمان جهانی گردشگری در این زمینه اشاره میکند و میگوید: براساس تحقیقات انجام شده در سال 2013 میلادی از سوی این سازمان، قاره اروپا تنها به دلیل مهیا نبودن شرایط دسترسی و تامین نیازهای توانخواهان سالانه 142میلیارد یورو در صنعت گردشگری خود زیان میدهد.
مدیرعامل انجمن گردشگری معلولان در ادامه میافزاید: براساس این گزارش در سال 2013 میلادی 783 میلیون تقاضای سفر از سوی افراد مسن و نیازمند به خدمات ویژه در قاره سبز صورت گرفته است که درآمدی بالغ بر 394 میلیارد یورو به صنعت گردشگری این منطقه هدیه داده و حدود 8 میلیون فرصت شغلی برای فعالان بخش گردشگری معلولان ایجاد کرده اما با توجه به نقصهای موجود در این زمینه این صنعت 142 میلیارد یورو از دست داده است و به همین دلیل مسئولان گردشگری باید برای رفع موانع موجود اقدام کنند. بنابراین اهمیت سرمایهگذاری در گردشگری معلولان بر هیچکس پوشیده نیست و ایران هم باید در این زمینه گام موثرتری بردارد تا در این بخش به جایگاه مناسبی دست یابد.
صورتحساب از قبل پرداخت شده است
در همین حال، این فعال در زمینه گردشگری معلولان با اشاره به امکانات مالی توانخواهان برای شرکت در این نوع تورهای گردشگری تصریح میکند: شاید بسیاری از سرمایهگذاران نگران بازگشت سرمایه خود در این زمینه باشند، اما لازم به یادآوری است همانطور که میدانیم معمولا تمام توانخواهان یا تحت پوشش کامل انواع بیمهها هستند یا اینکه بهصورت انفرادی در ارگانهای مردمنهاد به عضویت درآمدهاند که هرگز محدودیت مالی در این زمینه ندارند و قادر به پرداخت هزینههای سفرهای خود هستند. این درحالی است که براساس قوانین سفر و گردشگری این بیمهها هستند که تمام هزینههای مربوط به اینگونه افراد را تضمین کرده و به عهده گرفتهاند.
بنابراین جای نگرانی از بازگشت سرمایه نیست چون از همین حالا سرمایهگذاری این افراد در گردشگری معلولان تضمینشده و به قول معروف صورتحساب همین امروز پرداخت شده است.
اشتغالزایی گسترده
بارها و بارها در میان اخبار شنیدهایم که براساس آمار به ازای هر 9 نفر گردشگر یک فرصت شغلی در کشور میزبان ایجاد خواهد شد حال آنکه اگر به آمار تقاضای سفر توانخواهان خارجی برای دیدن جاذبههای دیگر نقاط جهان توجه کنیم در خواهیم یافت گروه کثیری با توجه به جاذبههای گردشگری ایران درخواست سفر به ایران زمین خواهند داشت، اما این پایان کار نیست چون برای مهیا کردن شرایط سفر این افراد نیز نیازمند استخدام پرسنل و کارمندان بسیاری هستیم.
شیخقرایی ضمن تاکید بر اشتغالزا بودن برگزاری پاراتورها به «فرصت امروز» میگوید: خود این افراد هنگام سفر باعث ایجاد شغلهای گوناگونی از جمله رانندگان اتومبیلهای مخصوص، مهمانداران یا مددکاران خواهند بود، اما آیا مسئولان تاکنون فکر کردهاند برای ایجاد زیرساختهای لازم مثل سرویسهای بهداشتی مناسب، راههای مناسب سطح شهری و دسترسی گردشگران توانخواه به مکانهای باستانی و تاریخی چند نفر پرسنل لازم است و چه تعداد فرصت شغلی ایجاد خواهد شد؟ همانطور که میدانیم ایران بالغ بر 2هزار مکان باستانی را در خود جای داده است؛ حال فرض کنیم برای آمادهسازی این مکانها بخواهیم پرسنل استخدام کنیم، چند فرصت شغلی به کشورمان هدیه دادهایم؟
زمینههای مختلف سرمایهگذاری
این فعال گردشگری معلولان با تاکید بر مهیا بودن فرصتهای مختلف سرمایهگذاری در زمینه پاراتورها میگوید: شاید بینهایت فرصت سرمایهگذاری در این شاخه وجود داشته باشد که برخی نیازمند سرمایهگذاریهای کلان و گروه دیگر با سرمایههای اندک قابل اجرا هستند، اما لازم به یادآوری است که هرگز پایانی برای سرمایهگذاری در این زمینه نیست چون بینهایت سوژه برای سفر حتی برای معلولان و توانخواهان در دهکده جهانی وجود دارد. بهعنوان مثال تاسیس اتومبیل کرایه مخصوص توانخواهان سادهترین سوژه سرمایهگذاری و بحث خدماتدرمانی یا بیمه تخصصیترین آنهاست.
شیخقرایی با اشاره به توسعه گردشگری سلامت در جهان و البته نیاز این گروه از گردشگران به ایجاد انگیزه و بالا بردن روحیه میافزاید: ایران مملو از امکانات توسعه گردشگری سلامت به دلیل اقلیم و شرایط آب و هوایی منطقه است، ایجاد دهکدههای سلامت و آبدرمانی مخصوص این قشر از جامعه میتواند عاملی برای سودآوری و گردش مالی در صادرات نامرئی ایران باشد. وی در ادامه میگوید: حضور سرمایهگذاران برای جذب گردشگران توانخواه به کشورمان هنوز ملموس نیست به همین دلیل آنهایی که پیشگام سرمایهگذاری باشند، توسعه درخواستهای سفر توانخواهان در سراسر جهان میتواند عاملی برای تضمین سودآوری آنها باشد.