واردات نفت و ذخیره آن تنها راه افزایش تقاضا در بازار

ارائه یک روایت همه جانبه و قانع‌کننده از موضوع واردات نفت‌خام تــوسط چین و ذخیره‌کردن دشوارتر از هر زمان دیگری است؛ خصوصا اطلاعاتی که از معاملات در ماه نوامبر منتشر شده است تصویر درهم ریخته‌ای را از وضع موجود نشان می‌دهد. 

در چند هفته اخیر و همزمان با کاهش قیمت نفت، یکی از انتظاراتی که در بازار وجود داشت افزایش خرید و واردات نفت‌خام توسط بزرگ‌ترین خریدار آن در جهان یعنی چین بود که به عقیده کارشناسان بخشی از این نفت وارداتی برای ذخیره کردن و بخشی دیگر با رونق گرفتن صادرات به مصرف داخلی این کشور اختصاص می‌یافت. این نظریه ممکن است در مورد واردات نفت‌خام و مس درست باشد، اما به طور قطع در مورد آهن و زغال‌سنگ صدق نمی‌کند. 

در ماه نوامبر پکن 25‌میلیون و 410 هزار تُن معادل شش میلیون و 180‌هزار بشکه نفت‌خام در روز وارد کرده که در مقایسه با ماه اکتبر که میزان واردات نفت‌خام این کشور پنج میلیون و 670‌هزار بشکه در روز بود افزایش نشان می‌دهد. این میزان واردات نفت‌خام در حالی اتفاق می‌افتد که چین همچنان به‌عنوان یکی از صادرکنندگان اصلی سوخت پالایش شده باقی مانده، ولی با نگاهی به حجم صادرات سوخت از سوی پکن بر اساس آمار ارائه شده میزان آن در ماه نوامبر 70 هزار تن معادل هفت هزار بشکه در روز بوده که در مقایسه با صادرات 205هزار بشکه در روز در ماه اکتبر حجم صادرات این محصول کاهش چشمگیری را نشان می‌دهد. این کاهش صادرات سوخت نشان می‌دهد، افزایش واردات نفت‌خام به معنای افزایش صادرات آن به‌عنوان سوخت پالایش شده نبوده و این میزان یا به مصرف داخلی می‌رسد یا اینکه در تانکرهای عظیم نفتی ذخیره می‌شود. 

با در نظر گرفتن مسائل مطروحه در بالا به نظر می‌رسد، بخشی از نفت وارداتی توسط چین وارد فرآیند تولید و تجارت این کشور شده و بخشی دیگر در زمره ذخایر استراتژیک این کشور قرار می‌گیرد. با این همه حجم تقاضای ضمنی چین با درنظر گرفتن توان پالایشگاه و سوخت پالایش شده صادراتی این کشور با 10 میلیون بشکه در روز در مقایسه با ماه سپتامبر که این میزان 10 میلیون و 300 هزار بشکه در روز بود کاهش را نشان می‌دهد. 

در مورد مس نیز این احتمال وجود دارد که واردات اخیر این محصول توسط پکن به منظور افزایش ذخایر مس این کشور بوده است. زیرا واردات این محصول با افزایش پنج درصدی نسبت به ماه اکتبر با 420 هزار تُن برای هفتمین‌ماه پیاپی افزایش یافت. همچنین خرید و واردات سایر آلیاژها نیز به موازات مس و با توجه به اختلاف قیمت در چین و بورس لندن افزایش یافته است. در مجموع می‌توان گفت، ارزانی آهن در سال جاری عمده‌ترین دلیلی است که چین به‌شدت به خرید و واردات آن مشغول بوده است. 

گفتنی است سقوط مداوم مس در بازار مس لندن و رسیدن قیمت آن به شش‌هزار و 230دلار در هر تن در روز یکم‌دسامبر ممکن است به افزایش خرید این محصول به منظور ذخیره کردن آن منتهی شود. 

نکته حائز اهمیت در این بین آن است که پیش‌بینی‌ها در مورد اقتصاد چین و میزان رشد آن مطابق انتظار محقق نشده و به نظر می‌رسد، اقتصاد این کشور تحت فشار قرارگرفته است. میزان رشد صادرات پکن نسبت به سال قبل 4/7 درصد رشد را نشان می‌دهد، در حالی که این رقم به مراتب کمتر از 8/2 درصدی است که به طور متوسط انتظار می‌رفت چین به آن دست یابد. 

نگرانی عمده دیگری که در این بین وجود دارد، کاهش 6/7 درصدی ارزش صادرات چین از سال گذشته تاکنون بوده، در صورتی که تحلیلگران انتظار داشتند ارزش صادرات این کشور رشدی 3/9 درصدی را تجربه کند. در حالی که از کاهش قیمت کالاها به‌عنوان یکی از دلایل این افت و سقوط اقتصادی نام برده می‌شود، اما تقاضای داخلی به شکل نگران‌کننده‌ای در حال کاهش یافتن بوده است. موضوعی که می‌تواند موجبات دومین اقدام به کاهش نرخ بهره‌بانکی را در هفته‌های پیش‌رو فراهم کند. 

این تصمیم ممکن است تا حدی بتواند موجب روشن‌تر شدن آینده شود، اما برای دستیابی به یک رشد پایدار و در پی آن رونق بازارها و افزایش واردات و صادرات به چیزی بیش از به‌کارگیری محرک‌های پولی نیاز است. 

در حال حاضر، تنها دلیل و افزایش واردات برخی محصولات و فرآورده نظیر نفت‌خام و برخی آلیاژها، ذخیره کردن آنها و افزایش سطح ذخایر استراتژیک است. اگرچه کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی معتقدند، تنها راه افزایش تقاضا برای نفت‌خام و سایر محصولات در بازار خرید آنها توسط چین و سایرمصرف‌کنندگان گان به منظوره ذخیره آنهاست، اما از سوی دیگر معتقدند، اقتصاد چین رو به افول بوده و توان حرکت آن به سوی رشد مانند گذشته نبوده و از آن کاسته خواهد شد.