براساس محاسبات مقدماتی انجام شده توسط اداره حساب های اقتصادی بانک مرکزی، بر پایه آمار و اطلاعات واصله از مراجع آماری ذیربط، تولید ناخالص داخلی به قیمت پایه و به قیمت های ثابت (۱۰۰=۱۳۸۳)، در شش ماهه اول سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته، معادل ۷.۴ درصد رشد داشته است.
این جدیدترین آماری است که دولت یازدهم از وضعیت رشد اقتصادی ایران اعلام کرده است؛ رشدی که در هدف گذاری های ابتدایی حدود 5درصد در نظر گرفته شده بود، اما طبق آمارهای جدید بیش از 2درصد از هدف گذاری ها نیز بالاتر رفته است.
برآوردهای ابتدایی نشان از آن دارد که افزایش نسبی بهای نفت در بازارهای جهانی و البته افزایش میزان فروش نفت توسط ایران پس از اجرای برجام یکی از اصلی ترین پایه های این رشد را می سازد و وضعیت نه چندان مطلوب بسیاری از بازارهای اقتصادی احتمال صحت این تحلیل را افزایش می دهد.
یکی از اصلی ترین بازارها در این بخش، بازار مسکن است؛ بازاری که در طول سال های گذشته هر جا سخنی از رشد مطرح بوده، نقشی اساسی ایفا کرده است و از سال های ابتدایی دهه 90 وارد رکودی سنگین شده و با وجود تمام برنامه ریزی ها نتوانسته هنوز از زیر بار فشار این رکود بیرون بیاید.
باقی ماندن سایه سنگین رکود بر سر بازار مسکن ایران باعث شده دولت نگاه ویژه ای به این موضوع داشته باشد، تا جایی که وزیر اقتصاد یکی از اصلی ترین پایه ها برای رشد اقتصادی را توجه به مسکن عنوان کرده است. طیب نیا در این زمینه گفته جهت گیری فعلی دولت فعال کردن بخش مسکن است.
با توجه به اینکه صنایع زیادی به بخش مسکن وابسته هستند فعال شدن بخش مسکن می تواند منجر به رشد اقتصادی شود که در زندگی عامه مردم قابل لمس است. برنامه هایی برای خروج از رکود اجرا کرده ایم و برنامه های دیگری نیز خواهیم داشت، اما اکنون شاهد قرائن و نشانگرهای برنامه های اجرا شده هستیم. تمامی نشانگرهای رشد مسکن نشان می دهند که در آینده نزدیک شاهد رشد بخش مسکن در کشور خواهیم بود.
این صحبت های وزیر اقتصاد نشان از آن دارد که با رفع شدن بخشی از مشکلات کلان، این بار دولت به دنبال برنامه ریزی بخش به بخش برای خروج از رکود است و در این فضا بازار مسکن با توجه به گستردگی و اهمیتی که دارد جزو نخستین انتخاب ها خواهد بود.
مسکن رشد را تثبیت می کند
یک کارشناس بازار مسکن معتقد است از بین رفتن حاشیه سود منطقی در بازار مسکن ایران باعث شده بسیاری از سرمایه گذاران این عرصه ترجیح دهند برنامه ریزی های جدید را متوقف کنند و این موضوع رکود مسکن را عمیق کرده است.
ابوالحسن میرعمادی در گفت وگو با «فرصت امروز» تاکید کرد: گستردگی بازار مسکن و بالا بودن تعداد حوزه هایی که مستقیم و غیرمستقیم با این صنعت در تماس هستند باعث شده کوچک ترین رشد در این بازار در آمار نهایی رشد اقتصادی کشور نیز نقشی جدی ایفا کند از این رو می بینیم که در سال های گذشته هرگاه مسکن رشد یافته دیگر بخش ها نیز پیشرفت کرده اند.
به گفته وی، در شرایط امروز اوضاع بازار مسکن دگرگون است، زیرا از یک سو متقاضیان توان خرید ندارند و از سوی دیگر انگیزه ای برای ساخت و سازهای جدید نیست. هرچند رشد اقتصادی به دست آمده مثبت است، اما قطعا دخیل کردن مسکن در این آمارها اهمیت زیادی دارد، زیرا حرکت این بازار بزرگ به معنی به حرکت در آمدن بسیاری از بخش های اقتصاد ایران است.
احسان رجبی، کارشناس و فعال بازار مسکن نیز در گفت وگو با «فرصت امروز» به اهمیت عبور از دوران فعلی در صنعت ساختمان پرداخت و گفت: این بازار همواره با محوریت بخش خصوصی و سرمایه گذاران واقعی اداره می شده است و اینکه در طول سال های گذشته آمار سرمایه گذاری در این بخش پایین آمده نشان دهنده آن است که انگیزه های لازم برای سرمایه گذاری کاهش یافته است.
به گفته وی، فعال شدن دوباره بازار مسکن ضامن ثبات رشد اقتصادی خواهد بود، زیرا فعالیت همزمان چند صنعت بزرگ می تواند تمام بخش های باقی مانده را نیز به حرکت در آورد و در طرف مقابل دور ماندن مسکن از تحولات رشد را بی دوام می کند.
رجبی اضافه کرد: با توجه به رکود عمیق سال های گذشته نمی توان تصور کرد که رشد 7.4درصدی ثبت شده با حضور مسکن بوده است، اما اگر صرفا این بازار به جمع بخش های رونق گرفته اضافه شود می توان انتظار داشت رقم رشد به شکلی جدی افزایش یابد.
هرچند وزیر امور اقتصادی و دارایی نگفته برنامه دقیق دولت برای محوریت یافتن بخش مسکن در آینده چه خواهد بود، اما صحبت های طیب نیا نشان از اهمیت این صنعت در حفظ رشد اقتصادی دارد. اگر صرف ثبات درآمدهای نفتی توانسته اقتصاد ایران را بار دیگر به رشد 8درصدی نزدیک کند، قطعا حضور مسکن در این فرآیند با نقش 20درصدی که در سرمایه گذاری های سال های گذشته داشته می تواند این رقم را به شکلی گسترده افزایش دهد؛ رقمی که بار دیگر اقتصاد ایران را در مسیر رسیدن به اهداف کلان خود قرار خواهد داد.
ارتباط با نویسنده: j.hashemi1992@gmail.com