پس از افزايش اندک قيمت نفت در بازارهاي جهاني بهدليل درگذشت پادشاه عربستان سعودي و بعد از سخنراني ملک سلمان پادشاه جديد و تعهد وي به پيروي از سياستهاي پادشاه فقيد اين کشور قيمت نفت در بازار با سقوطي شديد روبهرو شده و به پايينترين ميزان خود از سال 2009 ميلادي رسيده است.
پس از حصول اطمينان از عدم تغيير سياستها و استراتژي عربستان در مواجهه با وضعيت بازار، قيمت شاخص نفتي آمريکايي وست تگزاس اينترمديت 6/1درصد کاهش يافت. سلمان بن عبدالعزيز آلسعود پادشاه جديد عربستان پس از آنکه زمام امور را در دست گرفت اعلام کرد که اين کشور از حجم توليد نفت خام خود در بازار نخواهد کاست و سياستهاي کلي رياض در قبال نفت تغيير نخواهد کرد. در همين راستا شاهزاده وليد بن طلال معتقد است که چنانچه کشورش از حجم نفت خام صادراتي خود بکاهد ديگر توليدکنندگان نفت خام در جهان جاي عربستان را در بازار خواهند گرفت، بنابراين هرگونه احتمال کاهش در حجم نفت توليدي اين کشور منتفي است. اين درحالي است که حجم نفت خام موجود در ايالات متحده از سال 2001 ميلادي تاکنون به بالاترين ميزان خود رسيده است.
کايل کوپر از کارشناسان و تحليلگران بازار در اين مورد ميگويد: به نظر ميرسد پيش از مرگ پادشاه فقيد عربستان مسئله جانشيني وي به خوبي حلوفصل شده و تصميمات لازم براي شروع کار پادشاه جديد اتخاذ شده است، بنابراين جابهجايي قدرت در رياض موضوع مهمي نخواهد بود. کوپر افزود: حجم نفت عرضه شده به بازار بسيار قابل توجه بوده و ميزان تقاضای آن چيزي نيست که پيش از اين انتظار ميرفت، بنابراين دليل اصلي کاهش قيمت نفت در بازار مشخص است.
لازم به يادآوري است که پس از تصميم اعضاي اوپک در نشست اخير اين سازمان در 27نوامبر سال گذشته ميلادي مبني بر عدم کاهش توليد، قيمت نفت خام در بازارهاي جهاني سقوطي 36درصدي را تجربه کرد که اين ميزان در پنج و نيم سال اخير بيسابقه بوده است. در اين رابطه فاتح بيرول، اقتصاددان برجسته آژانس بينالمللي انرژي در حاشيه نشست جهاني اقتصاد در داووس سویيس گفت: به نظر ميرسد ملک سلمان پادشاه جديد عربستان قصد ندارد تغييري در سياستهاي کشورش در مواجهه با وضعيت بازار ايجاد کند که دليل عمده اين موضوع افزايش توليد نفت خام در آمريکا و عرضه آن به بازار بوده است.
افزايش ارزش دلار
قيمت شاخص نفتي وست تگزاس اينترمديت براي تحويل در ماه مارس با 72 سنت کاهش به قيمت 45 دلار و 59 سنت در هربشکه در تالار معاملات نيويورک معامله شد که اين ميزان پايينترين قيمت اين شاخص نفتي از سال 2009 ميلادي تاکنون به شمار ميرود. اين درحالي است که شاخص نفتي برنت براي تحويل در ماه مارس با 27 سنت افزايش به قيمت 48 دلار و 79 سنت در هر بشکه در تالار معاملات آتي اروپا معامله شد. گفتني است، نفت برنت درياي شمال شاخص نفتي بيش از نيمي از نفت توليد شده در دنيا به شمار ميرود.
نکته حائز اهميت در اين بين کاهش ارزش يورو در مقابل دلار است، طوري که يورو بهدليل گسترش برنامههاي محرک اقتصادي بانک مرکزي اروپا به پايينترين ميزان ارزش خود در 11 سال اخير رسيده است. اين درحالي است که دلار قدرتمند از اشتياق براي سرمايهگذاري در صنعت نفت ميکاهد. به گزارش خبرگزاري رسمي عربستان سعودي علي النعيمي، وزير نفت عربستان که مجري طرح عدم کاهش توليد در اوپک به شمار ميرود از سوی ملک سلمان در پست خود ابقا شد که اين موضوع مهمترين نشانه تعهد پادشاه جديد عربستان به سياستهاي پيشين است.
در همين رابطه مايکل لينچ از کارشناسان بازار نفت معتقد است: واکنش بازار به اتفاقات اخير بسيار منطقي بوده است، چراکه بسيار بعيد است که سعوديها تغييرات عمدهاي در مواضعشان ايجاد کنند. در رابطه با کاهش قيمت نفت شاهزاده وليد بن طلال در مصاحبه با تلویزيون بلومبرگ گفت: نفت ديگر به بشکهاي 100 دلار باز نخواهد گشت چراکه توليد نفت در جهان از کاهش شديد قيمت آن در بازار تاثير خواهد پذيرفت. وي ادامه داد: اگر ما از توليد خود بکاهيم ديگران به سرعت جاي آن را پر خواهند کرد. عربستان سعودي از کاهش قيمت نفت خرسند نيست اما اين شرايطي است که بدون شک بايد با آن روبهرو شويم.
بر اساس تحليل موسسات مالي نظير کامرزبانک، BNP پاريباس و بانک آو آمريکا و عربستان سعودي از حجم نفت خام توليدي خود نخواهد کاست و به توليد نفت بر اساس روال سابق ادامه خواهد داد. در همين رابطه اگون وينسبرگ از کارشناسان بازار و ریيس تيم تحقيقاتي نفتي کامرزبانک در فرانکفورت نيز معتقد است: پادشاه جديد سياستهاي پادشاه فقيد را ادامه خواهد داد چرا که دليلي براي تغيير اين سياستها وجود ندارد.