تجارت خارجی شاید از محسوسترین بخشهای تأثیرپذیر در پسا برجام باشد. حوزهای که با تحریمها چالشهای ناخوشایندی را تجربه کرد و حالا با رفع آن و با گذشت بیش از یک دهه با ورود مجدد به فضای بینالمللی، مواجهه آن با گوناگون شدن ابزارهای بینالمللی بیشک این تجارت را با مسئلههای جدیدی روبهرو خواهد کرد. مسئلههایی که به گفته رئیس کنفدراسیون صادرات ایران نه فقط صادرکنندگان و وارد کنندگان که صنایع و تولیدکنندگان هم با آن مواجهند. اما این سوال مطرح میشود که قوانین و مقررات حوزه تجارت چقدر پاسخگو هستند و برای بهرهبرداری از پسا برجام در چه بخشهایی نیاز به اصلاح در کوتاهمدت دارند.
محمد لاهوتی معتقد است حوزه ارز بیشترین تأثیر را بلافاصله پس از اجرای برجام خواهد داشت، چرا که از فاکتورهای اصلی در سرنوشت صادرات کشور است. او به «فرصتامروز» میگوید: اگر دولت این مسئله را بهطور منطقی هدایت نکند و اثرات روانی آن در جامعه باعث شود قیمت ارز کاهش چشمگیری داشته باشد، بنابراین از فرصتهای صادراتی کشور که در حال حاضر هم فرصتهای مناسبی نیستند به درستی نمیتوان استفاده لازم را برد. به گفته این عضو اتاق تهران بیشترین مشکلات را در سیستمهای بانکی شاهد خواهیم بود.
رئیس کنفدراسیون صادرات ایران به «فرصت امروز» میگوید: با توجه به اینکه قفل تحریمها از طریق روابط مالی و توسط بانک مرکزی باز خواهد شد، به روزرسانی سیاستهای بانک مرکزی و عملکردشان در ارتباطات با بانکهای خارجی حائز اهمیت است و باید در به روزرسانی این سیاستها تسریع کنند. او میگوید: الزام کشور برای جذب سرمایهگذاری خارجی با هدف رسیدن به رشد اقتصادی، اتفاقی است که همه انتظار داریم بیفتد. ما چارهای جز جذب سرمایهگذاری خارجی برای ایجاد اشتغال و رشد اقتصاد ملی نداریم.
به گفته او اگر بخواهیم به رشد 8درصدی برسیم باید سالانه 100میلیارد دلار که رقم بسیار بالایی است جذب کنیم. لاهوتی اما برای جذب سرمایهگذاری قوانین آن را مورد انتقاد قرار داده و میگوید: قوانین فعلی جوابگوی رسیدن به این هدف نیست، این قوانین ناکارآمد هستند و باید سریعا درآنها بازنگری شود. از سویی دیگر مدرس دانشگاه، پژوهشگر، علیرضا راشدی اشرفی، کارشناس امور اقتصادی و بازرگانی معتقد است با اجرایی شدن برجام در برقراری مجدد مناسبات تجاری، محدودیت یا نواقص قانونی در حوزه تجاری وجود ندارد.
به گفته علیرضا راشدی اشرفی قوانین صادرات و واردات شفاف است و معامله تنها با رژیم اشغالگر قدس براساس قوانین ما ممنوع است. ممنوعیت واردات از عربستان و برخی کالاها از آمریکا از دیگر ممنوعیتها درتجارت خارجی کشور است. علیرضا راشدی اشرفی به «فرصت امروز» میگوید: در این مورد نیازی به اصلاحات فوری نداریم. به گفته این پژوهشگر بازرگانی تغییرات قوانین تجارت در جهان سالانه نیست.
راشدی اشرفی میگوید: آخرین ویرایش سیستم اعتبار اسنادی در سال 2007 انجام شده و همچنان از همان استفاده میشود و ما به دلیل بسته شدن سوییفت نمیتوانستیم با این روش عمل کنیم. به گفته وی با باز شدن سوییفت مطابق آن چیزی که هست مروادات تجاری انجام خواهد شد. این استاد دانشگاه معتقد است نواقص و محدودیتهای قانونی در حوزه تجارت برای ورود به پسا برجام وجود ندارد.
به گزارش «فرصت امروز» با اعلام ریاست جمهوری, برجام اجرایی خواهد شد. با این اتفاق تمامی تحریمهای اتحادیه اروپا و آمریکا علیه ایران لغو خواهد شد. قریب به اتفاق صاحبنظران در ایران و خارج از کشور معتقدند، اقتصاد ایران روزهای متفاوتی آغاز خواهد کرد و به دلیل بالا بودن امنیت و ثبات بهترین بازار منطقه برای سرمایهگذاران خارجی خواهد بود.