مراقب ادعاهای مستقیم خود در آگهی‌ های تلویزیونی باشید

در برخی کشورها کارشناسان حقوقی به بررسی ادعاهای مستقیمی که شرکت‌ها در آگهی‌های تبلیغاتی تجاری خود از آن سخن گفته‌اند، می‌پردازند. این درحالی است که در ایران شرکت‌ها ادعاهایی مستقیم را عنوان می‌کنند، بدون اینکه نسبت به آن ادعا طرف دعوی وجود داشته باشد...

به‌هرحال شرکت‌ها حتی اگر مورد قضاوت کارشناسان حقوقی هم قرار نگیرند باید به‌خاطر حفظ مشتریان خود مراقب ادعاهای مستقیم یا تلویحی یا حتی قیاسی‌شان باشند. هر کدام از این ادعاها نیاز به بررسی جداگانه دارند که در این نوشتار تاکید اصلی روی ادعاهای مستقیم است.
بارها در آگهی‌های تلویزیونی داخلی شنیده‌ایم که گوینده می‌گوید: محصول ما بهترین، نخستین یا بالاترین است. ترین‌هایی که باید در آزمایش‌های مجهز مورد بررسی قرار بگیرند تا به مشتریان ثابت شود که از کجا مورد ادعای شرکت‌های تولیدکننده قرار گرفته است. علاوه بر این ‌ترین‌ها، خانگی بودن و بدون مواد نگهدارنده و افزودنی‌های غیرمجاز بودن هم از ادعاهای دیگری است که به کرات در آگهی‌های داخلی مشاهده می‌شود.
شاید اگر از شرکتی درباره این ادعاها بپرسید، فورا بگوید وزارتخانه‌های مربوطه این موارد را مورد بررسی قرار داده‌اند و اگر محصولات ما دارای مواد نگهدارنده یا افزودنی‌های غیرمجاز باشد، جلوی تولید آن گرفته می‌شود. در جواب آنها می‌توان گفت: مشتری ایرانی وقتی در شیر خود با روغن پالم و در سوسیس و کالباس خود با خمیر مرغ مواجه شده آیا می‌تواند به این سادگی ادعاهایغیرواقعی شما را باور کند؟

ادعای خانگی بودن محصولات کارخانه‌ای!
 ادعای دیگری که به وفور در آگهی‌های داخلی شاهد آن هستیم، خانگی بودن محصولات است. آیا می‌توان محصولی کارخانه‌ای که از مواد صنعتی در پخت آن استفاده شده را به خانگی بودن نسبت داد؟ پس ادعای اینکه محصول ما مزه‌ای همچون مزه غذاهای خانگی دارد باید اثبات شود. شرکت‌ها باید بدانند مخاطب آگاه همیشه می‌تواند فرق میان تبلیغات پرسروصدا و آب‌وتاب دادن به محصول بی‌کیفیت و فریبکاری را با محصول خوب تشخیص دهد. پس وقتی بازیگر آگهی حین خوردن محصولی می‌گوید: مزه‌اش محشر است! نیاز به اثبات دارد که چه موادی در آن محصول وجود دارد که بازیگر آگهی این ادعای بزرگ را می‌کند.
اگر این ادعاها درست و صادقانه نباشد به محصول و فروش آن ضربه خواهد زد چون انتظار مشتری بالا رفته و کافی است یک‌بار محصول را امتحان کند و آنچه شرکت تولیدکننده ادعای آن را داشته در آن کالا نبیند. در این حالت آنچنان نسبت به آن محصول دلزده می‌شود که علاوه‌بر خود، دیگران را نیز به استفاده نکردن آن محصول تشویق می‌کند. فراموش نکنیم جامعه ما جامعه‌ای است که به خاطر نوع فرهنگش هنوز صمیمیت در آن دیده می‌شود و شرکت‌ها باید مراقب همین موضوع باشند چون مشتری ایرانی به‌راحتی می‌تواند نسبت به یک محصول تبلیغات دهان‌به‌دهان خوبی را داشته باشد، شاید این شیوه، تبلیغی برای یک شرکت و ضد‌تبلیغی برای شرکت دیگر شود.

ادعای ممانعت از پوسیدگی دندان‌ها
یکی دیگر از حوزه‌هایی که در آن ادعاهای فراوانی مطرح می‌شود، حوزه تولید خمیردندان است. در آگهی‌های خمیر‌دندان ادعا می‌شود که این خمیردندان مانع از پوسیدگی دندان‌ها خواهد شد، این در حالی است که هیچ خمیردندانی، حتی نمونه‌هایی که میزان و نوع فلورایدشان از نظر پزشکی آزمایش شده است، نمی‌تواند ادعا کند از فساد دندان جلوگیری می‌کند.
عوامل مختلفی وجود دارد که از این موضوع جلوگیری می‌کند. در آن آگهی شرکت تولیدکننده می‌تواند ادعا کند که خمیردندان به جلوگیری از فساد دندان کمک می‌کند. این بدان معناست که اگر مصرف‌کننده دو‌بار در روز از این محصول استفاده کند و مرتب به معاینات پزشکی مراجعه کند و تغذیه خوبی نیز داشته باشد از پوسیدگی دندان‌هایش جلوگیری می‌شود.
درواقع شرکت با چنین ادعایی محصول خود را جزو یکی از عوامل جلوگیری از فساد دندان قرار داده است. درواقع با استفاده از کلمات هوشمندانه از دست هر حرفی که او را متهم کند گریخته است. پس اگر ادعا کنید که محصول شما مانع از فساد دندان می‌شود مشتری را فریب داده‌اید و او به‌راحتی می‌تواند از شما شکایت کند. این مثال در مورد بسیاری از محصولات صدق می‌کند.
وقتی در آگهی‌ها ادعا می‌کنید این شامپو مانع از ریزش مو می‌شود یا از شوره مو جلوگیری می‌کند، این ادعا باید برای مشتری اثبات شود. با این حال این موضوع در هیچ‌یک از آگهی‌های داخلی رعایت نمی‌شود. شرکت‌ها خیال می‌کنند هر چقدر ادعاهای بزرگ‌تری کنند برای مشتری قابل باورتر است، درست مانند دروغی که با بزرگ‌تر شدن، قابل باورتر می‌شود.