موسی غنی نژاد با اشاره به سازمان های تعزیرات، حمایت و شورای رقابت مطرح کرد / مثلث خطرناک برای فضای کسب و کار منحل شود

موسی غنی نژاد در نشست تخصصی نقش محیط کسب و کار و فضای رقابت در توسعه اقتصادی در اتاق ایران، قوانین سازمان حمایت از مصرف کنندگان و تولید کنندگان، سازمان تعزیرات حکومتی و شورای رقابت را برای فضای کسب و کار کشور خطرناک دانست و آنها را عامل ناامنی برای اقتصاد و سرمایه گذاری در کشور عنوان کرد. این اقتصاددان که از زمان تشکیل شورای رقابت انتقادهای جدی به آن دارد، قوانین این شورا را برای اقتصاد کشور نامناسب دانست.

غنی نژاد گفت: اقتصاددانان معتقدند که بهترین فضیلت بازار رقابتی کاهش قیمت و افزایش کیفیت است. اما در این فضیلت، فضیلت های دیگری هم وجود دارد که اغلب به آن توجهی نمی شود. غنی نژاد رقابت را دارای اسلوب اکتشاف و خلاقیت دانست. او فرآیند اکتشاف را ابزار مهمی برای جامعه و شناخت از خودش تعبیر کرد که با آن می تواند خودش را اصلاح کند.

این استاد دانشگاه خلاقیت را ابزاری برای پیروزی در رقابت و رشد و پیشرفت در عرصه های اقتصادی و تکنولوژی را ناشی از این ابزار دانست. به گفته غنی نژاد، رقابت باعث ایجاد کالای جدید و خلق روش های تولید جدید می شود. 

غنی نژاد پیشرفت جامعه را در گرو این نوع رقابت دانست. او کشور آمریکا را در این زمینه پیشتاز برشمرد و دلیل اصلی آن را باز بودن اقتصاد این کشور و فضای مناسب آن برای ایجاد رقابت بیشتر دانست. این اقتصاددان در بخش دیگری از صحبت هایش به توضیح الزامات ایجاد فضای رقابتی پرداخت و گفت: رقابت بدون آزادی معنی ندارد. همه باید امکان مشارکت در بازی را داشته باشند، اما آزادی به قواعدی برای بازی نیاز دارد؛ قواعدی که باید کلی و جهان شمول باشد، تبعیضی نباید وجود داشته باشد چرا که در غیر این صورت رقابت را بی معنا خواهد کرد.

این اقتصاددان گفت: نباید در قانون استثنا وجود داشته باشد و هرچه استثنا ها در قانون بیشتر باشد به همان اندازه بازار کارکرد رقابتی اش را از دست می دهد. او محدود نشدن آزادی به قانون را عامل ایجاد هرج و مرج دانست و آن را عامل شکل گیری سیطره قدرتمندان در بازی و ایجاد استبداد عنوان کرد. او همچنین این شرایط را زاییده قوانین متعدد نیز دانست. غنی نژاد گفت: در این حالت موضوعیت رقابت از بین می رود و گرفتاری بزرگ ما در ایران دیوان سالارهای دولتی هستند که در نتیجه قوانین بیش از حد است که نوع دیگری از آنارشی را به وجود آورده و اراده کسی که پشت میز نشسته است بر قواعد بازی حاکم است. غنی نژاد به تشریح قوانین شورای رقابت پرداخت و با تاکید بر اینکه موضوع مورد نظرش قانون این شورا است نه اعضا، گفت: به نظر من قوانین این شورا بی معنی ترین قانون است.

منشا انحصارها، تبعیض ها شرکت های دولتی و دولت هستند و نه بخش خصوصی در حالی که این قانون برای بخش خصوصی است. غنی نژاد عنوان طولانی قانون را نشانه ای از بی اطلاعی نویسندگان این قانون دانست و با ذکر نمونه ای ازمجموعه قوانین موفق مانند قانون مدنی پیش از انقلاب، گفت: قانون باید موجز، کوتاه و روشن باشد و عنوانش مهم ترین قسمت آن است در حالی که هیچ کدام از این ویژگی ها رعایت نشده است. به گفته غنی نژاد، این قانون 10فصل و 92 ماده دارد که فصل نهم آن به تنهایی 42 ماده دارد و نیمی از قوانین را شامل می شود. این استاد دانشگاه گفت: عنوان این فصل، تسهیل رقابت و منع انحصار است در حالی که تنها به منع انحصار پرداخته و هیچ خبری از تسهیل رقابت در آن نیست.

غنی نژاد گفت: ما شورای رقابتی درست می کنیم که مانع انحصار در بخش خصوصی شود به این دلیل در همین قانون یک انحصار قانونی تعریف شده است. این اقتصاددان به ماده یک از بند 14 اشاره کرد و گفت: به این معنی است که در اینجا شورای رقابت نمی تواند ورود کند، در حالی که مشکل اصلی ما همین است. به این معنی که دولت حصاری به دور خودش، بنگاه های دولتی و شبه دولتی کشیده، که اتفاقا این آخری از همه مهم تر است و شورای رقابت هیچ کاری آنجا هم نمی تواند انجام دهد. غنی نژاد توضیح داد: شورای رقابت در مقابل شبه دولتی هایی مانند خودروسازان نمی تواند کاری بکند و قیمت گذاری می کند که خودش نقض رقابت است. غنی نژاد انحصار را حاصل حمایت دولت از عده ای دانست که در نهایت باعث بر هم زدن فضای رقابت می شود. غنی نژاد گفت: باید ببینیم کجا می شود رقابت ایجاد کرد که قدرت سیاسی اجازه نمی دهد. به گفته او، تعرفه ها و مشکلات برای ورود سرمایه گذاران خارجی از موانعی هستند که اجازه رقابت نمی دهند. غنی نژاد گفت: سایپا و ایران خودرو از بنگاه هایی هستند که اجازه نمی دهند خارجی ها وارد شوند و رقابت شکل بگیرد. شورای رقابت هم در این زمینه کاری نمی تواند انجام دهد.

این استاد دانشگاه، ایجاد مراکز متعدد برای صدور مجوزهای متعدد از بزرگ ترین مشکلات تولید کنندگان دانست و گفت: تنها انحصار نیست که رقابت را نقض می کند، بلکه ایجاد محدودیت و ایجاد مانع برای ورود به بازی است.

غنی نژاد از سازمان تعزیرات حکومتی و سازمان حمایت از تولید کنندگان و مصرف کنندگان به عنوان عاملان از بین رفتن فضای رقابتی در کشور نام برد و گفت: عنوان سازمان حمایت از تولیدکنندگان و مصرف کنندگان خودش مشکل دارد. در هیچ کشوری این سازمان وجود ندارد و مگر سازمانی می تواند هم از تولید کننده و هم از مصرف کننده حمایت کند. غنی نژاد نوشتن این قوانین را حاصل عدم رجوع به عقل سلیم دانست و توضیح داد: قوانین شورای رقابت و این دو سازمان خطرناک ترین و مضرترین سازمان هایی هستند که در کشور ما وجود دارد و تا زمانی که این سه از نظر فیزیکی محو نشوند، اقتصاد کشور ما درست نخواهد شد. به گفته این اقتصاددان، سازمان حمایت از مصرف کنندگان و تولیدکنندگان در هر زمانی، در هر بخشی می تواند ورود و قیمت گذاری کند. اگر الان این کار را انجام نمی دهد، لطف می کند. دولت فعلی تلاشش به این قوانین متوسل نمی شود، اما هر دولت دیگر با استناد به این قوانین می تواند تصمیم های خطرناکی بگیرد.

در این نشست، فرشاد فاطمی استادیاردانشگاه و نماینده اتاق ایران در شورای رقابت، پیش از سخنان موسی غنی نژاد به تشریح سوابق ایجاد قوانین رقابت در جهان پرداخت. او در مورد انحلال این سازمان ها و شورای رقابت با غنی نژاد هم عقیده نبود اما قوانین شورای رقابت و عملکرد این شورا را قابل انتقاد دانست و خطاب به فعالان بخش خصوصی گفت: شما باید شکایت ها و مطالبات تان را در شورای رقابت مطرح کنید. همچنین به نظر من شورا باید مشروح مذاکراتش را اطلاع رسانی کند.

به گزارش «فرصت امروز»، نشست تخصصی نفش محیط کسب و کار و فضای رقابت در توسعه اقتصادی روز گذشته توسط کمیسیون رقابت و خصوصی سازی اتاق ایران در این نهاد برگزار شد و موسی غنی نژاد و فرشاد فاطمی دو اقتصاددان از دو نسل درباره ضرورت ایجاد رقابت و تاثیر آن در فضای کسب و کار صحبت کردند.