سال 2016 با توجه به اتفاقاتی كه در انگلیس و آمریكا رخ داد، یك زنگ خطر برای جهانی سازی به شمار می رود اما كارشناسان معتقدند این تازه ابتدای راه است و شرایط بدتری هم در راه است.
ریچارد بالدوین، اقتصاددان سرشناس آمریكایی كه درباره پدیده جهانی سازی یك كتاب معروف هم نوشته است یكی از كسانی است كه درباره آینده جهانی سازی هشدار داده. او می گوید: «گام بعدی برای جهانی سازی چه چیزی می تواند باشد؟ بسیار مراقب باشید.»
دونالد ترامپ، رئیس جمهور منتخب آمریكا وعده داده است كه 5 میلیون شغلی را كه در آمریكا به خاطر جهانی سازی از سال 2000 از بین رفته اند به كشورش برگرداند. این همه شغل از دست رفته، تنها فاز اول جهانی سازی بوده است. فاز دوم جهانی سازی، حتی ترسناك تر است؛ موج روبات ها و كارگران ارزان قیمت حتی موقعیت های شغلی بیشتری را تهدید می كنند.
بالدوین می گوید: «فكرش را بكنید كه اتاق های هتل ها را در نیویورك، روبات هایی تمیز خواهند كرد كه كارگرانی ارزان قیمت از گواتمالا آنها را هدایت می كنند. این ایده اصلا تخیلی نیست.»
حتی شغل های تخصصی تر هم مصون نیستند. همین حالا هم جراح ها می توانند از فواصل بسیار دور جراحی های پیچیده را با استفاده از روبات ها انجام دهند و اصلا مهم نیست جراح چند متر دورتر باشد یا چند هزار كیلومتر. بالدوین به این شیوه كار، هوش از راه دور یا آر آی می گوید.
«من خیلی متعجبم كه مردم به این مسئله توجه نمی كنند. همه از هوش مصنوعی سرخوش هستند، اما چیزی كه باید نگرانش باشیم، هوش از راه دور است.»
چطور از كارگران آسیب دیده از جهانی سازی حمایت كنیم؟
فاز بعدی جهانی سازی به گفته بالدوین «وحشی تر» خواهد بود و «به صورت عمومی چندان عادلانه» نیست. او پیش بینی می كند كه خشم و نفرتی كه همین حالا در جوامع كارگری در آمریكا و اروپا از جهانی سازی وجود دارد بیشتر خواهد شد و به جوامع دیگر سرایت خواهد كرد. سوال این است كه ما چه كار می توانیم بكنیم؟
بالدوین می گوید: «باید به كارگران كمك كنید كه با شرایط تطبیق پیدا كنند. این یعنی باید برای آنها آموزش و تحصیلات بهتر تامین شود و از آنها در برابر جابه جایی احتمالی و ضعف درآمد پشتیبانی شود.»
كشورهای زیادی در دنیا این كار را شروع كرده اند، اما آمریكا از قافله عقب است. حتی كشور فقیری مانند شیلی سهم بیشتری از درآمد سالانه را صرف امور حمایتی از كارگران می كند.
بالدوین معتقد است سیاستی كه ترامپ در پیش گرفته است، یعنی بازگرداندن مشاغل از دست رفته آمریكای به این كشور، چندان كارساز نیست.
او می گوید: «تعطیل كردن تجارت هایی كه در خارج هستند شغل كارگران را نجات نخواهد داد. این كار احتمالا فقط مشاغل را برای روبات ها به آمریكا بازخواهد گرداند.
چه می شود كرد؟
بالدوین اخیرا در كتابش نوشته است که جهانی سازی همچنان خوب است اما این وظیفه دولت و جامعه است كه همزمان با توسعه جهانی سازی، حمایت بیشتری ار كارگران بكنند.
او به دونالدو ترامپ پیشنهاد می دهد كه واقعیت های جهان در قرن بیست ویكم را درك كند. افزایش تعرفه برای واردات، تنها یكی از روش های بازگرداندن مشاغل است و هیچ تضمینی وجود ندارد كه وقتی این مشاغل برگشتند، نصیب روبات ها نشوند.
او همچنین معتقد است حمایت از كارگران نباید با حمایت از مشاغل اشتباه گرفته شود.