قدم اول برای خروج بازار مسکن از رکود

افزایش وام مسکن از جمله مصوبات مهرماه هیأت وزیران بود که 23 ماه گذشته سخنگوی دولت اجرای این مصوبه در ماه‌های آینده را به طور رسمی اعلام کرد و مخاطب این تسهیلات را هم تمام اقشار کشور دانست البته با اولویت‌بندی تعریف شده. حال افزایش وام خرید مسکن به 50 میلیون‌تومان پس از 20 روز از تصویب، به مرحله ابلاغ رسیده و طبق مصوبه بانک‌های عامل تعیین شده باید نسبت به اجرای این مصوبه اقدام کنند.

با ابلاغ این مصوبه وام مسکن از 25 میلیون تومان به 50 میلیون تومان افزایش یافت و میزان سـقف تسهیلات تامین مسـکن در کلانشهرها به 500 میلیون (500.000.000) ریال، در مراکز استان‌ها و شهرهای بالای 200 هزار نفر جمعیت به 400میلیون (400.000.000) ریال و در سایر شهرها به300میلیون (300.000.000) ریال رسید. هر چند متقاضیان ساکن در بافت فرسوده برای دریافت این وام در اولویت قرار دارند، اما همان‌طور که گفته شد، قرار بر این است که این تسهیلات به تمام اقشار برای خرید در هر منطقه‌ای اختصاص یابد، اما شروع آن با اولویت دارها است.

مهم‌ترین سیاست‌های دولت و وزارتخانه متولی در امر مسکن، افزایش عرضه و افزایش قدرت خرید مردم از راه‌های مختلف بود که از میان آنها دو طرح صندوق زمین و ساختمان در طرف افزایش عرضه و افزایش وام مسکن در طرف تقاضا از طرح‌هایی هستند که به مرحله اجرا رسیدند. هرچند اماواگرهایی در هر دو طرح به اجرا رسیده وجود دارد، اما دولت قدم‌های اول خود را برای خروج مسکن از رکود برداشت و باید دید گام‌های اولیه دولت تا چه حد روی بازار به رکود مبتلا شده مسکن کمک می‌کند.

تمام کسانی که در اولویت هستند

طبق گفته محمد باقر نوبخت، سخنگوی دولت وام 50 میلیون تومانی به تمام اقشار اختصاص دارد، اما زوج‌های جوان خانه اولی، اقشار کم درآمد، زنان سرپرست خانوار در اولویت اخذ این وام هستند با این شرط که هیچ یک از این گروه از تسهیلات مسکن استفاده نکرده باشند. آنچه در این مصوبه آمده است؛ این گروه از مخاطبان وام 50 میلیون تومانی، تسهیلات را با بهره 10درصد پرداخت خواهند کرد و معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس‌جمهور موظف است 9 درصد سود تسهیلات مسکن و مابه‌التفاوت سود 10درصد سهم متقاضی در ودیـعه اسکان موقت تا سقف سود مصوب تسهیلات بخش مسکن در سال 1393 را از محل اعتبارات قانون هدفمندکردن یارانه‌ها به بانک‌های عامل منظور و تضمین‌نامه موردقبول بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران را صادر کند.

همچنین کسانی که قصد بازسازی بافت‌های فرسوده را داشته باشند هم می‌توانند از این تسهیلات که دولت برای بهره بازپرداخت آن یارانه را در نظر گرفته استفاده کنند که طبق این مصوبه در کلانشهرها تا 20 میلیون تومان شهرهای بالای 200 هزار جمعیت 15 میلیون تومان و سایر شهرها 10 میلیون تومان در نظر گرفته شده است.

براساس مفاد مصوبه بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مکلف است برای پرداخت تسهیلات موضوع این تصویب‌نامه نسبت به تعیین بانک‌های عامل و سهمیه هر یک در هر سال به تعداد 300هزار واحد و در مجموع یک میلیون و 800 هزار واحد مسکونی تا پایان برنامه ششم توسعه اقدام کند و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی هم مکلف است، در قالب تفاهم‌نامه با وزارت راه و شهرسازی نسبت به شناسایی گروه‌های هدف موضوع این تصویب‌نامه از طریق سازمان تامین اجتماعی، صندوق بازنشستگی کشوری، کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی کشور و سایر نهادهای حمایتی مردم نهاد اقدام کند.

50 میلیون تومان یک چهارم حداقل نرخ خرید خانه است

صحبت‌های اولیه وزیر درباره میزان وام خرید مسکن، رقم‌هایی بین 80 الی 100 میلیون تومان بود، اما در نهایت وام 50 میلیون تومان تصویب و ابلاغ شد. کارشناسان که تسهیلات 80میلیونی را موثر در خرید مسکن نمی‌دانستند، با نهایی شدن افزایش وام مسکن تا سقف 50 میلیون تومان انتقادات خود به این تصمیم دولت بیشتر کردند، اما دولت هم در پاسخ علت اصلی را محدود بودن اعتبارات دولتی دانست.

حسام عقبایی، رییس اتحادیه مشاوران املاک استان تهران در گفت‌وگو با «فرصت امروز» درباره تاثیر این تسهیلات در بازار مسکن گفت: قطعا افزایش وام خرید مسکن در افزایش تعداد معاملات بی‌تاثیر نخواهد بود، اما 50 میلیون تومان درصد کمی از هزینه خرید خانه را شامل می‌شود.

وی با بیان اینکه در حداقل نرخ‌های خرید خانه وام 50 میلیون تومانی یک چهارم هزینه را پوشش می‌دهد، اظهار کرد: در حال حاضر، در تهران قیمت یک واحد مسکونی از متری چهارمیلیون تومان شروع می‌شود، بنابراین حداقل قیمت یک خانه 70 متری 280 میلیون تومان است که این 50 میلیون تومان درصد کمی از این هزینه را تامین می‌کند. عقبایی در ادامه گفت: هر چند این میزان تسهیلات نمی‌تواند بازار مسکن را از رکود نجات دهد، اما دولت قدم اول را برای خروج مسکن از رکود برداشته و امیدواریم که تاثیر‌گذار باشد.

رونق به محله‌های پایین شهر بازمی‌گردد

به غیر ‌از زوج‌های جوان، اولویت‌هایی که دولت تعیین کرده نشان می‌دهد که مخاطب این مصوبه اقشار کم درآمد جامعه هستند که البته یکی از نقدهایی که مطرح شده این است که اقشار کم‌درآمد که قدرت خرید کمتری دارند، اتفاقا به تسهیلات بیشتری نیاز دارند تا اختلاف طبقاتی در بافت شهری به حداقل برسد.

عقبایی با بیان اینکه از گروهی که برای دریافت این وام تعیین شده مشخص است کدام مناطق تحت‌تاثیر این تسهیلات قرار می‌گیرند، تاکید کرد: قطعا اجرایی شدن پرداخت وام 50 میلیون تومانی تاثیری در بازار خانه‌های مناطق 1 و 2 تهران و مناطق اعیان‌نشین کلانشهرها نمی‌گذارد، اما با توجه به گروهی که مخاطب دریافت این وام هستند می‌توان گفت بازار مسکن در محله‌های پایین شهر تهران و کلانشهرها تحت تاثیر این تسهیلات قرار می‌گیرد و رونق به این محله‌ها باز می‌گردد و قطعا معضل رکود مسکن در این مناطق سریع‌تر از محله‌های دیگر برطرف می‌شود.