افت فشار در مخازن پارس جنوبی در سه سال آینده / عقب ماندگی ایران از قطر ادامه دارد

فازهای پارس جنوبی در سه سال آینده با کاهش افت تولید گاز مواجه خواهند شد، در حالی که با استناد به گفته مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس در خوشبینانه ترین حالت نصب کمپرسور برای افزایش ازدیاد برداشت گاز در این فازها به پنج سال زمان نیاز دارد. براساس این گفته می توان اعلام کرد که با وجود تلاش ایران برای برابری در تولید گاز از این میدان مشترک، کشور قطر همچنان سهم بیشتری از این میدان مشترک خواهد داشت و ایران همچنان سهم کمتری نسبت به برداشت از این میدان مشترک دارد. 

محمد مشکین فام، مدیرعامل شرکت نفت وگاز پارس با بیان اینکه در حال حاضر تنها در فاز12cافت فشار گاز داریم، به «فرصت امروز» می گوید: در سه سال آینده بخش عمده ای از فازهای پارس جنوبی با افت فشار مواجه خواهند داشت، از این رو برنامه مطالعاتی برای این منظور آغاز شده است. این برنامه مطالعاتی یک سال زمان می برد و برنامه ای در نصب کمپرسور برای افزایش ازدیاد برداشت در فازهای پارس جنوبی نیز پنج سال زمان نیاز دارد.

براساس اعلام بیژن زنگنه، وزیر نفت، تولید گاز از میدان مشترک پارس جنوبی تا پایان امسال با قطر برابر می شود. حال با توجه به اینکه در سه سال آینده تعدادی از فازهای این میدان مشترک با افت فشار مواجه می شود از این رو این سوال مطرح می شود که آیا ایران مجددا در برداشت از این میدان مشترک از قطر عقب خواهد افتاد؟

مدیرعامل شرکت نفت وگاز پارس در این باره این گونه پاسخ می دهد: تلاش برای افزایش ازدیاد برداشت برنامه سنگینی است و هزینه بالایی نیز دارد. با این وجود کار مطالعاتی خود را آغاز کردیم و این امکان وجود دارد که عقب ماندگی نسبت به کشور قطر در این میدان مشترک به وجود آید. شرکت نفت و گاز مجری افزایش ازدیاد برداشت گاز از میدان مشترک پارس جنوبی است و اولویت ما در کنار اتمام طرح های در دست اقدام، برنامه ازدیاد برداشت است.

درحال حاضر سهم برداشت ایران از میدان مشترک پارس جنوبی، 430 میلیون مترمکعب در روز است. به گفته مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس تا پایان پاییز امسال، ظرفیت برداشت ایران از پارس جنوبی به 500 میلیون مترمکعب گاز و تا پایان امسال به 540 میلیون متر مکعب در روز خواهد رسید و به این ترتیب در برداشت گاز از این میدان با قطر برابر خواهیم شد. البته این در حالی است که براساس اعلام مجله گاز طبیعی قطر روزانه ۶۵۰ میلیون مترمکعب در روز از گنبد شمالی (میدان مشترک با ایران) برداشت گاز دارد. این آمار به خودی خود نشان دهنده این امر است که ایران امسال نیز نمی تواند با کشور قطر در برداشت گاز از میدان مشترک پارس جنوبی برابری کند.

البته بنا به اعلام مسئولان وزارت نفت، در حال حاضر قطر 1.5برابر ایران از منابع مشترک گازی پارس جنوبی برداشت می کند. میزان برداشت قطر از منابع مشترک گازی با ایران، در ابتدای سال 92 حدود 2.5برابر ایران بوده است. البته با توجه به برنامه های توسعه ای ایران، برداشت گاز ایران از این میدان مشترک می تواند بیش از قطر باشد. براساس اعلام مجله گاز طبیعی ایران در دو سال آینده سهم برداشت روزانه ایران از این میدان به 770 میلیون بشکه در روز خواهد رسید.

محمدصادق جوکار، کارشناس بین المللی گاز با بیان اینکه برنامه های توسعه ای قطر روی میدان مشترک پارس جنوبی فعلا متوقف شده است، به «فرصت امروز» می گوید: عمده برنامه قطر EOR (ازدیاد برداشت) است که از چند سال پیش آغاز کرده تا مخازن با افت فشار مواجه نشوند، مسئله ای که ایران باید هرچه سریع تر به آن توجه کند، زیرا ایران سال ها از برنامه برداشت از این میدان مشترک عقب مانده است و هم اکنون به برنامه توسعه ای در این میدان مشترک توجه دارد تا برنامه ازدیاد برداشت.

وی با بیان اینکه اگر ایران بتواند تمامی فازهای خود را توسعه دهد و از هم اکنون به فکر برنامه EOR باشد می توان به برابری برداشت از این میدان مشترک امیدوار بود، می افزاید: قطر در بالادستی پروژه های متعددی دارد که با همکاری شرکت های معتبر در دنیا در حال انجام است. بدون شک این شرکت ها در کنار برنامه های توسعه ای، به برنامه ازدیاد برداشت نیز توجه کرده اند، زیرا زودتر از ایران با افت فشار گاز مواجه شده است.

جوکار در پاسخ به اینکه آیا با وجود تلاش برای برابری در برداشت گاز، این امکان وجود دارد که باز ایران در چند سال آینده با عقب ماندگی در برداشت این میدان مواجه شود، می گوید: این امکان وجود دارد، به خصوص اینکه اگر برنامه ای توسعه ای در دستور کار قطر قرار گیرد و ایران در کوتاه مدت با قطر برابری برداشت داشته باشد، اما ایران در برنامه تجمعی در برداشت از قطر عقب ماندگی دارد.

فرخ علیخانی، مدیر تولید و عملیات شرکت نفت وگاز پارس نیز درباره برنامه وزارت نفت در ازدیاد برداشت از میدان پارس جنوبی، به «فرصت امروز» می گوید: شرایط مخزنی در این میدان متفاوت است، به طوری که برخی از بلوک های این میدان به دلیل شرایط مخزنی بعد از سه سال با افت فشار مواجه می شود و برخی نیز 5،7 و حتی 11 سال با افت فشار مواجه می شوند. افت فشار طبیعی است از این رو نیاز به نصب کمپرسور در این بلوک ها اعلام شده است و برنامه ریزی براساس نیاز به این کمپرسورها در حال مشخص شدن است.

وی با بیان اینکه مشخصات کمپرسور برای هر بلوک میدان متغیر است، می افزاید: این فرآیند پیچیده است و نمی توان به راحتی درباره آن تصمیم گیری و برنامه ریزی کرد و نیاز به زمان دارد.

ارتباط با نویسنده : ebrahimi1941@gmail.com